Siyaset, Iktisat ve Topluluk Araştırmaları Vakfı (SETA) bünyesinde hazırlanan Kriter mecmuasına konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ayasofya’nın tekrar cami olarak açılması, FETÖ'nün 15 Temmuz darbe teşebbüsüne karşı milletin zaferi, Türkiye’nin Kovid-19 salgınıyla savaşı, Libya ve Şark Akdeniz başta olmak üzere dış siyaset, iç siyaset ve iktisat bahislerinde kıymetli açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kriter mecmuasının yeni sayısında, SETA Vakfı Umumî Koordinatörü Prof. Dr. Burhanettin Duran’ın sorularını yanıtladı.
SORU: Sayın Cumhurbaşkanım öncelikle söyleşi teklifimizi kabul ettiğiniz için SETA Vakfı ve Kriter mecmuası olarak çok teşekkür ediyoruz. Gündemde iç ve dış siyasetin çok sıcak bahisleri var. Fakat öncelikle dördüncü yılına geldiğimiz 15 Temmuz destanı ile başlayalım. Türk siyasal hayatına bakıldığında milletimizin meydanları doldurarak canı pahasına birinci defa böylesine iradesine sahip çıktığı görüldü. 15 Temmuz gecesi sizin için ne meal tabir etmektedir?
15 Temmuz, tarihimizin en büyük direniş destanlarından biridir. O gece milletimiz, kadını-erkeği, genci-yaşlısıyla iradesine, geleceğine ve devletine sahip çıkmıştır. 15 Temmuz, tıpkı vakitte ulusal irade üzerindeki vesayet zincirlerinin kırılması açısından da bir milat olmuştur. Türkiye’yi esaret altına almak isteyen güçlerin 40 yıldır beslediği, büyüttüğü FETÖ’nün gerçek yüzü ortaya çıkmıştır. O gece vatan için can veren aziz şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyor, cüret timsali gazilerimize sağlıklı uzun ömürler temenni ediyorum. Şehit ve gazilerimize olan minnet borcumuzu asla ödeyemeyiz. Bugün topraklarımızda özgürce yaşıyorsak şehitlerimizin ve gazilerimizin sayesindedir.
SORU: FETÖ üyelerinden temizlendikçe Türk Silahlı Kuvvetleri’nde (TSK) nasıl bir tablo ortaya çıkıyor?
15 Temmuz'la birlikte FETÖ'cü ögeler Silahlı Kuvvetlerimizden büyük orantıda temizlenmiş oldu. İçerdeki hainler likidasyon edilince ordumuz adeta kendini yine buldu. Silahlı Kuvvetlerimizin terörle savaştan yurtdışı operasyonlara kadar farklı cephelerde imza attığı muvaffakiyetlerin altında, bünyesinde yapmış olduğu işte bu arilik vardır. Silahlı Kuvvetlerimiz asıl hizmetine ağırlaşmış ve vazifesini bîhakkın tarafına getirmeye başlamıştır. Emniyet teşkilatımızda da emsal durum kelam bahsidir. Bu insicamı korumakta ve güçlendirmekte kararlıyız.
SORU: Türk demokrasi tarihi bakımından nasıl bir değeri var 15 Temmuz direnişinin?
Türkiye’nin 1950’de başlayan demokrasi yolculuğu, mtteessüf her 10 yılda bir tekrarlanan müdahalelerle mütemadi kesintiye uğradı. Sandıktan çıkan irade hiçbir vakit tam olarak memleket idaresine yansımadı. 1961 Anayasası’yla tesis edilen vesayet kurumları, milletten almadıkları salahiyetleri kullanarak, milletin iradesine ortak oldu. Gerek İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığımız periyodunda gerekse Başbakanlığımızda bunları daima önümüzde bulduk. Ne yaptıysak bunlara karşın yaptık. Kefenimizi giyerek çıktığımız bu yolculukta, milletin emanetine sahip çıkma noktasında her türlü mücadeleyi verdik. Bu tarihi süreç içinde 15 Temmuz bir dönüm noktasıdır. 15 Temmuz, Türkiye’de gerçek manada millet egemenliğinin tesis edildiği gündür. Milletin iradesini teslim alma teşebbüsü, şahsen milletin direnişi ile engellenmiştir.
SORU: CHP Umum Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun 15 Temmuz’a ait tavrını nasıl değerlendiriyorsunuz? Daha evvel “Darbe teşebbüsü olursa tankın üzerine birinci ben çıkacağım” halinde açıklamalar yapan ana muhalefet partisi umumî liderinden nasıl davranması beklenirdi?
