13.07.2021 tarihli 31540 sayıl bildiriyle, kurumlar vergisi mükelleflerine, birtakım şahıslara ve kurumlara gerçek faydalanıcı bildirimi verme zorunluğu getirmiş bulunmaktadır. Gerçek faydalanıcı bildirim formu verecek olanlar geniş bir kapsamda bulunmakla birlikte bunlar ortasında; kripto şirketleri, ödeme kuruluşlarıyla elektronik para kuruluşları, ticari maksatlarla taşınmaz alım satımı ile uğraşıp bunlara aracılık edenler, rastgele bir patrona bağlı olmaksızın çalışan özgür muhasebeci, özgür muhasebeci, mali müşavir ve yeminli mali müşavirler, döviz ofisleri, bankalar, noterler ve spor kulüpleri sayılabilir.
GERÇEK FAYDALANICI NE DEMEK?
Mali Müşavir Mehmet Orhun’a nazaran; gerçek faydalanıcı, bir şirketin kim tarafından yönetildiği, en son karar merciinin kim olduğu demektir.
529 sıra no.lu Vergi Adap Kanunu (VUK) Genel Bildiriminde gerçek faydalanıcı, hukuksal kişi yahut hükmî kişiliği olmayan teşekkülleri son olarak denetiminde bulunduran ya da bunlar üzerinde en son nüfuz sahibi olan gerçek kişi yahut kişi olarak tanımlanır.
Bir şirketin sahibi, kişi olabildiği üzere bir şirket de olabilir. Gerçek faydalanıcı bildirimi ile bu şirketlere sahip olan gerçek şahıs kim ise ona ulaşmak ve ayrıntılı bilgi edinmek istenmektedir.
Devletin bu bildirim ile karşılığını almak istediği temel soru, ‘Şirket üzerinde denetimi olan, en son kararı veren kimdir?’ Örneğin, A şirketi ve B şirketi var. A şirketi, B şirketinin yüzde 100 sahibi. Burada B şirketi için gerçek faydalanıcı bildirimi verirken A şirketini kesin denetim eden şahısları yazarak formu doldurmak gerekir.
GERÇEK FAYDALANICI BİLDİRİMİNİN HEDEFİ NEDİR?
İşletmelerin resmi kayıtlarında ismi bulunmadığı halde işletmeyi yöneten ve bundan faydalanan bireyleri belirlemek hedefiyle yapılır.
KİMLER GERÇEK FAYDALANICI BİLDİRİM FORMU VERMEK ZORUNDA?
1 Ağustos 2021 tarihi prestijiyle aktif olan (tasfiye halinde olanlar dâhil)
* Kurumlar vergisi mükellefleri (Limited Şirketler, Anonim Şirketler)
* Kollektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse yahut ortak
* Eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri
* İsmi paydaşlıklar ismine en yüksek iştirak hissesine sahip kişi
* Türkiye’de idare merkezi olan yahut Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve gibisi teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri yahut temsilcileri
GERÇEK FAYDALANICI KİME DENİR?
Hukuksal bireylerde:
a) Hukukî kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan payına sahip gerçek kişi ortakları,
b) Hukuksal kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan payına sahip gerçek kişi ortağının gerçek faydalanıcı olmadığından şüphelenilmesi yahut bu oranda paya sahip gerçek kişi ortak bulunmaması durumunda, hukukî kişiliği son olarak denetiminde bulunduran gerçek kişi ya da şahıslar,
c) (a) ve (b) bentleri kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilemediği durumlarda, en üst seviye icra yetkisine sahip (örneğin CEO, CFO) gerçek kişi ya da bireyler gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime husus edilir.
Hukuksal kişiliği olmayan iş iştirakleri üzere teşekküllerde:
a) Hükmî kişiliği olmayan teşekkülleri sonuncu olarak denetiminde bulunduran gerçek kişi ya da bireyler,
b) (a) bendi kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilememesi halinde hükmî kişiliği olmayan teşekkül nezdinde en üst seviyede icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da şahıslar, üst seviye yönetici sıfatıyla gerçek faydalanıcı olarak kabul edilir ve bildirime husus edilir.
