Başkentlerin atak yarışına sahne olan Akdeniz aşkentlerin atak yarışına sahne olan Akdeniz satrancında ipler, bilhassa Atina ve Paris’in ateşe satrancında ipler, bilhassa Atina ve Paris’in ateşe akaryakıt dökmesiyle gerildi. Suların köpürdüğü süreçte akaryakıt dökmesiyle gerildi. Suların köpürdüğü süreçte Ankara ‘Görüşmelere hazırız’ bildirileri verdi. Jest olarak Ankara ‘Görüşmelere hazırız’ iletileri verdi. Jest olarak dillendirilen gelişmelerin akabinde Türkiye’ye yaptırımı dillendirilen gelişmelerin akabinde Türkiye’ye yaptırımı gündemine alan AB’den de yumuşama sinyalleri geldi. gündemine alan AB’den de yumuşama sinyalleri geldi. Çarşamba günü başlayacak AB Başkanlar Doruğu öncesi, Çarşamba günü başlayacak AB Önderler Doruğu öncesi, AP parlamenterleri ‘önce diyalog’ önergesi yayınladı. AP parlamenterleri ‘önce diyalog’ önergesi yayınladı.
KALIN: İKLİM İSTİKŞAFİ GÖRÜŞMELERE UYGUN
Ön şartsız diyaloğa alan kazandırılması tahlil n şartsız diyaloğa alan kazandırılması tahlil umudunu artırdı. Erdoğan ile Macron’un ‘makul umudunu artırdı. Erdoğan ile Macron’un ‘makul diyalog’ iletileri da 24 Eylül’e taban kazandırdı. Çatışdiyalog’ bildirileri da 24 Eylül’e taban kazandırdı. Çatışma ve yaptırım bypass edilince Atina ile kriz başlıkları, ma ve yaptırım bypass edilince Atina ile kriz başlıkları, 2002’de başlayıp kesilen ‘Görüşmeler sürsün’ noktasına 2002’de başlayıp kesilen ‘Görüşmeler sürsün’ noktasına döndü. İstikşafi görüşmeleri işaret eden Cumhurbaşdöndü. İstikşafi görüşmeleri işaret eden Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın da “İklim görüşmelerin başlamakanlığı Sözcüsü Kalın da “İklim görüşmelerin başlamasına çok daha müsait hale geldi” dedi.
ORUÇ REİS JESTİ AMBARGOYU ÖNLEDİ
Yunanistan Doğu Akdeniz’de iç siyaset telaşıyla krizi tırmandırırken NATO’nun inisiyatifiyle Ankara ve Atina ortasında ‘teknik’ müzakereler başlatıldı. Geçen hafta yaşanan kritik gelişmeyle eş vakitli olarak Türkiye’nin, sıcak bölgede araştırma yapan Oruç Reis gemisini Antalya Limanı’na çekmesi tahlil yolunda bir dönüm noktası oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da “Oruç Reis’i diplomasiye fırsat tanımak için limana çektik” dedi. Manalı adımların akabinde AB yaptırımı ikinci plana itildi.
TANSİYON DÜŞTÜ SIRA DİPLOMASİ MASASINDA
Doğu Akdeniz ve Ege’de Yunanistan ile Türkiye ortasında yaşanan tansiyon NATO’nun devreye girdiği temas süreciyle gerileme seyri izledi. Türkiye’nin Oruç Reis’in Antalya limanına dönüşüyle attığı jest adımı ise tahlil yolunda en kıymetli nokta oldu. Avrupa yaptırım kartını cebine koydu. 24-25 Eylül’de gerçekleştirilecek başkanlar doruğu öncesi süreç tekrar ‘istikşafi görüşme’ basamağına döndü.
Satranç tahtası haline gelen Akdeniz ve Ege’de en krtik hafta… Türkiye, 21 Temmuz’da yayımladığı bir Nevtex ile Oruç Reis araştırma gemisinin Rodos ile Meis adaları ortasında yeni bir sismik araştırma fliyetinde bulunacağını duyurdu. Türkiye’nin legal hak yerinde attığı adamı kriz fırsatına çeviren Atina ise Türkiye’yi kıta sahanlığına girmek ve egemenlik haklarını ihlal etmekle suçladı. Yunanistan Başbakanı Miçotakis ise yaptırımı dillendirerek bölgedeki tansiyonu yükseltti. Miçotakis, Türkiye’nin Akdeniz’de doğalgaz arama çalışmalarından vazgeçmemesi durumunda Avrupa Birliği’nin yaptırım uygulamak dışında diğer bir seçeneğinin olmadığını savundu. Dışişleri Bakanlığı ise “Oruç Reis gemimizin araştırma yapacağı deniz alanı, ülkemizin Birleşmiş Milletler’e bildirdiği kıta sahanlığı hudutları ve 2012’de Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) verilen ruhsat alanları içinde. Sözkonusu sahanın bir kısmında Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemimiz esasen geçmiş yıllarda fliyette bulunmuştu” açıklaması yaptı. Dışişlerinin açıklalmasında “Yunanistan tezini başta Meis olmak üzere, kendi ana karasından uzaktaki adalarının varlığına dayandırmaktadır. Yunanistan’ın bu maksimalist kıta sahanlığı tezi memleketler arası hukuka, içtihata ve duruşma kararlarına aykırı” sözleri yer aldı. Savaş tamtamlarının çaldığı sonraki süreçte gemiler burun buruna geldi. Yunan silahlı kuvvetleri teyakkuz durumuna geçti. Doğu Akdeniz açıklarında çalışma yüürüten Oruç Reis’e de TSK’ya ilişkin korvetler eşlik etti.