Demokrasiyi ve ulusal iradeyi savunmak yalnızca iktidarın değil, herkesin vazifesidir. Demokrasiyi amaç alan teşebbüsler önünde siyasi ikbal korkusu gütmeden, korkmadan, çekinmeden reaksiyon koymaları gerekir. Gelgelelim 1960’tan beri CHP’nin darbeyi destekleyen, müdahaleye çanak tutan bir siyaset izlediğini görüyoruz. 27 Mayıs’ın da, 28 Şubat’ın da, 15 Temmuz’un da en büyük destekçisi CHP’dir.
Alışılagelmiş kurallarda bu biçim argümanlı cümleler kuran birisinden, lafını tutması ve tankların üstüne çıkması beklenirdi. Fakat CHP Umum Lideri tankların üstüne çıkmak bölgesine darbecilerle anlaşıp tankların arasından kaçmayı tercih etti. Sığındığı Bakırköy Belediye Başkanı’nın konutunda, milletin uğraşını kahve içerek televizyondan takip etti.
Tabi ortada çok önemli bir muamma var. 4 yıl geçmesine karşın açıklığa kavuşturulmamış sorular var. CHP Umum Lideri 15 Temmuz gecesine dair kuşku bulutlarını artık dağıtmalıdır. O gece kimlerle konuştuğunu, kimlerle hangi pazarlıkları yaptığını öncelikle kendisinin anlatması gerekir. 15 Temmuz sonrasında kullandığı FETÖ jargonu ile o gece yaşananlar arasında bir irtibat olup olmadığını açıklığa kavuşturmalıdır.
SORU: 15 Temmuz’dan sonra FETÖ ile uğraşta büyük adımlar attınız. Öncülük ettiniz. FETÖ konusunda gelinen noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Darbeye karışanlarla ilgili davaların kıymetli bir kısmı tamamlandı. Milletin kanını dökenler, millete kurşun sıkanlar işledikleri cinayetlerin hesabını hukuka verdi ve veriyor. Örgütün kapalı yapılanmasına yönelik operasyonlar ise devam ediyor. Elbette 40 yıl boyunca devlete sızan sinsi bir yapıyı 4 yılda külliyen temizlemek mümkün değildir. Hakikaten güvenlik ve yargı ünitelerimiz, her gün yeni bir bulguya ulaşarak, örgütün kripto yapılanmasını deşifre ediyor. Firari şahısların devletimize iadesi konusunda da Adalet Bakanlığımız gereken çalışmayı titizlikle yürütüyor. Örgütün üst seviye militanlarından kimilerinin memleketimize iadesini sağladık.
Burada kimi memleketlerin tutumlarıyla ilgili şu hususu söz etmek zorundayım. Lafa gelince mütemadi demokrasiden bahsedenler, bize hukuk dersi verenler mtteessüf demokrasi düşmanlarına kol kanat germekten çekinmiyorlar. Birçok garp memleketinin FETÖ’cüleri himaye ettiğini, bunlara aleni destek verdiğini görüyoruz. Kimi devletler bunu sadece bize zarar vermek için yaparken, kimileri da gafletten, FETÖ tehdidini idrak edememekten yapıyor. Lakin Antifa örneğinin herkes için bir ibret vesilesi olacağına inanıyorum. Daha birkaç yıl öncesine kadar romantik laflarla desteklenen bu yapı artık terör estiriyor, sokakları ateşe veriyor. Gerçekten bu taşkınlıklar önünde Sayın Trump, Antifa’yı terör örgütü olarak ilan edeceklerini açıkladı. Benzeri tehdit FETÖ için de muteberdir.
SORU: FETÖ dışında TSK tarafından terör örgütü PKK’ya yönelik değerli operasyonlar icra ediliyor. Avrupa ve ABD kamuoyunda Türkiye’nin operasyonları konusunda oluşturulmaya çalışılan bir algı var, nasıl yorumluyorsunuz?
Terörü bu toprakların kaderi olmaktan muhakkak çıkartacağız. Bu istikamette son yıllarda sahiden kıymetli adımlar attık. Suriye’de kurulmak istenen terör koridorunu gerçekleştirdiğimiz operasyonlarla akamete uğrattık. Terör örgütlerinin bir periyot kol gezdiği 8 bin 200 kilometrekarelik sahası, DEAŞ ve PKK/YPG’li teröristlerden temizledik. Irak’ta da PKK maksatlarına yönelik başarılı harekâtlar düzenliyoruz. Haziran ayının ortasında yapılan hava ve kara harekâtları, bu sürecin modülleridir. PKK bu toprakların iklimine, kişisine, inancına, kıymetlerine ve kültürüne düşman bir terör örgütüdür. Onbinlerce kişimizin katilidir. Ortamımızın geleceğinde bu örgüte mekan yoktur.
