Yakın tarihte kıymetli bir pozisyona sahip olan, Fransız düşünür ve teorisyen Michel Foucault, tarih, edebiyat, psikoloji ve antropoloji üzere birçok disiplin üzerinde kendini geliştirmiş ve uzmanlık kazanmıştır.
MICHEL FOUCAULT’IN HAYATI
Fransız filozof Michel Foucault, 15 Ekim 1926’da Poitiers’de doğdu. Babası, oğlunun kendi mesleğini takip etmesini isteyen bir cerrahtı. Foucault, Saint-Stanislas Okulunu bitirdikten sonra, saygın bir okul olan Paris’teki 4. Henry Lisesi’ne girdi. 1946’da, daha evvel imtihanlarında başarısız olduğu École Olağana Supérièure’e kabul edilen dördüncü öğrenciydi. Okul yıllarında eşcinselliğini keşfetti. Maurice Merleau-Ponty ile ideoloji çalıştı. 1948’de ideoloji diplomasını, 1950’de psikoloji diplomasını aldı ve 1952’de psikopatoloji diplomasıyla ödüllendirildi.
1954’ten itibaren dört yıl İsveç’te Uppsala Üniversitesi’nde, birer yıl da Varşova ve Hamburg Üniversitelerinde Fransızca öğretti. 1960’da Fransaya Clermont-Ferrard Üniversitesine İdeoloji kısım lideri olarak döndü. “Delilik ve Medeniyet” kitabındaki teziyle doktorayla ödüllendirildi. Birebir yıl Foucault, kendinden on yaş küçük olan ideoloji öğrencisi Daniel Defert’la tanıştı. Defert’ın politik aktivizmi çalışmalarında ona yol gösterdi. Foucault, Defert’la ortalarındaki alaka için çok sonraları bunun vakit zaman da aşka benzeyen uzun soluklu bir tutku alakası olduğunu söyledi.
Foucault’nun ikici değerli yapıtı “Şeylerin Düzeni” (The Order of Things) 1966’da yayınlanan mukayeseli bir iktisat, tabiat ve lisan bilimleri çalışmasıydı. Çok satan bu kitap Foucault’nun isminin tanınmasında büyük rol oynadı.
1966-1968 ortasında Defert’la birlikte Tunus’a gitti ve birlikte tekrar Paris’e döndüler. Foucault, Vicennes’deki Paris-VIII Üniversitesi’nde İdeoloji kısım lideri oldu, Defert da sosyoloji kısmında ders vermeye başladı. 1968 öğrenci hareketinden epeyce etkilendiler. Birebir yıl Foucault öbür aydınlarla birlikte Hapishane Bilgilendirme Grubu’nu (The Prison Information Group) kurdu.
1969’da “Bilginin Arkeolojisi”’ni (Archeology of Knowledge) yayınladı. 1970’de en değerli araştırma enstitülerinden biri olan Fransa Koleji’ne Fikir Sistemleri Tarihi profesörü olarak seçildi. 1975’te tahminen de en tesirli kitabı olan “Hapishanenin Doğuşu”’nu (Discipline and Punish: The Origine of the Prison) yayınladı.
Ömrünün kalan yıllarında kendini “Cinselliğin Tarihi” çalışmasına adadı. 1976’da birinci cildini yayınladı, çalışmasını tam bitirememiş olsa da ikinci ve üçüncü ciltler 1984’teki vefatından çabucak sonra yayınlandı.
Michel Foucault, daha çok toplumdaki daimi doğruları inceleyen bir filozoftu. Nietzsche ve Heidegger’in kanılarından hayli etkilenen Foucault, çalışmalarında çoğunlukla Karl Marx ve Sigmund Freud’un fikirleriyle uğraş etti. Hapishaneler, polis, sigorta, meczupluk, eşcinsellik ve toplumsal haklar bahislerinde çalıştı. Bütün çalışmalarını modernitenin bireyler üstündeki tesiri ve getirdiği yeni güç münasebetleri üstüne kurdu.
1926 doğumlu olan Fransız filozof, hayatını kaybettiği 1984 yılında 58 yaşındaydı.
MICHEL FOUCAULT’UN VEFAT NEDENİ
1984 yılında aids hastalığından ötürü hayatını kaybetmiştir. Time mecmuası, Paris’teki meskeninin balkonunda ‘mariuhana’ yetiştirdiğini yazmıştır. Arkadaşları, Michel Foucault’un tüm uyuşturucu cinslerini denediğini söylemiştir.
Karar
