TBMM Adalet Kurulunda, 5’inci Yargı Paketi’ni içeren İcra ve İflas Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi kabul edildi. Türk Uygar Kanunu’nda, çocuğun üstün faydası gözetilerek, ferdî ilgi kurulmasına dair karara muhalif davranılmasının önlenmesi emeliyle düzenleme yapılıyor.
Buna nazaran, ferdî münasebet kurulmasına dair kararın gerekleri yerine getirilmezse çocuğun menftine karşıt olmamak kaydıyla velayet kendisinde olmayan anne yahut babanın talebi üzerine velayet değiştirilebilecek. Bu konu şahsî alaka kurulmasına dair kararda taraflara ihtar edilecek.
ÇOCUK TESLİMİNE AİT DÜZENLEMELER
Çocuk Muhafaza Kanunu’na, “Çocuk Teslimi ve Çocukla Şahsî Alaka Kurulması” başlıklı dördüncü kısım ekleniyor.
Teklife nazaran, çocuk teslimi yahut çocukla ferdî ilgi kurulmasına dair aile mahkemelerince verilen ilam yahut önlem kararları, çocuğun üstün faydası temel alınarak, Adalet Bakanlığınca kurulan isimli takviye ve mağdur hizmetleri müdürlüklerince yerine getirilecek.
Müdürlüklerde müdür, yeteri kadar müdür yardımcısı ve işçi ile psikolog, pedagog ve toplumsal çalışmacı Adalet Bakanlığı tarafından görevlendirilecek.
Müdürlük bulunmayan yerlerde bu kısım kapsamında yer alan vazifeler, Adalet Bakanlığınca belirlenen hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğü tarafından yerine getirilecek.
İlam ve önlem kararlarının yerine getirilmesinde çocuğun yerleşim yeri müdürlüğü yetkili olacak.
İlam ve önlem kararları müdürlükçe görevlendirilen psikolog, pedagog, toplumsal çalışmacı, çocuk gelişimci ve rehber öğretmen üzere uzmanlar, uzmanın bulunmadığı yerlerde ise öğretmen marifetiyle yerine getirilecek
İlam ve önlem kararlarını yerine getirmek için müdürlüğün talebi üzerine, valilikler tarafından kamu kurum ve kuruluşlarında misyonlu, uzmanların yer aldığı bir vazifeli listesi oluşturulacak. Bu uzmanların kâfi sayıda olmaması halinde öğretmenler de listeye dahil edilecek. Bu listede yer alan uzman ve öğretmenlerin vazife yapacakları yer ve tarihler müdürlükler tarafından belirlenecek.
BELİRLENEN ADRESLERDE GERÇEKLEŞTİRİLECEK
Çocuk teslimine dair ilam yahut önlem kararları, yükümlüsü tarafından isteğiyle yerine getirilmediği takdirde hak sahibi, ilam yahut önlem kararının yerine getirilmesi için müdürlüğe başvurabilecek.
Talebi alan müdürlük, her türlü bağlantı vasıtasını kullanarak yükümlüyle irtibata geçecek ve müdürlük tarafından belirlenen gün ve stte hak sahibine teslim edilmek üzere çocuğun belirlenen yere getirilmesini derhal bildirecek, bu bildirimin yapıldığını yahut yükümlüyle irtibat kurulamadığını tutanağa bağlayacak.
Yükümlü çocuğu getirmeyeceğini beyan ederse veyahut çocuğu belirlenen yere getirmezse müdürlük, derhal yükümlüye, çocuğun teslimine dair bir teslim buyruğu gönderecek.
Müdürlüğün belirlediği yere getirilen yahut yükümlünün haklı mazereti nedeniyle müdürlükçe alınan çocuk hak sahibine teslim edilecek.
Yükümlü, buyruğun gereğini yerine getirmezse çocuk nerede bulunursa bulunsun müdürlük tarafından alınarak hak sahibine teslim edilecek. Bu halde kolluktan yardım istenebilecek. Kolluk üniteleri, sıkıntı kullanma dahil bu mevzudaki talepleri derhal yerine getirecek. Çocuğun üstün faydasının gerektirdiği hallerde müdürlük, yükümlüyle irtibata geçmeye yahut teslim buyruğu bildirimine gerek olmaksızın bu kararları uygulayacak.
Çocuk hak sahibine teslim edildikten sonra yükümlü haklı bir sebep olmaksızın çocuğu tekrar alırsa ayrıyeten yeni bir karara yahut yükümlüyle irtibata geçmeye ya da teslim buyruğu bildirimine gerek olmaksızın çocuk hak sahibine teslim edilecek.
ÇOCUKLA FERDÎ BAĞLANTI KURULMASI SÜREÇLERİ
Çocukla ferdî münasebet kurulmasına dair ilam yahut önlem kararları yükümlüsü tarafından isteğiyle yerine getirilmediği takdirde hak sahibi, ilam yahut önlem kararının yerine getirilmesi için müdürlüğe başvurabilecek.
Talebi alan müdürlük, her türlü irtibat vasıtasını kullanarak yükümlüyle irtibata geçecek, ilam yahut önlem kararında belirtilen gün ve stte, gün ve st belirtilmemişse müdürlük tarafından belirlenen gün ve stte hak sahibine teslim edilmek üzere çocuğun müdürlük tarafından belirlenen yere getirilmesini derhal bildirecek, bu bildirimin yapıldığını yahut yükümlüyle irtibat kurulamadığını tutanağa bağlayacak.