SORU: Terörle savaşta yerli ve ulusal üretim büyük rol oynuyor. Savunma sanayii sahasında Türkiye nasıl bir durumda?
Savunma sanayiinde yerlilik orantısını yüzde 20 seviyelerinden aldık, yüzde 70’lerin üstüne çıkardık. 2002’de yalnızca 62 savunma girişimi yürütülürken, bugün bu sayı 700’e yaklaştı. Son 5 yılda yaklaşık 350 yeni girişim başlattık. 2002’de yaklaşık 5,5 milyar dolar bütçeli savunma girişimleri yürütülürken geldiğimiz noktada yaklaşık 11 katlık bir artışla 60 milyar dolarlık girişim hacmine ulaştık. le süreci devam eden girişimlerle bu rakam 75 milyar doların üzerine çıkıyor. Tıpkı devirde firma sayımız da 56 iken bugün bin 500’e ulaştı. Yeniden hizmete geldiğimizde 1 milyar dolar olan kesimin cirosu, 2019’da 10,8 milyar dolara yükseldi. 2002’de sadece 248 milyon dolar olan savunma ve havacılık ihracatı, 2019 itibarıyla 3 milyar doları geçti. Neredeyse yok seviyesinde olan Ar-Ge harcaması 2019’da 1,5 milyar doları geçti. Bugün dünyanın en büyük savunma şirketleri listesinde 5 firmamız bulunuyor. Öteki taraftan havuzlu çıkarma gemimiz TCG Anadolu’nun inşasının sonuna geldik. Gerçekten gemimiz 1 Temmuz’da liman test hazırlıkları için rıhtıma indi. Dizaynından üretimine her aşamada yerli olacak savaş uçağımızı da 2023’te hangardan çıkaracağız.
Bulunduğumuz noktayı önemsiyoruz gelgelelim daha fazlasını yapmamız gerekiyor. Bu türlü bir iradeye, altyapıya ve birikime sahibiz. Savunma sanayi girişimlerimizin en kıymetlisi elbet S ve ’lardır. AKINCI ile bu yerde dünyanın birinci 4 devletinden biri olacağız. Terörle uğraşımıza S’lar sahiden büyük ek yapıyor. Bunun yanında eşgüdüm içinde yürüyen bir süreç var. Güvenlik teşkilatlarımız olan TSK, emniyet, jandarma ve MİT arasındaki uyum şu an en üst düzeyde… İnşallah bunu daha da artıracağız.
SORU: S’lar, yerinde yeni bir tesir oluşturuyor güya?
Muhakkak. Yalnızca terörle uğraşta değil, Suriye’de ve Libya’da da ve S’lar çok aktif rol oynuyor. Bu yerde dünyanın ilgisini çekmiş durumdayız. ve S’lara yönelik de çok önemli dış talep var. Tabi savunma sanayii ortamındaki gayrı yerli üretimlerimize yönelik de büyük bir ilgi var. Hem hususî kesim, hem de devlet olarak bu meydanda atılan adımlarımız kesintisiz sürecek.
SORU: 15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra yaptığınız bir konuşmada “Artık yalnızca memleketimiz üzerine oynanan oyunları değil yerimizde kurulan tuzakları da bozacağız” demiştiniz. Hakikaten bunun birinci örneği Ağustos 2016’da Fırat Kalkanı Operasyonu ile ortaya konuldu. Gerisinden vesair operasyonlar geldi. Türkiye bu ortamda nasıl bir strateji izliyor?
Yerimizle ilgili bahislerde taraflı, fırsatçı ve vesair tarafı yok sayan bir yaklaşım içinde asla olmadık. Barışın inşa edilmesi, akan kanın durması için efor harcıyoruz. Çatışmalar sebebiyle kişilerin mülteci durumuna düşmesini, meskenini, barkını, hayatını kaybetmesini istemiyoruz.
Türkiye’nin bu bahisteki duruşu nettir; bizim kimsenin toprağında, egemenliğinde gözümüz yoktur. Kendi güvenliğimizin üzerine ne kadar titriyorsak, komşularımızdan başlayarak dost ve kardeş devletlerin güvenliğine de tıpkı biçimde hassasiyet gösteriyoruz.
Fransa ve Abu Dabi idaresi başta olmak üzere kimi devletlerce yürütülen propagandanın gerisinde, Türkiye’nin hukuk, demokrasi ve adalet eksenli uğraşına yönelik tahammülsüzlük vardır. Türkiye, meydanda ve masada verdiği başarılı uğraşlarla kan ve kaostan beslenenlerin hesaplarını bozmuştur. Bugün yüz milyonlarca mazlum ve mağdurun nazarında Türkiye; umutla, adaletle, merhametle özdeş hale gelmiştir. Devletimize yönelik bu teveccühü korumakta kararlıyız.
