Ekmek fiyatlarına artırım, koronavirüs salgınıyla baş gösteren ekonomik krizin daha da derinleştiğini ortaya koyuyor. ve siyasetteki kaos nedeniyle döviz kurunun rekor üstüne rekor kırması, hayat pahalılığı artırdı. Ham husus eserlerindeki üretim maliyetlerinin artması sonucunda ekmek fiyatlarında da son yılların en büyük artırımları yapılacak.
EKMEĞE NE KADAR ARTIRIM GELECEK?
Dolardaki artışla tarımdaki girdi maliyetleri katlanıyor. Bir ay evvel 4.45 TL olan 1 kilogram buğdayın üretim maliyeti 5.8 TL’ye çıktı. Zirt Mühendisi Faik Toy, “Bu maliyetlerle gelecek yıl 5-6 TL’nin altına ekmek üretmek mümkün olmayacak” dedi.
Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın haberine nazaran, ziraî üretimde birinci sırada yer alan gübredeki artışın yüzde 600-700’lere ulaştığını belirten Toy, bu nedenle de önümüzdeki devirde besin fiyatlarında ‘fahiş’ artış olacağını kaydetti. Toy, şuna vurgu yaptı:
“Tohum bu artırımla toprağa ekildi. Eser gelecek yıl çıkacak. Bu kadar yüksek girdi maliyetiyle çıkacak eserlerin fiyatlarının ucuz olmasını beklemenin akıl ve mantıkta yeri yoktur.
Besin fiyatlarının düşmesinde samimiysek evvel maliyetlerden başlamamız lazım. Üretim maliyetleri düşürülmeden halkın temel besini ekmeğin fiyatı düşürülemez. Fiyatlar biraz daha yükselirse buğdayın maliyeti 6 TL’nin üzerine çıkacak.“
EKMEK FİYATLARI NEDEN ARTTI?
62 vilayette kuraklık olduğunu, 5-6 milyon ton rekolte kaybı yaşanacağını anlattığını söyleyen Toy, buna rağmen Tarım ve Orman Bakanlığı, TÜİK ve TMO ve endüstricinin ağız birliği yapmışçasına rekolte kaybını 1 milyon ton olarak duyurduğuna, bu nedenle buğday ve arpa fiyatlarının düşük açıklandığına işaret etti.
Çiftçinin yüzde 70’inin ziyanına buğdayını satmak zorunda kaldığını kaydeden Toy, “Düşük fiyat açıklarsanız çiftçinin malı kelepir hale gelir. Endüstricinin ve tüccarın eline düşer” dedi. Toy ayrıyeten, açıklanan fiyatın çok üstünde bir sayıyla buğday ithal edildiğini de söz etti.
EKMEK FİYATLARINI KİM BELİRLİYOR?
5362 sayılı yasa gereği, ekmek artırımı yapma yetkisi vilayetlerdeki esnaf birliklerinde bulunuyor.
Buğday, un, lojistik, akaryakıt, elektrik, doğalgaz üzere ekmek üretiminin sarfiyat kalemleri, ülke genelinde aşağı üst birebir düzeyde. Ama vilayetlerdeki ekmek talebinin, dükkan kiralarının ve gramajın değişiklik göstermesi hasebiyle ekmek fiyatlarında vilayetten ile ufak farklılıklar bulunabiliyor.
Ekmek fiyatlarını, vilayetlerdeki fırıncılar odası belirliyor. Örneğin, 230 gram ekmeğin 2,5 TL’den satıldığı İstanbul’da ekmek fiyatını İstanbul Ekmek Fırıncıları Odası belirledi. Esnafın görüşünü aldıktan sonra artırım oranını belirleyen esnaf örgütü, talebini İstanbul Valiliği’ne sunuyor. Valiliğin onaylaması halinde ekmek artırımı vatandaşlara yansıtılıyor.
Öte yandan ‘den satılıyor.
Karar
