2022 taban fiyat artırımı, milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiriyor. 15 bireyden oluşan Taban Fiyat Belirleme Komitesi‘nda yapılan görüşmeler sonucunda taban fiyat artırım oranı aşikâr olacak. 2022 minimum fiyat beklentisi 3 bin 500 TL ile 4 bin TL ortasında seyrediyor.
2022 TABAN FİYAT NE VAKİT AÇIKLANACAK?
Hükümeti temsilen Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı‘nın, emekçi tarafını temsilen Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu‘nun (TÜRK-İŞ), patron tarafını temsilen Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu‘nun (TİSK) yer aldığı Taban Fiyat Belirleme Kurulu’nun birinci toplantısı 1 Aralık 2021 Çarşamba günü düzenleniyor.
Taban fiyatı belirleme çalışmaları aralık ayının sonuna kadar sürebiliyor lakin aralık ayının üçüncü haftasında yapılan artırım oranının belirlenerek 2022 taban fiyatın netleşmesi bekleniyor. Tarafların ay sonuna kadar mutabakata varamaması durumunda ise Hakem Heyeti devreye girerek minimum fiyatla ilgili son kararı verecek.
2022 MİNİMUM FİYAT NE KADAR OLUR?
Yılda bir defa zamlanan taban fiyatın 2022 yılında en az 3 bin 500 TL olmasına kesin gözüyle bakılırken 4 bin TL olmasının sürpriz olmayacağı varsayım ediliyor.
2022 yılında minimum fiyata yapılacak olan artırım oranı yüzde 30-35 ortasında artırım bekleniyor. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon beklentisinin yüzde 19,31’e yükselmesi ve beraberinde enflasyonun 8-10 puan üzerinde bir artırım yapılacağı beklentisinin olması ve siyasalların açıklamaları taban fiyata enflasyonun üzerinde artırım yapılacağı beklentisini arttırıyor.
Taban fiyatta ağır basan senaryo, yüzde 30-35 oranında artış olacağı tarafında.
Yüzde 30 artış demek, 2022 yılında minimum fiyatın brüt 4 bin 650 lira olacağı manasına geliyor ki, çalışanın eline geçecek net fiyat 3 bin 673 lira civarında olacaktır. Bu durumda taban fiyatın patron maliyeti de 5 bin 463 lirayı bulacaktır.
Taban fiyat 2021 yılında brüt 3 bin 577 lira, net 2 bin 825 lira 90 kuruş olarak uygulandı.
MİNİMUM FİYAT VARSAYIMLARI
Taban fiyatta önemli bir artış yapılacağının sinyalini vererek, minimum fiyatı enflasyona ezdirmeyeceklerini belirten Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, 22 Kasım 2021 Pazartesi günü taban fiyatın tespitine ait aralık ayının sonunu bekleme niyetinde olmadıklarını lisana getirerek, “Aralık ayının başında başlarız, 1-2 hafta içinde bitiririz. Bu sefer erken bitirme eğilimindeyiz. Zira taraflarla, toplumsal ortaklarımızla görüşüyoruz. Onlarla bir uzlaşma noktasına yanlışsız gidiyoruz. Araştırmamızın birinci dataları de onlarla uzlaşabileceğimiz tarafında” dedi.
Ayrıyeten taban fiyatın tespiti için yapılan anket sonuçlarının 24 Kasım 2021 Çarşamba günü sonuçlanacağını belirten Alım, “Önce Cumhurbaşkanı’mızla paylaşacağım. Muhtemelen bir sonraki kabinede araştırmanın sonuçlarını takdim ederim” dedi.
18 Kasım 2021 tarihinde katıldığı bir programda minimum fiyatta beklenen artışa değinen AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, “Başta taban fiyat olmak üzere dar gelirli vatandaşların beklentilerini karşılayacak düzenleme yapılacak. Hakkaniyet enflasyon oranı üstünde bir artış olması. Minimum fiyatı yaşanabilir bir düzeye çıkarmak en değerli vazifedir” diye konuştu.
AK Parti Küme Başkanvekili Cahit Özkan ise 8 Kasım 2021 günü katıldığı bir programda, “Asgari fiyat 4 bin lira olacak mı?” sorusunu yanıtladı. Özkan, “Bu dediğiniz anlattıklarımızdan çıkabilecek sonuç, tahminen bu tarafları gösterebiliyor. Kaygı etmeyin diyorum” tabirlerini kullanırken şu ana kadar en yüksek artırım olacağını öne sürdü.
TÜRKİYE’DE KAÇ KİŞİ MİNİMUM FİYATLA ÇALIŞIYOR?
Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgilerine nazaran, Türkiye’de 2020 yılında kayıtlı personellerin yüzde 42’si taban fiyatla çalışıyor.
2020 yılında Türkiye’de çalışan kayıtlı personel sayısı 15 milyon 203 bin 423. Bunların 6 milyon 390 bin 19’u ise taban fiyatla çalıştı. Bu da kayıtlı çalışanların yüzde 42’sinin minimum fiyatla çalıştığını gösteriyor.
TÜRKİYE’DE VE AVRUPA’DA TABAN FİYATLA ÇALIŞAN SAYISI
Avrupa Birliği İstatistik Kurumu’nun (Eurostat) açıkladığı son bilgiler 2018 yılına ilişkin.
Eurostat’ın 2018 bilgilerinde Türkiye yer almıyor. SGK evraklarından ise Türkiye’nin 2018 yılı bilgilerine ulaşmak mümkün.
Buna nazaran 14 milyon 229 bin kayıtlı çalışandan 5 milyon 153 bini taban fiyatlı idi. Taban fiyatla çalışanların oranı ise yüzde 36,2.
Türkiye bu oranla açık orta tepede yer alıyor. İkinci sıradaki Slovenya’da taban fiyatlı oranı yüzde 15,2. Türkiye’deki oran kendisine en yakın Slovenya’nın 2,5 katı.
Üçüncü sırada ise yüzde 14,1 ile Bulgaristan var. Bu ülkeleri sırasıyla Romanya (yüzde 13,3), Polonya (yüzde 12,1), Fransa (yüzde 11,6) ve Yunanistan (yüzde 8,9) takip ediyor.
Karar
