İKTİSAT SERVİSİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 19 Haziran 2018’de “Bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra faizle, şununla bununla nasıl uğraşılır göreceksiniz” demişti. Başkanlık sisteminin üzerinden geçen üç yılda iktisattaki birçok parametrede geriye gidiş yaşandı. Euro ve dolar neredeyse iki kat arttı. Enflasyon ve artırım dalgasının yanı sıra en dikkat çeken artış faiz sarfiyatlarında gerçekleşti.
BİR YILDA 240 MİLYAR TL ÖDENECEK
Bu hafta Meclis’e sunulacak 2022 bütçesine nazaran faiz masrafları 240.4 milyar lira olarak öngörüldü. Başkanlık öncesindeki 15 yıllık süreçte 758.2 milyar lira olan faiz sarfiyatları sistem değişikliğinin akabinde 2018 ile 2022 yılları ortasında 727.8 milyar lira olarak hesaplandı. Beş yıllık bilanço, iktidarın faiz aykırısı çıkışlarına rağmen iktisat bilimine alışılmamış telaffuzla realitenin çeliştiğini ortaya koydu.
BEŞ YILDA NİZAMLI ARTIŞ
2003-2017 ortasında ortalama 50 milyar TL olan faiz sarfiyatları, sistem değişikliği sonrası nizamlı biçimde arttı. Ayrıyeten 2021 için öngörülen 180 milyarlık masrafının 142 milyarı 9 aylık devirde gerçekleşti. 2021 iddiasının yıl sonunda aşılması bekleniyor.
5 yıllık başkanlık 15 yıla bedel oldu
2022 Merkezi Bütçe görüşmeleri başladı. Meclis’te sunum yapacak olan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, sunum öncesi bütçe masraflarının kestirimi sayılarını açıkladı. Merkezi Bütçe sarfiyatlarında en dikkat cazibeli artış faiz masraflarında göze çarpıyor. Başkanlık öncesi 15 yıllık süreçte 758.2 milyar lira olan faiz sarfiyatları başkanlık sisteminin olduğu 2018 ile 2022 yılları ortasında 727.8 milyar lira olarak hesaplandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan 2022 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
Teklifin genel münasebetinde 2022 Yılı Merkezi İdare Bütçesi’nin salgın sonrası toparlanma sürecinde nitelikli istihdam oluşturan, enflasyon ve cari açık yaratmayan, yüklü olarak yurt içi tasarruflar ve direkt yabancı yatırımlarla finanse edilen, yatırım ve ihracata dayalı, istikrarlı ve gelir dağılımı adaletini gözeten bir büyüme yapısını tesis etme hedefi taşıdığı belirtildi.
Merkezi idare bütçesi kapsamında, 224 kamu yönetiminin bütçesinin görüşmelerine, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde 20 Ekim Çarşamba günü yapacağı sunumla başlanacak.
Sunum yapacak olan Oktay Meclis’teki sunum öncesi 2022 Yılı Merkezi İdare Bütçesi’nde bütçe masraflarının varsayımı sayılarını açıkladı.
Merkezi Bütçe’de en dikkat cazibeli artış faiz masraflarında göze çarpıyor. Başkanlık sisteminden evvelki 2003-2017 ortasındaki 15 yıllık süreçte 758.2 milyar lira olan faiz sarfiyatları, başkanlık sisteminin uygulandığı 2018 ile 2022 yılı bütçesindeki iddiası faiz sarfiyat sayılarıyla 5 yıllık süreçte 727.8 olarak gerçekleşti. 5 yıllık başkanlık sisteminin bilançosu 15 yılı katladı.
2021 yılı için öngörülen 179.5 milyar liralık faiz masrafının 142 milyar 273 milyonu 9 aylık Ocak-Eylül periyodunda gerçekleşirken bu sayının yıl sonunda aşılması öngörülüyor. Öte yandan Bütçe Kanunu Teklifi’nin TBMM’ye sunulmaya hazır olduğunu belirten Oktay, ‘’2022 Yılı Merkezi İdare Bütçesi’nde bütçe masrafları 1 trilyon 750 milyar 957 milyon TL, bütçe gelirleri 1 trilyon 472 milyar 583 milyon TL ve bütçe açığı 278 milyar 374 milyon lira olarak öngörülmüştür’’ dedi.
İŞÇİ SARFİYATLARI 493.9 MİLYAR TL
Bütçe Kanunu Teklifi’nin TBMM’ye sunulmaya hazır olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2022 yılı bütçe ödeneklerinin ekonomik sınıflandırmaya nazaran dağılımını açıkladı. Buna nazaran İşçi masrafları için toplam 493,9 milyar TL, mal ve hizmet alım masrafları 128,1 milyar TL, cari transferler 657,3 milyar TL, sermaye sarfiyatları 132,3 milyar TL, sermaye transferleri 10 milyar TL, borç verme masrafları 61,6 milyar TL, yedek ödenekler 27,4 milyar TL, faiz sarfiyatları 240,4 milyar TL olarak iddia edildi. Bütçemizin yüzde 15,6’sını, yani aslan hissesini eğitime ayırıyoruz diyen Oktay, MEB’in yatırım bütçesini yüzde 35 artışla 11,3 milyar TL’den 15,2 milyar TL’ye yükselttiklerini Yükseköğrenimin de dahil edildiğinde eğitim bütçesinin , yüzde 29,4 artışla 273,5 milyar TL’ye yükselteceklerini aktardı. Oktay sıhhate 122.6 milyar TL, kaynak ayıracaklarını belirtti.
Karar
