Saadet Partisi Tarım, Hayvancılık ve Orman Siyasetleri Konseyi, 'Mevsimlik Tarım İşçileri' raporu hazırladı. 

“EN ÇOK CAYBININ YAŞANDIĞI ÇALIŞMA ALANI”

Türkiye'de yaklaşık yarım milyon ile 1 milyon arasında gezici tarım personelinin olduğunun kestirim edildiği raporda ''Mevsimlik tarım personelliği Türkiye’deki en teminatsız ve en çok can kaybının yaşandığı çalışma ortamlarından birisidir'' denildi.

“YÜZDE 50'Sİ BÜSBÜTÜN MEKTEPLERI TERK ETTİ”

Rapora nazaran 2019'un dördüncü çeyreğinde 5-17 yaş aralığında 720 bin çocuğun çalışmak zorunda bırakıldığı, aileleri ile tarlada çalışan çocukların yüzde 50’sinin mektebi büsbütün terk ettiği, geri kalanların ise mektebe sistemsiz olarak devam ettiği belirtildi.

Aileleri ile göçe çıkan lakin tarlada çalışmayan çocukların yüzde 23'ünün mektebi büsbütün terk ettiği belirtilen raporda, yüzde 43’ünün ise mektebe sistemsiz olarak devam ettiği belirtildi.

Raporda şu haberlere mahal verildi: ''Tarım aracılarının çalışma bağlantıları 2010 yılında yayınlanan 'Tarımda İş Aracılığı Yönetmeliği'ne nazaran belirlenmiştir ve aracılık yapabilmeleri için bir aracı evrakına muhtaçlıkları bulunmaktadır. Lakin birçok tarım aracısı hala evraksız olarak çalışmaktadır.

“KAYITSIZ VE TEMINATSIZ ÇALIŞTIRILIYORLAR”

Mevsimlik gezici tarım personelleri, 4857 sayılı İş Kanunu gereği, bir iş yanında 50’den daha az personel çalışıyorsa rastgele bir toplumsal garantiye sahip değillerdir (Madde 4). Türkiye’de 50 ve üstü sayıda personel çalıştıran tarım işletmesi sayısı kesin bilinmemekle birlikte epey azdır. Bu sebeple mevsimlik tarım emekçileri kayıtsız ve teminatsız çalışmaktadırlar.

“ULAŞIM MALİYETLERİNDEKİ ARTIŞ YEVMİYEDEN FAZLA”

“Mevsimlik tarım emekçileri günlük yevmiye ile çalışmaktadır. TÜİK’in son açıklanan donelerine nazaran, 2019 yılında bir evvelki yıla nazaran mevsimlik tarım personellerinin fiyatları ortalama yüzde 17.1 artarak 87 TL olmuştur. Lakin Kalkınma Atölyesi’nin 1 Haziran 2020 tarihinde yayımlanan raporuna nazaran, ulaşım maliyetlerindeki artış yevmiye artışının üzerinde seyretmektedir.

“PATRONAJ VE SÖMÜRÜ ALAKASI…”

2019 yılında yalnızca yolculuk masrafları için geçen yıl 17 gün çalışılması gerekirken, bu yıl tıpkı masraf kalemi için 50 gün çalışılması gerekmektedir. Başkaca kanunen tarım aracılarının emekçilerden fiyat talep etmemesi gerekirken, 2017 yılında yapılan bir araştırmaya nazaran emekçi fiyatlarının yaklaşık yüzde 10’u yarkurul olarak tarım aracılarına ödenmektedir. Encümen kesintileri personel ile aracı arasındaki patronaj ve sömürü bağlarının boyutunu göstermektedir.''

“KORONAVİRÜS TEDBIRLERI YETERSİZ”

Koronavirüs salgınının var olan koşulları daha da zorlaştırdığı belirtilen raporda, Sıhhat Bakanlığı ve Koronavirüs Bilim Kurulu’nun tavsiyeleri doğrultusunda oluşturulan 'Mevsimlik Tarım Çalışanları Uyum Kurulu'nda alınan tedbirlerin ehliyetsiz ve belgisiz olduğu vurgulandı.

Raporda alınması gereken tedbirler de şöyle sıralandı:

1-Ekonomik tedbirler açısından çiftçiye eser desteği, pazara sıkıntısız erişim, çalışana tıpkı ve mali destek sağlanması mevsimlik tarım çalışanlarının yaşadığı maddi sorunları hafifletecektir. Pandemi sürecinde işsiz kalan ve rastgele bir toplumsal yardımdan yararlanamayan süreksiz işsizlerin ziraî işlere yönlendirilmesi, çeşitli toplumsal güvenlik haklarından yararlanmasına imkan sağlayan tedbirlerin hayata geçirilmesi gerekir. Bu çerçevede bölge ve ilçe seviyesinde bulunan İŞKUR müdüriyetleri uyumunda gereksinim duyulan işgücünün arz ve talebi bir araya getirebilir.

2-Altyapı muhtaçlıkları bakımından mevsimlik tarım çalışanları için korunaklı çadırlar, elektrik ve berrak içme suyu, kişi sayısına makul olarak tuvalet ve banyolar, çevresel ilaçlama, rutin dezenfeksiyon ve çöp yekuna hizmetleri temin edilmelidir.

3-Sosyal yardım hizmetleri olarak besin desteği, gebe, lohusa, bebek, yaşlı ve engelli bakım hizmetleri sağlanmalıdır.

4-Mevsimlik tarım çalışanları ve ailelerine yönelik iş güvenliğinin arttırılması, tarla çalışma koşullarının iyileştirilmesi, maske ve eldiven temini, toplumsal izolasyonun ve toplumsal aranın sağlanması değer arz etmektedir.

5-Mevsimlik tarım personelleri ile birlikte gelen çocukların eğitimlerini devam ettirebilmeleri için emekçilerin ağır bulunduğu kesimlerde mahsusen uzaktan eğitimin en kıymetli modülü olan Wi-Fi kontağı ve bilgisayarın bulunduğu ortamların oluşturulması, ders ve yardımcı kitap temini ile bu çocukların imtihanlara iştiraklerinin sağlanması gerekmektedir.''

Karar