SORU: Türkiye, Libya’da oyun kurucu bir aktör olarak alanda noktasını aldıktan sonra, süreç BM nezdinde Libya’nın yasal hükümeti olan UMH lehine işliyor. Barış ve istikrarın sağlanabilmesi için memleketler arası topluluktan bu mevzuda beklentileriniz nelerdir?
Türkiye’nin kararlı tutumu sayesinde darbeci Hafter ile destekçilerinin Trablus’u işgal planı tutmadı. Memleketler arası meşruiyeti haiz Ulusal Mutabakat Hükümeti, çok kısa vadede darbecileri Trablus'tan söküp atmayı başardı. Alanda elde edilen bu kazanımlar, inşallah Libya'nın tamamında barış ve huzurun müjdecisi olacaktır.
Türkiye ile Libya arasında imzalanan “Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası” ile “Deniz Salahiyet Meydanlarının Sonlandırılmasına Ait Mutabakat Muhtırası” son aşama değerlidir. Bu iki muhtıra ile devletimiz, Şark Akdeniz’deki hak ve menftlerini garantiye almış, tıpkı devranda da Libyalı kardeşlerine sahip çıkmıştır. Ayrıyeten Libya’ya sağlıktan ulaşım altyapısında kadar her ortamda destek oluyoruz.
''LİBYA’YI KAN GÖLÜNE ÇEVİREN LEJYONERLER BİR AN EVVEL BU DEVLETTEN ÇIKARILMALIDIR''
Libya’nın bir an evvel istikrara kavuşması yalnızca Libya halkının değil, tüm ortamın çıkarınadır. Bu memleketin siyasi ve ekonomik açıdan güçlenmesi hem Kuzey Afrika’yı hem de Avrupa’yı rahatlatacaktır. Memleketler arası topluluk yasal hükümeti destekleyerek artık tercihini yapmalı, savaş hatası işleyen darbecileri durdurmalıdır. Libya’yı kan gölüne çeviren lejyonerler bir an evvel bu memleketten çıkarılmalıdır. Terhune ve daha birçok kentte ortaya çıkan toplu mezarların hesabı, darbecilerden muhakkak sorulmalıdır.
SORU: Türkiye, Libya ile birlikte Şark Akdeniz’de de canlı bir strateji izliyor. Türkiye’nin buradaki gelişmelere bakış açısı nasıl?
Aralarında komşularımızın da olduğu kimi devletler, Türkiye’yi Şark Akdeniz’de etkisizleştirmek için yanlışlı bir sürecin içine girdiler. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türkiye’nin Akdeniz’deki haklarını gasp etmek istediler. Tekraren bunun yanlış olduğunu, hukuka elverişli olmadığını söyledik. Türkiye’nin hak ve hukukunu himaye noktasında kararlı olduğunu söz ettik. Maksatları, Akdeniz’e en uzun kıyıya sahip olan memleketimizi yalnızca oltayla balık tutacak bir kıyı şeridine mahkum etmekti. Ancak attığımız adımlarla bu planı boşa çıkardık. İki sondaj gemimizi göndererek, memleketimize ilişkin meydanlarda sismik araştırmalar yapmaya başladık.
Açık ve net söylüyorum; biz tarih boyunca farklı medeniyetlere beşiklik etmiş Akdeniz’de tansiyon istemiyoruz. Bilakis burada var olduğu düşünülen hidrokarbon kaynaklarının tüm ortam için bir fırsat oluşum ettiğine inanıyoruz. İş birliğini ve adil bir paylaşımı esas alan her türlü teklife kapımız açıktır. Bu prensipler temelinde herkesle çalışmaya hazırız.
SORU: Memleketimizde CHP’nin başını çektiği muhalefet yeniden bu mevzuda uygulanan yol haritasına karşı, sert tenkitler getiriyorlar. Nasıl yorumluyorsunuz bu durumu?
Açıkçası muhalefet partilerinin, bilhassa de CHP’nin bu biçim tenkitlerine birinci sefer şahit olmuyoruz. 18 yıllık iktidarımız devrinde, devletimizi, milletimizi ve demokrasimizi güçlendirmek için attığımız tüm adımlarda, CHP’nin trruzlarına ve ithamlarına muhatap olduk. Suriye’nin kuzeyinde kurulmaya çalışılan terör koridorunu, CHP’ye karşın akamete uğrattık. Hendek ve çukur terörünü CHP’ye karşın engelledik. İdlibli kardeşlerimize yeniden CHP’ye karşın sahip çıktık. 15 Temmuz sonrasında FETÖ’ye karşı savaşımızı yeniden CHP’ye karşın sürdürdük. Tıpkı biçimde Libya ve Şark Akdeniz’deki çıkarlarımızı CHP’nin muhalefetine karşın savunduk ve savunuyoruz.
