Yargıtay, ödeme zahmeti çektiğini belirten bir babanın, oğlu için verdiği aylık 19 bin dolar nafakayı 20 bin liraya indiren mahkeme kararını bozarken, kontrat tarihindeki kurun altında bir ölçüye hükmedilmesinin gerçek olmadığını vurguladı.
Buna nazaran, 2015’te olan oğlu için 10 yıl mühletle aylık 19 bin dolar yardım nafakası ile eğitim hayatı boyunca 80 bin dolar okul masrafı ödemeyi kabul eden kişi, 2018’de dava açarak bu kararların ortadan kaldırılmasını yahut uyarlanmasını istedi.
Davacı baba dilekçesinde kontratın ekonomik durumuna nazaran ağır kurallar içerdiğini, bunları yerine getirmek için borç almak zorunda kaldığını, kirada oturduğunu, emekli maaşıyla geçindiğini belirtti ve nafakayı ödeyemediğini kaydetti.
Lokal mahkeme yargılama sonucunda davayı reddetti. Mahkemenin kararında, uzlaşma tutanağını tarafların avukatları eşliğinde, hür iradeleriyle imzaladıkları, tarafların toplumsal ve ekonomik durumlarında, protokolden sonra kıymetli bir değişiklik olmadığı aktarıldı.
İSTİNAF NAFAKAYI 20 BİN LİRA OLARAK BELİRLEDİ
Davacı babanın bu karar üzerine başvurduğu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi ise mahallî mahkemenin kararını baba lehine değiştirerek, aylık 19 bin dolar olan nafakayı 20 bin liraya çevirdi.
Kararda, tarafların dava konusu meblağı hür iradeleriyle belirlediklerine, bununla birlikte bedeli döviz cinsinden tayin ettiklerine dikkat çekildi ve şu tespitlerde bulunuldu:
“Bedellerin birinci tayini üzerinden geçen müddette ülkenin ekonomik şartlarına nazaran döviz ve Türk lirası endeksinde fahiş, öngörülemeyen ve umulmadık artış yaşandığı üzere bu gelişmeler nedeniyle uzlaşma tutanağı ile edimler ortasındaki istikrarın davacı aleyhine olumsuz istikamette bozulduğunun kabulü gerekmektedir. Tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun muhtaçlıkları, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren geçen müddette değişen kur farkı ve hakkaniyet prensibi mucibince davacının uzlaşma tutanağı ile belirlenen ödeme yükümlüğünün uyarlanması talebinin kabulüyle davalıya ödenecek nafaka ve okul fiyatının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle aylık yardım nafakasına hükmedilerek isteğin kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi kusurludur.”
KARAR YARGITAYDAN DÖNDÜ
Bu kere davalı taraf istinaf mahkemesi kararını Yargıtaya taşıdı. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, istinaf mahkemesi kararını bozdu.
Bozma ilamında, lokal ve bölge adliye mahkemelerinin de kabul ettiği üzere dava konusu mukaveleyi tarafların avukatları eşliğinde hür iradeleriyle imzaladıkları, kontratın kaidelerinin da yardım nafakasını aşacak özel şartlar içerdiği belirtildi ve şöyle denildi:
“Sözleşmenin imzalandığı tarih ile dava tarihi ortasında çok vakit olmaması ve kurda meydana gelecek artışların da olabileceğinin taraflarca öngörülebilir olduğunun kabulü gerekmektedir. O halde mukavelenin uyarlanması talebinin kabulünde, tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun muhtaçlıkları, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren değişen kur farkı ve hakkaniyet unsurunun dikkate alınması doğruysa da kontratın yapıldığı tarihteki kur ölçüsünün altında bir ölçüye hükmedilmesi gerçek olmamıştır. Tekrar bölge adliye mahkemesinin uyarlama münasebetinde belirlediği ölçüsü hangi temel ve kriterlere nazaran hesapladığı konusunda münasebet belirtmemiş olması da yanlışsız olmayıp bozmayı gerektirmiştir.”
Karar
