Besin mühendisi Yard. Doç. Bülent Şık, Avrupa Birliği’ne ihraç edilen limon, mandalina ve greyfurtlarda bir cins pestisit olan klorpirifos isimli hususa rastlandığını ve eserlerin bu nedenle reddedildiğini söyledi. Bülent Şık’ın Twitter’da paylaştığı Avrupa Kurulu’nun Besin ve Yem İçin Süratli İkaz Sistemi’nin (RASFF) sayfasında ihraç edilen eserlerin bekletildiği görülüyor.
Bülent Şık “AB ülkelerine Türkiye’den ihraç edilen besinlerde (mandalina, limon, greyfurt…) klorpirifos isimli tarım zehri çıkıyor. Eserler reddediliyor. #Klorpirifos çocuklarda hudut sistemine çok ziyanlı ve AB’de kullanımı yasak. Ülkemizde kullanılıyor” dedi.
AB ülkelerine Türkiye'den ihraç edilen gıdalarda (mandalina, limon, greyfurt…) klorpirifos isimli tarım zehri çıkıyor. Ürünler reddediliyor. #Klorpirifos çocuklarda sinir sistemine çok zararlı ve AB'de kullanımı yasak. Ülkemizde kullanılıyor. @TCTarim bir diyeceğin var mı? pic.twitter.com/GMjsEVZ2IC
— Bülent ŞIK (@bulentilgaz) November 27, 2021
RUSYA DA GERİ GÖNDERMİŞTİ
Rusya İnsan Sıhhati ve Tüketiciyi Muhafaza Kurumu (Rospotrebnadzor) geçen ay Türkiye’den mandalina alımını askıya alma kararı vermişti. Münasebet olarak, azami seviyesi aşan ölçüde Klorpirifos pestisiti tespiti gösterilmişti.
Rospotrebnadzor’un açıklamasında, “Mandalinalarda müsde verilen azami seviyesi aşan ölçüde Klorpirifos pestisiti tespit edildi” sözleri kullanılmıştı.
Rusya’nın tarım eserleri kontrol ajansı Rosselhoznadzor daha evvel birçok defa Türkiye’den getirilen ve gerekli kaliteyi sağlamayan narenciyelerin ülkeye girişini engellemişti. 2018 yılında Akdeniz meyve sineği bulunduğu için bu eserlerin sevkiyatı durdurulmuştu.
Rus uzmanlar eylülde de Türkiye’den gelen domates ve meyvelerde virüs tespit etmiş ve Ankara’ya kontrolleri artırmalarını önermişti.
PESTİSİT NEDİR?
Pestisit, ziyanlı organizmaları engellemek, denetim altına almak ya da ziyanlarını azaltmak için kullanılan unsur ya da hususlardan oluşan karışımlardır. Pestisit, kimyasal bir unsur, virüs ya da bakteri üzere biyolojik bir casus, antimikrobik, dezenfektan ya da rastgele bir araç olabilir. Ziyanlı organizmalar, insanların besin kaynaklarına, mal varlıklarına ziyan veren, hastalık yayan böcekler, bitki patojenleri, yabani otlar, yumuşakçalar, kuşlar, memeliler, balıklar, solucanlar ve mikroplar olabilir. Her ne kadar pestisitlerin kullanılmasının birtakım faydaları olsa da beşerler ve öteki hayvanlar için potansiyel toksisiteleri nedeniyle birtakım sıkıntılar da yaratabilir.
PESTİSİTİN ZİYANLARI NELERDİR?
Bir pestisit kimyasal bir unsur ya da virüs yahut bakteri üzere biyolojik bir casus olabilir. Kimyasal pestisitlerin birden fazla gaye organizmaya seçkin aktiflik gösteremedikleri için gaye organizma dışındaki organizmalarda da çeşitli hastalıklara yol açar hatta öldürücü olabilirler. Birçok pestisit beşerler için de ziyanlı. Kullanıldıkları canlıların yiyecek halinde beşerler tarafından kullanılmaları sonucunda insanlarda yaygın hastalıklara ve istenmeyen düşünceli durumlara sebep oluyorlar. Kimyasal pestisitlerin ve etken unsurlarının akut toksik tesirleri bulunuyor. Karbamatlar, organofosfatlar ve klorlanmış hidrokarbonları içeren birçok pestisit genetoksik tesire sahip. Tarım ile uğraşan ve pestisite maruz kalan insanlarda yapılan çalışmalarda bu bireylerde yapısal ve sayısal kromozom anomalileri ile kardeş kromatid değişiminde artmalar gözlendi.
Pestisitlerin kronik tesirine maruz kalan tarım emekçilerinde birçok genetik hasarın yanı sıra karaciğer, böbrek ve kaslarda bozukluklar görülüyor. Pestisitin canlılar üzerindeki tesiri fetal ömürden itibaren başlıyor. Bu ilaçlar plasentadan fetüse geçmekte ve bunun sonucu olarak düşükler, hiperpigmente ve hiperkeratatik çocuk doğumları görülüyor. Yapılan hayvan deneylerinde ise radyoaktif olarak işaretlenip anneye verilen pestisitin 5 st sonra plasentadan fetüse geçtiği ve fetüsün göz, hudut sistemi ve karaciğerine yerleştiği gözlendi.
Karar