40 yıllık siyasi hayatımızda edindiğimiz tecrübe, bize CHP’nin millet ve memleket üzere bir derdinin olmadığını, Türkiye’nin çıkarları konusunda rastgele bir hassasiyetlerinin bulunmadığını göstermiştir. Şu an CHP eksenini kaybetmiş bir partidir. Rüzgar nerden yapıtsa oraya yöneliyorlar. Mütemadi bocalamalarının sebebi budur. Ulusal sorunlarda CHP ve şürekâsının ne dediğine değil, milletimizin ne dediğine, neyi talep ettiğine bakıyoruz. Bizim için asıl olan Türkiye ve Türk Milleti’nin huzuru, emniyeti ve bekasıdır. Bunun dışındaki her şey lafügüzaftır.
SORU: Türkiye sizin devrinizde tıpkı devirde global vicdanın sesi oldu. Kovid-19 salgınıyla savaş edebilmeleri için aralarında ABD ve İngiltere’nin de bulunduğu 140 memlekete yardım gönderdiniz. Daha evvel de tekrar mülteciler ve mazlum coğrafyalar konusunda değerli adımlar atmıştınız. Mesela bir ABD’ye ve İngiltere’ye yardımı tam konumlandıramıyor kimileri, Türkiye bu gücünü nerden alıyor?
Devlet geleneğimiz “insanı yaşat ki devlet yaşasın” prensibi üzerine bina edilmiştir. Biz tıpkı devirde paylaşmanın, yardımlaşma ve dayanışmanın rahmetine inanan bir milletiz. Koronavirüs salgını, insanlık tarihinin son asırda yüzleştiği en büyük sıhhat bunalımlarından birisidir. Mtteessüf birçok devlet bu salgına sıhhat altyapısı bakımından hazırlıksız yakalanmıştır. O denli ki gelişmiş devletler dahi vatandaşlarına ve sıhhat çalışanlarına tulum, maske, esirgeyici ekipman üzere temel gereksinim gereçlerini sağlamakta zorlanmıştır.
Türkiye olarak, 40 bin ağır bakım yatağı, 246 bin yatak kapasitesi, bin 213 bilgisayarlı tomografi cihazı, 4 bin tedavi kurumu, 1 milyon 100 bin sıhhat çalışanımızla, hamdolsun salgını en rahat karşılayan memleketlerden biri olduk. Bu süreçte sıhhat yatırımlarımıza sürat verdik. İstanbul’da bin 8’er yataklı iki acil durum hastanemizi kısa vadede fliyete geçirdik. Ayrıyeten İstanbul’da Başakşehir Çam ve Sakura Kent Hastanesi üzere devasa sıhhat tesislerini devreye aldık. Milletimizi, CHP Umum Başkanı’nın “sahra hastanesi” diye reklamını yaptığı hangarlara mahkûm etmedik.
Kişilerin ilgisizlikten öldüğü, sıhhat çalışanlarının maske dahi bulamadığı, yaşlı bakım konutlarından utanç verici manzaraların yansıdığı durumların hiçbiri memleketimizde yaşanmadı. Toplumsal güvenlik sistemimizin kapsayıcılığı ve kuşatıcılığı sayesinde vatandaşlarımız, kimi yanlarda olduğu üzere milyon dolarlık faturalarla karşı zıdda kalmadı. Testten teşhis, tedavi ve ilaca illetle uğraş için gereken her şeyi insanımıza fiyatsız sunduk.
Bunun yanında diyanet, lisan, ırk ve nahiye ayrımı gözetmeden dünyanın 140 devletine tıbbi teçhizat ve gereç gönderdik. Tekrar bu süreçte Türk mühendisleri tarafından geliştirilip, Türk firmalarınca üretilen teneffüs cihazları yaptık. Hamdolsun kendi hastanelerimizin yanı sıra Brezilya’dan Somali’ye kadar birçok kıtada Türk malı teneffüs cihazları kullanılıyor. 8’i aşı olmak üzere 17 ilaç geliştirme girişimimiz devam ediyor. Yıl sonundan evvel, velev daha erken bu girişimlerde klinik öncesi aşamaya geçmeyi planlıyoruz. Sıhhatin kıymetinin daha iyi anlaşıldığı bu periyotta, Türkiye’nin büyük bir çekim merkezi olacağına, sıhhat turizmi sahasında da kendisinden laf ettireceğine inanıyorum. Bu vesileyle salgın sürecinde özverili bir biçimde hizmet yapan, sıhhat çalışanları başta olmak üzere tüm kamu ve kişisel kol çalışanına, milletim ismine şükranlarımı sunuyorum.