Almanya mekik diplomasisi yürütürken Yunanistan’la birlikte Fransa krizi tırmandıracak adımlar attı. Evvel bölgeye bir uçak gemisi gönderen Fransa Cumhurbaşkanı Macron Atina ile de 18 savaş uçağı satışı için de müzakere yürüttü. Suların ısındığı süreçte müzakere teşebbüsü bu sefer NATO’dan geldi. Her iki başkentle yürütülen temas diplomasisi sonucu Ankara ile Atina’nın askeri heyetleri ‘teknik ayrıştırma’ müzakereleri için NATO karargâhında bir ortaya geldi. Tahlil yolunda umutları artıran süreç işlerken Ankara’dan diyalogla tahlil iletileri geldi.
Diplomasiye alan açan Oruç Reis jestinin akabinde Türkiye’nin masada tahlil iradesi Avrupa’nın tutumuna da yansıdı. Yaptırım gündemiyle toplanacağı lisana getiirilen 24-25 Eylül’de gerçekleştirilecek Avrupa Birliği Önderler Zirvesi’ne çerçeve niteliğindeki Avrupa Parlamentosu tepesinde yaptırım ikinci planda tutuldu. AP Genel Kurulu’nda Doğu Akdeniz önergesi 601 oyla kabul edildi. Metinde, diyaloğun sürmesi gerektiğine vurgu yapııldı. Kritik kararın akabinde yeniden diyalog vurgusu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan “Biz, samimi her davete kulak vererek diplomasiye olabildiğince alan kazandırmak, meseleleri diyalog yoluyla herkesin kazanabileceği bir tahlile kavuşturmak niyetindeyiz. Ülkemizin bir damla suyunu da bir karış toprağını da bu vizyonla savunmayı sonuna kadar sürdüreceğiz” dedi. Bu kelamların akabinde Fransa Cumhurbaşkanı Macron da Twitter’dan Türkçe ileti yazdı. Med7’deki toplantısını hatırlatıp yaptırımı işaret eden Macron “Ajaccio’da, Türkiye’ye net bir bildiri gönderdik. Düzgün niyetli, naiflik olmaksızın sorumlu bir diyaloğu yine açalım. Bu davet bundan bu türlü Avrupa Parlamentosu’nun da daveti. Görünüşe nazaran de işitilmiş. İlerleyelim” tabirlerini kullandı. Karşılıklı ileti trafiğinde bir dikkat çeken açıklama da Cumhurbaşknlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’dan geldi. Türkiye ile Yunanistan ortasında istikşafi görüşme gündemine değinen Kalın “ Şu anda geldiğimiz noktada iklim bu görüşmelerin başlamasına çok daha müsait hale gelmiş durumda. Yakın bir vadede bununla ilgili görüşmelerimiz devam ediyor, istikşafi görüşmeler tekrar başlayabilir” değerlendirmesinde bulundu.
“YAPTIRIM TÜRKIYE’YI AB’DEN UZAKLAŞTIRIR”
Çarşamba günü başlayacak AB Tepesi öncesinde TBMM Dışişleri Komitesi üyesi CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’den Brüksel’e davet geldi. Çakırözer şunları söyledi: Türkiye’ye haksız yaptırımlar getirmek Doğu Akdeniz’deki sıkıntıları çözmez. Bilakis Türk halkındaki AB yönelimini, ıslahatlara dayanağı yok eder. Yaptırım yerine işbirliğini artıralım, Gümrük Birliğini güncelleyelim, tam üyelik sürecini canlandıralım” dedi. Çakırözer, Yunanistan ile ‘önkoşulsuz görüşme’ bildirisi veren iktidara da “Ege ve Akdeniz’de problemler tabi ki diyalog ile diplomasi ile çözülmeli. Lakin karşılıksız ödünler barış getirmez. Sıkıntıyı TBMM’ye getirin muhalefetin takviyesini isteyin.
Karar
