Ana Sayfa Kültür-Sanat 14 Kasım 2021 119 Görüntüleme

Sümela Manastırı’na 360 tonluk kaya tehdidi: Kazıklarla sabitlenecek

Trabzon Maçka’da bulunan dünyaca ünlü Sümela Manastırı’nın bulunduğu yamacın jeolojik özellikleri nedeniyle sık sık kaya düşmesi meydana geliyor. Lakin yeni tehdit 360 tonluk dev kaya. Karadeniz Teknik Üniversitesi eski öğretim üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş, 2016’daki onarım esnasında kaya düşmelerine karşı patlatma usulüyle müdahale edilmesi nedeniyle 360 tonluk kayanın da hareketlendiğini belirtti. Kelam konusu tehdidi bertaraf etmek için 16 metrelik kazıklar kullanılarak kayanın sabitlenmesi hedefleniyor.

Sümela Manastırı’nda; Şubat 2016 yılında onarım, etraf düzenlemesi, kayalıkların jeolojik ve jeoteknik bakımdan araştırılması ve güçlendirilmesi projesi başlatıldı. Kaya düşme riskine karşı yamaçtaki riskli kesim ve bloklar patlatma formülü ile düşürülerek ıslah çalışması yapıldı. Endüstriyel dağcılar, taş düşmelerine karşı yamaçları çelik ağlarla örüp, güçlendirdi.

1 Kasım’da 4’üncü kere ziyarete kapatılan manastır girişinde tehlike oluşturan 360 tonluk kaya kütlesi, çelik ağ ile bohçalama formülüyle yerine sabitlendi. Fakat kaya blokunda süren risk nedeniyle yeni bir önlemin alınması kararlaştırıldı. Bunun üzerine manastırın giriş kapısının üzerinde yer alan kaya bloku, 16 metrelik çelik kazıklarla yamaca sabitlenmeye başlandı.

‘RESTORASYON ÖNCESİ KELAM KONUSU DEĞİLDİ’

Kaya düşmesini tedbire çalışmalarında yanlış strateji izlendiğini öne süren KTÜ eski öğretim üyesi, jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, “5 yıldır manastırı daha inançlı hale getirmek için çalışmalar yapılıyor lakin yanlış strateji izlendi. Onarım çalışmaları yapılmadan evvel manastırda rastgele bir kaza, taş düşmesi yahut birisinin yaralanması kelam konusu değildi. Bölgede ‘tektonik kırık’ dediğimiz; jeolojik yapıda 3 farklı doğrultuda çok derin kırıklar var. Bunlar kuzeybatı, kuzeydoğu ve doğu-batı doğrultulu tektonik kırıklar. Bunlar çok derin kayaları, kesen kırıklardır. Bu kırıklar, Sümela yamacının blok halinde oluşmasını sağlıyor. Bir de yamacın eğimi var, grative tesiriyle bu bloklar vakit zaman düşüyor. Bunu önlemek için askıdaki kayaları düşürüp, patlattılar. Bu çalışma sonuç almadı, zira arttan tekrar kayalar düşmeye başladı” dedi.

Giriş kapısının üzerindeki devasa bloğun düşebileceğini belirten Prof. Dr. Bektaş, “Patlatmalar yahut kaya düşürmeleri vaktinde olmasaydı; artık bu kadar tehlikeli olmayacaktı. Artık ister istemez sabitleme çalışmaları var, kayayı düşüremiyorlar. En gerçek sonuç; bohçalama yoluydu. Başlangıçtan bu yana bohçalama yapılsaydı; bugüne kadar 4 kez kapatmaya da gerek olmayacak ve çok daha sonuç alıcı bir çalışma yapılırdı” diye konuştu.

‘KIRIKLAR VAKİTLE GENİŞLEYECEK’

Yamaç ıslahı sırasında yapılan patlatma ve kaya düşürmelerin daha derin kırıklar oluşturabileceğini belirten Prof. Dr. Bektaş, şunları söyledi:

“Patlatmanın başlangıçta yapılmaması gerekirdi. ‘Patlatma yapmadık’ dediler fakat şahsen şahit oldum. Bu patlatmalar yamaçtaki blokların hareketlenmesine neden oldu. Düşen ve arttan tekrar sabit olmayan blokların tekrar hareketlenmesi kelam konusu. Orada kaya düşmesini mutlaka önlemek mümkün değil. Yüzeydeki kayaları düşürmek ile ‘kaya düşmesini önledik, burayı ebediyen inançlı hale getirdik’ demek; kelam konusu olamaz. Kırıklar çok derin. Ayrıyeten ısı farkı ve yağışlar olduğu ve karlar eridiği sürece kırıklar vakitle genişleyecek ve yeni kaya blokları düşmeye başlayacak. Kaya düşürmek ve patlatmak yerine demir halat ve çelikler ile birlikte bohçalama dediğimiz, kaplama sistemine gidilseydi; bu sorun çözülmüş olurdu. Kısa vakitte çok daha az parayla ve inançlı biçimde çözülürdü. Bir onarımın 4-5 yıldır sürmesi teknik açıdan sorgulanabilecek bir problemdir.”

Karar

hack forum hacker sitesi hack forum gaziantep escort gaziantep escort beylikdüzü escort bitcoin casino siteleri
hack forum forum bahis onwin fethiye escort deneme bonusu veren siteler casino siteleri deneme bonusu veren siteler meritking izmit escort Ataşehir escort ankara escort bostancı escort kadıköy escort slot siteleri Casibom Casibom Casibom Casibom CasiBom deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler hack forum hack forum hacker forum