SORU: Efendim, iktisatta Türkiye için bir buhran beklentisi üretildi. Birkaç yıldır bu devam ediyor. Dışardan müdahaleler de oldu. Önümüzdeki süreçte iktisatta nasıl bir yol haritası olacak?
Iktisat bizim her devir öncelikli sorunlarımızdan biri oldu. 2002’de iktidara geldiğimizde buhran yorgunu bir ülkeyi devralmıştık. Kişi başı geliri 3 bin 500 doları ama bulan, ihracatı 36 milyar olan, eğitimden sıhhate, ulaşımdan güce her ortamda zayıf bir altyapıyla ağır aksak yol yürümeye çalışan bir Türkiye manzarası vardı.
Bu tablo önünde derhal kolları sıvadık ve Cumhuriyet tarihimizin en büyük demokrasi ve yatırım hamlesini başlattık. 18 yıl boyunca Türkiye’yi büyütmek, vatandaşımızın refahını artırmak için önemli gayret harcadık. İhracatımızı 36 milyar dolardan 181 milyar dolara, kişi başına düşen geliri 3 bin 500 dolardan bir ara 11 bin dolara kadar çıkardık. Marmaray üzere, Bolu Tüneli, Avrasya Tüneli, Nissibi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, İstanbul Havalimanı, 18 Mart Çanakkale Köprüsü üzere dev girişimleri hayata geçirdik. 30 yeni havalimanı açarak, hava yolunu halkın yolu yaptık. Devletimizi süratli trenle tanıştırdık. “Türkiye’nin otomobili” hayalini geleceğin teknolojisiyle gerçeğe dönüştürdük. 2002’de 31 bin megavat civarında olan konseyi gücümüzü bugün 3 kat artırarak 92 bin megavata ulaştırdık. Tekrar bizim devrimizde Türkiye’yi gücün otoyolu haline getirdik. TürkAkım ve TANAP girişimleriyle gücün uzaklara inançlı ulaşımında kelam ve salahiyet sahibi konuma gelen Türkiye, Akkuyu Nükleer Güç Santraliyle de gücüne güç katacaktır. Son 18 yılda memleketimize 220 milyar dolardan fazla direkt yatırım çektik. Bugün satın alma paritesine nazaran değerlendirirsek ulusal gelir sıralamasında 13’üncü büyük ekonomiyiz.
Salgın devrinde sanayicimizden esnaf ve sanatkârımıza, çalışanlarımızdan gereksinim sahibi vatandaşlarımıza kadar herkesin yanında olduk. Toplumsal Himaye Kalkanı çerçevesinde milletimize direkt 24 milyar lirayı aşkın kaynak aktardık. Kısa çalışma ödeneği ve nakdi fiyat desteğinin mühletini uzatarak, salgın sonrası periyotta de çalışanlarımızın yanında yer almaya devam ediyoruz.
Global seviyede yine şekilleneceği anlaşılan siyasi ve ekonomik yapıda Türkiye, hakikaten avantajlı bir mahalde duruyor. Daha salgın periyodu bitmeden, dünyanın dört bir yanından alternatif üretim ve tedarik kanalları için memleketimizdeki firmalarla temasa geçilmeye başlandı. İnşallah bu dertli süreci fırsata çevirecek, devletimizi 2023 amaçlarına bir adım daha yaklaştıracağız.
SORU: Türkiye 24 Haziran 2018 seçimlerinden sonra Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Modeline geçti. Yeni sistemin salgınla uğraştaki tesirini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin getirdiği avantajları çok iyi kullandık. Kabinemizle tam bir uyum içinde, vakit kaybına mahal vermeden, bürokratik oligarşiye takılmadan gereken tüm kararları aldık ve süratle uyguladık. Daha evvel çift başlılıktan neşet eden sıkıntıların hiçbiri bu süreçte yaşanmadı. Bunalım devrinde sistem tıpkı bir st üzere tıkır tıkır işledi. Böylelikle muhalefetin sistemle ilgili tenkitlerinin ne kadar mahalsiz, haksız ve gereksiz olduğu ortaya çıktı.
Öte yandan biz 83 milyonun huzuru ve sıhhati için başarılı bir uğraş yürütürken, muhalefet belediye yöneticilerinin birçok, en kolayından toplu taşımadaki sefer sayısını dahi düzenlemekte aciz kaldı. Kişimizin sıhhatini hiçe sayan, külliyen iş bilmezlik ve koordinasyonsuzluktan kaynaklanan kahırlara şahit olduk.
