Anayasa Mahkemesi (AYM), ‘gizli kalması gereken bilgileri açıklamak’ suçundan 5 yıl 10 ay mahpus cezası alan CHP’li Enis Berberoğlu’nun ferdî başvurusunda seçilme ve siyasi fliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine 17 Eylül 2020 tarihinde oy birliğiyle hükmetti. Kelam konusu kararın münasebeti Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Gerekçeli kararda, milletvekillerinin süreksiz olarak dokunulmazlıklarını kaldıran anayasanın süreksiz 20’nci unsurundaki istisnanın, her ceza dava evrakı bakımından değil, anayasa değişikliğinin kabul edildiği tarihte mevcut yasama dokunulmazlığının kaldırılması taleplerine ait yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ait dosya ile hudutlu olduğu kaydedildi. Yasama dokunulmazlığına ait anayasanın 83’üncü maddesinin ikinci fıkrasının, milletvekillerinin TBMM’nin kararı olmadıkça tutuklanamayacağı ve yargılanamayacağı teminatına yer verdiği aktarılan münasebette, tıpkı kuralın dördüncü fıkrasının ise tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını TBMM’nin tekrar dokunulmazlığı kaldırmasına bağladığı belirtildi.
“YASAMA DOKUNULMAZLIĞINDAN FAYDALANMASINI ENGELLEYEN AÇIK BİR KARAR BULUNMAMAKTADIR”
Tekrar milletvekili seçilen kişinin, Anayasanın 83’üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca tekrar dokunulmazlık kazanacağı kuralının temel olduğu ve geçerliliğini koruduğu bildirilen münasebette, “Anayasanın süreksiz 20’nci maddesinde tekrar seçilen milletvekilinin yasama dokunulmazlığından faydalanmasını engelleyen başka ve açık bir karar bulunmamaktadır. Bu durumda yapılması gereken istisnanın kapsamını yorum yoluyla genişletmek yahut yorum yoluyla yeni bir istisna getirmek değil, kuralı uygulamaktır” sözleri yer aldı.
Münasebette ayrıyeten şu tabirlere yer verildi:
“Yeniden milletvekili seçilmesine rağmen hükmen tutuklu olarak kovuşturma sürdürülüp infaz evresine geçilerek müractçının yasama dokunulmazlığını koruyan Anayasanın 83’üncü maddesi kararına karşıt davranıldığı, münasebetiyle anayasanın 67’nci maddesinde garanti altına alınan seçilme ve siyasi fliyette bulunma hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır.”
KİŞİ HÜRRİYETİ VE GÜVENLİĞİ HAKKI
Kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlaline ait ise müractçının 24 Haziran 2018 genel seçimlerinde yine milletvekili seçilmesi münasebetiyle milletvekili seçildiği tarih prestijiyle tekrar yasama dokunulmazlığından yararlanmaya başladığı, bu nedenle anılan tarihten sonra tutulmaya devam ettirilmesinin anayasayla bağdaşmadığı aktarıldı.
Karar