İSA UĞUR ERDOĞAN | KARAR

DİSK’e bağlı Dev Yapı-İş. Devrimci Yapı, İnşt ve Yol Emekçileri Sendikası’na (DİSK/ Dev Yapı-İş) bir hafta evvel yaşandığı belirtilerek Tuzla Tersaneler Bölgesi’nde bulunan Kuzey Star Tersanesi’nde çalışan bir çalışanın gönderdiği imajlarda zehirlenen ve elektrik çarpan personelleri kurtarma çalışmaları görülüyor.

Karbondioksit gazının açık kalması sonucu zehirlendiği belirtilen 8 emekçinin, Pendik Marmara Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırıldığı ve durumlarının iyi olduğu haberi alınırken 15 Eylül’de gerçekleşen olayın yaşanış biçimi ve kurtarma çalışması soru işaretleri barındırıyor.

Manzaralarda gemideki çalışma alanına inen üç emekçi yerde baygın halde bulunan iki emekçiyi kurtarma vincine alıyor. İki personel bir yerde yatan emekçiyi vince alırken su birikintisi içinde olan öteki emekçiyi de bir kişi kurtarma vincine alınıyor. Fakat kurtarma vincine bineceği anda gazın tesiri donanımsız formda aşağıya indirilen çalışanda de görülüyor. Arkadaşları vince almaya çalışsa da yalnızca bedeninin bir kısmı vince çekilebilen emekçi vinçle birlikte üst çıkarılıyor. Vincin yükselmesi ile birlikte personelin hareketsiz kaldığı görülüyor.

‘TAM BİR FELAKET’

DİSK/ Dev Yapı İş Genel Lideri Özgür Karabulut, kurtarmaya giden üç şahıstan ikisinde uygun müdaf araç ve gereçlerinin olduğunu lakin üçüncü çalışanda bulunmadığının altını çizerek, “Muhtemelen çalışma arkadaşları yerde yatan personeller. Kıyafetlerinden bu anlaşılıyor” dedi.

“Kurtarma çalışmasının kendisi de uygun bir çalışma değil” diyen Karabulut, “İşçilerin sedyeyle taşınması lazım, sedye yok. Karga tulumba yük sepetinin içine atıyorlar. Tam bir felaket” sözlerini kullandı.

‘MAKİNE ARIZALANSA ÜRETİMİ DURDURURLARDI ANCAK EMEKÇİ UMURLARINDA DEĞİL’

Kurtarma çalışması esnasında işin devam ettirilmesine reaksiyon gösteren Karabulut, “Videodan gördüğümüz kadarıyla aşağıda kimyasal bir zehirlenme yaşanmış. Lakin iki çalışanın de rastgele bir gözetici ekipmanı yok. Kurtarmaya gelen personelin de gözetici ekipmanı yok. Bundan bile kar ediyor işverenler. Zira bizim hayatımız çok ucuz. Dışarıda birçok personel var. Yarın diğer bir personel gelip orada çalışır. O kadar pervasızlık var ki işi bile durdurmamışlar. Bu türlü acil bir hadise var, alarm verilip işin durdurulması lazım. Tahminen orada bir makine arızalansa üretimi durdururlardı. Lakin emekçi bayılmış, tahminen de ömrünü yitirmiş onların umurunda değil. Bu türlü bir tabansız kuyunun içinde uğraş ediyoruz” diyerek yaşanan durumu özetledi.

‘İŞÇİLER AÇISINDAN CEHENNNEM BURALAR’

Karabulut, tersane ve inşt bölümlerinin iç içe geçmiş olduğunu belirterek, “Büyük gemiler inşa ediliyor bu bölgelerde. Personele üretim baskısı, üretim suratı dayatılıyor. bir kontrol yada takip yok. İnştta da mesela şaft kuyusunda cenazeyi iki gün sonra görüyoruz. Aile ulaşmıyor, araştırıyor. O halde cenaze ortaya çıkıyor. Çalışanlar açısından cehennem buralar. İş yetiştirmeye ve kara odaklanmış bir zihniyet var işverenler açısından. En az maliyetle, en fazla işi üretmek için ağır bir çalışma baskısı var. Burada da o kadar duyarsızlık var ki üstte çalışan emekçi aşağıda ne olduğundan bile haberi yok” diye konuştu.

‘KORSANVARİ ÇALIŞIYORLAR’

Uzun yıllar tersane çalışanı olarak çalışan DİSK’e bağlı Gemi Üretimi ve Deniz Nakliyatı, Ardiyecilik ve Antrepoculuk Çalışanları Sendikası (Limter-İş) Genel Sekreteri Hakkı Demiral ise zehirlenmelere karşı gerekli önlemlerin maliyetten kaçınmak için alınmadığını söyledi.

Hakkı Demiral şu biçimde konuştu:

“Tersanenin gaz denetimi yapan bir takım kurması lazım. İş başlangıcı ve gün içerisinde gaz kaçağı var mı denetim edilerek rapor edilmeli. Ancak bu türlü bir raporlama yok. Çalışanın inisiyatifine bırakılmış. Çalışan da orada kendi işini görüyor. Oradaki kaçağı denetim etme bilgisine de sahip değil, hünerine de sahip değil. Kaynak makinesini işini bitirdikten sonra alıp diğer bir gaz devresine takıyor. Lakin bunu denetim eden, patron tarafından görevlendirilmiş, yetkilendirilmiş şahısların olması lazım. Ancak maliyetten kaçarak üç kişi tutacağına bu türlü korsanvari çalışıyorlar.”

‘İŞÇİLERİN YAŞAMASI BÜSBÜTÜN TESADÜF’

İkincisi müdahale esnasında kesinlikle donanımlı bir tesisatla girilmesi lazım. Karbon filtreli, oksijen tüpüyle girmesi gerekiyorken müdahalede de korsanvari bir sistem var. Maskesi olmayan arkadaş, emekçiyi çıkarırken baygınlık geçiriyor. Üste kaldırılırken sepetin kapıları kapatılmıyor. Şayet vinç sallamış olsaydı, onları patates çuvalı üzere yere sererdi ve hiçbir adedinin kurtulma talihi yoktu. Büsbütün standartlara karşıt yasa dışı bir çalışma. Bunların denetlenmesi lazım. Gaz devrelerine uygun mudur değil midir, sertifikası var mıdır, test edilmiş midir, uygun bir çalışma sistemi oluşturulmuş mudur bunların denetlenmesi lazım. Hiçbiri yapılmıyor. Çalışanların bu manada yaşaması büsbütün bir tesadüf.”

SON 8 YILDA 226 TERSANE EMEKÇİSİ HAYATINI YİTİRDİ

Tersanelerde gerekli iş güvenliği alınmadığı için zehirlenme, elektrik çarpması, yüksekten düşme üzere birçok olayda çalışanlar hayatını yitiriyor, en iyi olasılıkla yaralı kurtuluyor. İSİG Meclisi’nin raporuna nazaran son sekiz yılda tersane/gemi bölümünde en az 226 emekçi önlenebilir nedenlerle çalışırken hayatını kaybetti.

Karar