Koronavirüs bunalımını tüm dünyaya örnek bir muvaffakiyetle yöneten kabinemize ve idare sistemimize yönelik vatandaşımızın duyduğu itimat de artmış durumda. Salgın devrinde yapılan kamuoyu yoklamaları bu gerçeği açıkça ortaya koyuyor. Devletimizin açıkladığı önlemlere riayet ederek sürecin başarısına ek sunan herkese teşekkür ediyorum. Tüm vatandaşlarımı “TAMAM” diye sloganlaştırdığımız Paklık, Ara ve Maske kurallarına uymaya davet ediyorum.
SORU: AK Parti ve MHP arasında yapılan Cumhur İttifakı yoluna devam ediyor. İttifakın koordinasyonunu ve geleceğini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye, Libya’dan Şark Akdeniz’e, Suriye’den Irak’a kadar çok farklı cephelerde beka savaşı veriyor. Bu savaşın başarısı en az İstiklal Harbimiz kadar kıymetlidir. Devletimizin zaferden öbür talihi yoktur. AK Parti ve Cumhur İttifakı ise bu uğraşın sancaktarıdır. Çünkü bu ittifak 15 Temmuz gecesi sokaklarda, meydanlarda omuz omuza yürütülen bir savaşla kurulmuştur. Bu ittifak, pazarlıkların ve gizli-kapaklı itilafların olmadığı şeffaf bir ittifaktır. Cumhur İttifakı ne kadar güçlü olursa, Türkiye de amaçlarına o nokta süratli ve sağlam yürür. Memleketimizin ve milletimizin bağımsızlığı için, ay yıldızlı bayrağımız için, vatan toprağımız için hiçbir fedakârlıkta bulunmaktan çekinmeyiz. Milliyetçi Hareket Partisi Umumî Yöneticisi Sayın Bahçeli de bu mevzularda bizimle birebir hassasiyeti, birebir hissiyatı paylaşıyor.
Gerçekten geçmişte bıraktığımız devir zarfında içeriden ve dışarıdan gelen nifak teşebbüslerine karşın Yenikapı ruhunu diri tutmayı başardık. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi başta olmak üzere birçok ıslahatı hayata geçirerek Türkiye’nin önünde yeni yolların açılmasını sağladık. FETÖ ve PKK terör örgütleriyle savaşta tarihi ivme yakaladık. Ekonomimize yönelik sabotaj teşebbüslerini muvaffakiyetle püskürttük. Suriye ve Libya’da Türkiye’nin menftlerini kararlılıkla koruduk. Millet ve memleket ortak paydasında kurduğumuz bu şık birlikteliği inşallah önümüzdeki periyotta daha da güçlendireceğiz.
SORU: Yeni sosyoloji ve gençlik konusu çok gündemde. Bu durumu nasıl yorumluyorsunuz?
40 yılı aşkın bir müddettir siyasetin içindeyim. Bu vakit zarfında daima gençlerle yol yürüdüm, gençlere güvendim, gençlerin gücünü, heyecanını ve desteğini yanımda hissettim. Başbakan olduktan sonra birinci işimiz, Anayasa değişikliğiyle gençlerin seçilme yaşını 30’dan 25’e düşürmek oldu. Sonra bununla da kalmadık, 16 Nisan Halkoylaması’nda gençlerin seçilme yaşını, seçme yaşıyla eşitleyip 18’e indirdik. Eğitim ortamında liseden üniversiteye, barınma imkânından burs problemine kadar pek çok ıslahata imza attık. Kangrene dönmüş üniversite harçlarını kaldırarak, gençlerimize eğitimde fırsat eşitliği sunduk. Üniversite imkânını tüm vilayetlerimize yaygınlaştırdık. Başvuran her öğrencimize ya burs ya da kredi veriyoruz. Son 18 yılda üniversite sayımızı 3 kat artırarak 200’ün üzerine çıkardık. Her kademede eğitim altyapısını daima güçlendirmekte kararlıyız.
Yeni idare yapımızı oluştururken Gençlik ve Spor Bakanlığı’nı kurmuş olmamız, gençlerimize verdiğimiz şahsi ehemmiyetin ispatıdır. Umum Lideri olduğum AK Parti’nin Gençlik Kolları 1,5 milyon civarında üye sayısıyla, gayrı partilerin yekun üye sayılarının bile üzerindedir. Gençlik kollarımızda 19-20 yaşında birinci kere siyasete atılan arkadaşlarımız, bugün umumi lider yardımcısı, milletvekili, belediye lideri olarak hizmet yapıyor. Şu anda da hem partide hem Cumhurbaşkanlığı’nda hem bürokraside yakın çalıştığım ekibimin çok büyük bir kısmı, genç denilebilecek yaşlardaki arkadaşlarımızdan oluşuyor. İnşallah bundan sonra da gençlerimize güvenmeye devam edeceğiz.
