Ülkemizde de ekseriyetle kutlama ve düğün merasimlerinde bilinçsiz bireylerin sıktıkları silahlardan çıkan mermiler, ölümlerinin görülmesine neden olabiliyor. Belirli bir sürat ve aralığın akabinde gücünü kaybederek yerçekiminin tesiriyle düşüşe geçen mermilere ismi veriliyor.
YORGUN MERMİ NE DEMEK?
Birçok tartışma ve deneyde de bahis edinen yorgun mermi aslında havaya yanlışsız ateşlenen rastgele bir merminin namlu çıkış suratını kaybetmesinin akabinde yer çekiminin tesiriyle yine hızlanarak fakat daha istikrarsız bir biçimde yere düşmesine verilen isimdir.
Silahla ateşlenen bir merminin namludan çıkmasının akabinde barutun yanmasıyla meydana gelen patlamanın tesiriyle kuvvetli bir kinetik güçle ilerlemeye başlar, bu esnada merminin sahip olduğu doğrusal süratte ilerleme hâli sebebiyle ‘Zinde Mermi’ ismi verilir.
Mermiler ateşlendikleri silahların çap ve uzunluklarının boyutları, namlu ve atış özellikleri üzere faktörlerin tesiriyle aşikâr bir uzaklık ve suratın akabinde güçlerini kaybederken, yerçekiminin tesiriyle düşüşe geçer. İşte merminin tükenip istikrarsız bir biçimde düşüşe geçtiği bu etaptaki durumuna ise yorgun mermi denir.
Yorgun mermi birinci başta İkinci Dünya Savaşı esnasında kullanıldı. 2. Dünya Savaşında it dalaşı olarak tabir edilen avcı uçaklarıyla gerçekleştirilen hava savaşları esnasında çok ölçüde kullanılan mermilerden ötürü birtakım pilotlar uçaklarıyla tıpkı süratte ilerleyen mermiler görüyordu. İşte uzmanlar kuvvetli kinetik gücünü kaybeden ve havada normalinden farklı bir halde düşüş sergileyen bu mermilere yorgun mermi dedi.
YORGUN MERMİLER VE YOL AÇTIĞI TEHLİKELER
Havaya ya da rastgele bir istikamete hakikat silahla ateş edilerek amacını göremeyen düşüşe geçen mermiler, çarptıkları ya da düştükleri yerde en yüksek güçleriyle tesirlerini ortaya koymazken yeniden de önemli yaralanma mevt ve maddi hasarlara neden olmaktadır. Ateşli silah yaralanmalarından farklı tesirler gösteren yorgun mermilere bağlı yaralanmalar, insanların yorgun mermi yaralanmaları ile ilgili bilgilerinin olmaması birtakım durumlarda bu mermilerle yaralanan şahısların yanlış müdahalelere maruz kalmalarına ya da gerekli tedavinin geciktirilerek ölmesine neden olur.
Tıbbi terminolojide özgür düşme hareketi gerçekleştiren mermi çekirdeklerine bağlı yaralanma olarak isimlendirilen yorgun mermi yaralanmaları riski, çoklukla meskun mahallerde yapılan kutlama ve düğün merasimlerinde ateşli silahların kullanımıyla daha da artmıştır.
Bu cins yaralanmalar seyrek görüldüğünden ötürü yaralanmaya birinci müdahale yapacak sıhhat işçisinin yaralanma biçimini tanıması ve gerekli müdahaleyi anında yapmasında birden fazla vakit gecikmeler yaşanabilir. Bu noktada beklenen Birinci müdahale anındaki muayene bulguları ateşli silah yaralanmasına benzeri özellik göstermese de bunların ASY olabileceği ihtimali üzerinde durularak tedavileri yapılırken isimli boyutu göz önüne alıp kanıtları koruyacak bir biçimde davranılmasına itina gösterilmelidir.
Türkiye’de yorgun mermilere bağlı ölümlerin ve yaralanmaların artışında meydana gelen bölgelerin özellikleri ve insanların silah kullanma kültürlerinin de tesiri çok fazladır. Türkiye’deki yaralanmalara bakıldığında çoklukla yaz aylarında geceleri çatı ya da terasta yatma kültürünün olduğu İzmir ve Adana kentlerinde bu tip yaralanmalar daha çok görülmektedir.
Karar