BİRİNCİ BİLDİRİM NE VAKİT VERİLECEK?
Birinci bildirimin en geç 31 Ağustos 2021 günü sonuna kadar gerçek faydalanıcı bilgisini bildiride belirtilen form ile elektronik ortamda Gelir Yönetimi Başkanlığına bildirmesi gerekir.
BİRİNCİ BİLDİRİM SONRASI BİLDİRİMLER NE VAKİT VE NASIL VERİLİR?
Bildirim verme yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri, gerçek faydalanıcı bilgisini süreksiz vergi beyannameleri ve yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ekinde bildirmek zorundadır.
Kurumlar vergisi mükellefleri dışında kalan öbür mükellefler ile başka bireyler gerçek faydalanıcı bilgisini her yılın Ağustos ayı sonuna kadar Gelir Yönetimi Başkanlığına bir form ile elektronik ortamda bildirmek zorundadır.
Birinci ve ikinci fıkrada belirtilenlerin yeni mükellefiyet tesis ettirmesi yahut daha evvel bildirime ekledikleri bilgilerde değişiklik olması halinde, yeni mükellefiyet tesisini yahut bilgi değişikliğini, bunların gerçekleştiği tarihi takip eden bir ay içerisinde bildirmeleri gerekmektedir.
GERÇEK FAYDALANICIYA AİT BİLDİRİM FORMU NASIL DOLDURULUR?
Form, mükellef olanlar tarafından şahsen gönderilebileceği üzere ilgili aracılık ve sorumluluk mukavelesi bulunan hür muhasebeci mali müşavir yahut gelir yahut kurumlar vergisi beyannamesi tasdik kontratı (tam tasdik sözleşmesi) bulunan yeminli mali müşavirler aracılığıyla da gönderilebilir. Gerçek faydalanıcı formu, elektronik ortamda verilmelidir.
Adım adım gerçek faydalanıcı formunun doldurulması:
1) Birinci bildirimi İnternet Vergi Dairesi üzerinden yapmalısınız. Bu nedenle, birinci adım olarak İnternet Vergi Dairesi’ne giriş yapın.
2) Gerçek Faydalanıcıya Ait Bilgi Formu’na tıklayın.
3) Panelin sol kısmında bulunan ‘Gerçek Faydalanıcıya Ait Bildirim Formu Girişi’ sekmesini tıklayın.
4) Karşınıza form ile ilgili açıklama metni çıkacaktır. Metnin alt kısmında ise ‘Tüzel kişi ya da Hukuksal Kişiliği Olmayan Teşekkülün Bilgileri’ kısmı yer alır. Bu kısımda istenilen bilgileri eksiksiz bir formda doldurun.
5) Ardından ‘Gerçek Kullanıcıya Ait Bilgiler’ kısmı gelir. Bu kısımdaki bilgileri doldurmak için de satır başında yer alan (+) butonuna tıklayarak sürecinizi gerçekleştirebilirsiniz.
6) Son kısımda ‘Düzenleyen Bilgileri’ istenmektedir. bu bilgileri düzenleyen kişi gerçek faydalanıcı olabileceği üzere, özgür muhasebeci yahut yeminli mali müşavir olabilir. Bu bilgileri de girerek ‘Kaydet’ yahut ‘Kaydet yahut Onayla’ butonuna tıklayın. Son kere denetim etmek isterseniz ‘Kaydet’ butonunu seçebilir, daha sonra onaylayabilirsiniz.
GERÇEK FAYDALANICI BİLGİ FORMUNU GÖNDERMEZSEK NE OLUR?
Bildirim yapmayan, eksik yahut aldatıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza kararları tatbik olunur. (Özel Usulsüzlük Cezası)
Karar