SORU: Gayrı taraftan Filistin’den yansıyan açıklamalara bakınca İsrail’in yayılmacı siyasetinin devam ettiği görülüyor. İsrail Başbakanı Netenyahu Garp Şeria’nın yüzde 30’unun daha ilhak edileceğini açıkladı. Temmuz ayı içinde harekete geçeceklerini kamuoyuyla paylaştılar. İsrail’in bu işgalci tavrını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Dünyada adaletsizliğin tepeye çıktığı mahallerin başında İsrail işgali altında bulunan Filistin toprakları geliyor. Lakin İsrail güçlerinin acımasızca katlettiği Filistinler, artık global medyada haber olarak bile konum almıyor. İsrail’i gün geçtikçe pervasızlaştıran, daha da hukuk tanımaz hale getiren en kıymetli sebep, işte bu global sessizliktir.
İsrail’in, Garp Şeria’daki yerleşim ünitelerini ve Ürdün Vadisi'ni ilhak edeceğini açıklaması, işgal ve zulüm siyasetinin yeni bir adımıdır. Dünya bu gidişata dur demeli, İsrail’in hukuk tanımaz adımlarına pürüz olmalıdır.
Geçen yıl Birleşmiş Milletler Umum Kurulu’ndaki konuşmamda, İsrail’in Filistin topraklarında nasıl yayıldığını bir harita eşliğinde göstererek anlatmıştım. Dünyaya “Acaba İsrail neresidir, toprakları nereleri kapsıyor?” sorusunu yöneltmiştim. Sahiden de İsrail 1947’de, 1949’da, 1967’de neresiydi, şu anda neresi diye baktığınızda sorunun kaynağı ortaya çıkıyor. 1947 haritasında o toprakların tamamı Filistin’e aitken, yıllar içinde Filistin küçülmüş, İsrail büyümüştür. 1967’de Kudüs’ün de işgaliyle yeni bir aşamaya geçildi. Günümüzde ise haritada mtteessüf artık Filistin diye bir nokta kalmadı. Filistin’in neredeyse tamamına yakını İsrail tarafından yutuldu. İsrail artık de kalanını işgal etmenin peşinde… İlhak planları bunun bir modülüdür.
Gazze’deki insanlık dışı abluka ile Kudüs’ün tarihi ve hukuksal statüsüne yönelik akınlar da devam ediyor. 1967 hudutları temelinde başşehri Şark Kudüs olan hükümran, bitişik ve bağımsız bir Filistin Devleti’nin kurulması bizim siyasetimizin ana eksenidir. Bunun dışındaki rastgele bir barış planının adil olma, kabul edilme ve uygulanma bahtı yoktur.
SORU: Müslümanların umum olarak nasıl bakması gerekiyor bu bahse?
Kudüs üç semavi diyanetin mukaddes mekânıdır. Mescid-i Aksa ise biz Müslümanların birinci kıblesidir. Mescidi Aksa’nın izzetini korumak, buraya el uzatılmasına mani olmak Müslümanların ortak vazifesidir. Bütün İslam âleminin bu gerçeği anlaması ve buna müsait davranması gerekiyor. Şunu da ek edeyim; bizim Musevilere karşı rastgele bir önyargımız yahut husumetimiz de yoktur. İsrail halkıyla da bir meselemiz bulunmuyor. Bizim karşı olduğumuz İsrail hükümetinin işgalci ve hukuk tanımaz politikalarıdır.
SORU: En sıcak olan bahislerden birisi de Ayasofya’nın tekrar cami olarak ibadete açılması… Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Burası, Fatih Sultan Mehmet Han’ın İstanbul’u fethettiğinde birinci cuma namazını kıldığı ve fethin sembolü olarak camiye dönüştürdüğü bir mekândır. Bu yüzden topluluk hafızamızdaki alanı vazgeçilmezdir. 1934’te Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesi, milletimizin içini acıtan bir karardı. Ayasofya’nın tekrar asli hüviyetine kavuşturulması gerekiyordu. Danıştay, yapılan müract sonucu sonuncu kararı verdi. Danıştay’ın kararını hukuk devleti ismine, maşeri vicdanı rahatlatma ismine müspet bir adım olarak görüyoruz. Dava sürecinde içerden ve yurtdışından çıkan çatlak seslerin ise hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur. Ayasofya’nın statüsüyle ilgili kesin karar mercii sairleri değil Türk Milleti’dir. Bu, bizim iç problemimizdir. Öteki devletlere de ama alınan karara hürmet göstermek düşer.
Karar