Yükümlüyle irtibat kurulmayacak yahut yükümlü çocuğu getirmeyeceğini beyan ederse veya belirlenen yere getirmezse müdürlük, derhal yükümlüye, çocukla şahsî bağlantı kurulmasına dair bir teslim buyruğu gönderecek.
Müdürlüğün belirlediği yere getirilen çocuk hak sahibine teslim edilecek, hak sahibine ilam yahut önlem kararında belirtilen müddetin bitiminde çocuğu belirlenen yere getirmek zorunda olduğu, çocuğu getirmez yahut kendisinden kaynaklanmayan makul sebepler hariç olmak üzere geç getirirse disiplin hapsiyle cezalandırılacağı, hakkında kabahat duyurusunda bulunulacağı hususu tutanağa bağlanarak bildirim edilecek. Çocuk, belirlenen yere getirilmezse hak sahibi hakkında müdürlük tarafından cürüm duyurusunda bulunulacak ve müteakip süreç hakkında yükümlü bilgilendirilecek.
Ferdî ilgi kurulmasından sonra hak sahibi tarafından teslim yerine getirilen çocuğun yükümlüye yahut yükümlünün belirlediği şahsa teslimi mümkün olmazsa çocuk hak sahibinde bırakılacak. Bu da mümkün olmazsa müdürlüğün talebi üzerine, aile ve toplumsal hizmetler vilayet müdürlüğünce çocuğun süreksiz olarak barınmasına yönelik önlemler alınacak.
Yükümlü haklı mazereti nedeniyle çocuğun müdürlükçe alınmasını talep ederse gerektiğinde hak sahibi de hazır bulundurulmak suretiyle çocuk müdürlük tarafından yükümlüden alınarak hak sahibine teslim edilecek.
Hak sahibi, buyruğun yükümlüye bildirisinden sonraki periyotta, teslim stinden en az 48 st evvel çocuğu teslim almaya geleceğini müdürlüğe yazılı olarak, elektronik ortamda yahut müract evresinde beyan ettiği bağlantı kanalıyla bildirecek. Hak sahibinin bildirimde bulunmadığı yahut gelemeyeceğini bildirdiği hallerde bu konu ve çocuğu buyrukta belirtilen yere getirme zaruriliği bulunmadığı yükümlüye bildirilecek. Bu süreçler tutanak altına alınacak.
BİRİNCİ AYRILIKTA DANIŞMANLIK ÖNLEMİ
Çocukla şahsî bağ kurulması süreçlerinin çocuğun üstün faydasını koruyacak halde yerine getirilebilmesi gayesiyle müdürlüğün önerisi üzerine aile mahkemesince, çocuk, hak sahibi yahut yükümlü hakkında danışmanlık önlemi uygulanmasına karar verilebilecek. Yükümlünün teslim buyruğuna birinci muhalif hareketinde müdürlük yükümlü hakkında danışmanlık önlemi uygulanmasını aile mahkemesinden talep edecek.
İlam yahut önlem kararını isteğiyle yerine getirdiğini argüman eden yükümlü, yapılan bildirimin yahut bu bildirim yapılamamışsa gönderilen teslim buyruğunun haksız olduğunu müddeti içinde şikayet yoluyla ileri sürebilecek.
Çocuğun yerleşim yerinin değişmesi halinde evrak resen ilgili yer müdürlüğüne gönderilecek ve ilgili müdürlük süreçlere kaldığı yerden devam edecek. Bu müdürlük, belgedeki teslim buyruğu kapsamında yalnızca teslimin gerçekleştirileceği yeni yeri yükümlüye bildiri edecek. Teslim yeri değişikliği hak sahibine her türlü bağlantı vasıtasıyla bildirilecek.
Hak sahibi yahut teslim yükümlüsü hakkında Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun uyarınca kapalılık kararı ya da diğer bir önleme karar verilmesi halinde teslim süreçleri bu kararlar dikkate alınarak yerine getirilecek.
Hak sahibi, teslim buyruğunun yükümlüye bildiriminden sonraki periyotta, teslim stinden en az 48 st evvel çocuğu teslim almaya geleceğini müdürlüğe bildirdiği halde haklı bir mazeret olmaksızın arka arda 2 defa yahut bir yılda 3 kere gelmezse müdürlük tarafından evrakın süreçten kaldırılmasına ve teslim buyruğunun kararsız hale gelmesine karar verilecek.
Teslim buyruğunun bildirisinden sonraki devirde yükümlü en az 1 yıl boyunca buyruğun gereğini tarzına uygun bir biçimde yerine getirecek ve müteakip devirde de ferdî bağlantı kurulmasına dair mahkeme kararına uygun hareket edeceğini thhüt ederse müdürlük, ilgili uzmanın kantini de alarak evrakın süreçten kaldırılmasına ve teslim buyruğunun kararsız hale gelmesine karar verebilecek. Bu karar hak sahibi ve yükümlüye bildiri edilecek. Yükümlü bu thhüdünü yerine getirmezse hak sahibinin talebiyle yükümlüye direkt teslim buyruğu bildiri edilecek.
Karar