Tarım emekçilerinin, taksi dolmuş sürücülerinin ve Bağkur’lu vatandaşların SGK’nın sunmuş olduğu sıhhat hizmetlerinden yararlanabilmeleri için acil haller hariç yasa gereği 60 günden fazla vadesi geçmiş prim borçlarının bulunmaması gerekiyor.

Her ne kadar primlerini kendileri ödeyen genel sıhhat sigortalıları ile Bağkur’luların 31/12/2021 tarihine kadar prim borçlarına bakılmaksızın sıhhat hizmetlerinden yararlanmalarına imkan sağlanmış olsa da, 60 günden fazla vadesi geçmiş borcu olan taksi dolmuş sürücüleri ile tarım personelleri maalesef ki bu imkandan yararlanamıyorlar.

Ayrıyeten 60 günden fazla vadesi geçmiş prim borcu bulunan Bağkur’lu ve GSS’li vatandaşların ilaç bedelleri de SGK tarafından karşılanmadığından bu vatandaşların ilaç bedellerini de kendilerinin ödemesi gerekiyor.

Haliyle ödeme vadesi geçmiş 60 günden fazla prim borcu bulunan bu vatandaşların prim borçlarının 60 günden fazlaya ait kısmını ödemeleri gerekiyor.

***

Ne var ki, borcumun 60 günden fazlaya ait kısmını ödeyip borcumu 60 güne düşürdükten sonra sıhhat hizmeti alayım dediğinizde, yaptığınız ödeme öncelikle ödeme vadesi gelmemiş cari devir borcunuza mahsup ediliyor.

Yani, vadesi geçmiş 60 günden fazlaya ait borcunuzu ödeyebilmeniz için öncelikle şimdi vadesi gelmemiş cari devir borcunu ödemeniz, akabinde şayet cebinizde paranız kalmışsa 60 günden fazla müddete ait borcunuzu ödemeniz gerekiyor.

Şöyle bir örnek vereyim,

Diyelim ki, Ek-6 kapsamında bir taksi şoförüsünüz. Ekim ayının 3 ünde hastaneye gidip muayene olacaksınız yahut ilacınızı alacaksınız. Lakin Haziran, Temmuz ve Ağustos ayından kaynaklanan vadesi geçmiş 90 günlük prim borcunuz var. Bir de şimdi vadesi 31 Ekimde sona erecek Eylül ayı borcunuz.

Provizyon alabilir misiniz?

Yasaya nazaran Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarından kaynaklanan vadesi geçmiş borcunuz 90 gün olduğu için elbette alamazsınız.

Cebinizde Haziran borcuna yetecek kadar paranız var ve Haziran borcunu ödeyeyim diyerek parayı bankaya yatırıyorsunuz. Ne var ki yatırdığınız bu para Haziran ayı borcu yerine şimdi Ekim ayının 3’ünde olmanıza ve ödeme vadesinin dolmasına daha 28 gün kalmasına karşın Eylül ayı borcuna mahsup ediliyor.

Sonuçta Haziran ayı borcunu ödemediğiniz ve vadesi geçmiş prim borcunuzu 60 güne düşüremediğiniz için de provizyon alamıyorsunuz.

***

Toplumsal güvenlik mevzuatında yapılan ödemelerin mahsubu 6183 sayılı Kanunun 47. hususuna nazaran yapılıyor. Maddede, “Amme alacağına karşılık rızaen yapılan ödemeler sırasıyla; ödeme mühleti başlamış şimdi vadesi geçmemiş, içinde bulunulan takvim yılı sonunda vakit aşımına uğrayacak, birebir tarihte vakit aşımına uğrayacak alacaklarda her birine orantılı olarak, vadesi evvel gelen ve teminatsız yahut az teminatlı olana mahsup edilir.” deniyor.

Yani, yapılan ödemenin öncelikle vadesi gelmemiş borca mahsup edilmesi yasaya nazaran yanlışsız.

Yanlışsız olmasına gerçek da, tıpkı yasaya tabi olan 4/a kapsamında sigortalı çalıştıran patronlar ile sıhhat sigortası primlerini kendileri ödeyen genel sıhhat sigortalıları açısından yapılan ödemelerin mahsubu maddede belirtildiği formda yapılmıyor.

4/a kapsamında sigortalı çalıştıran patronlar, ister cari periyot borcunu, ister vadesi geçmiş borcunu, isterse icraya intikal etmiş borcunu ödeyebiliyorlar.

Kendi primlerini kendilerini ödeyen 60/g kapsamındaki genel sıhhat sigortalılarının yaptığı ödemeler ise vadenin son gününde yapılanlar dışında öncelikle ödeme vadesi geçmiş en eski borca mahsup ediliyor.

Yani tam da tarım çalışanlarının, taksi dolmuş sürücülerinin ve Bağkur’lu vatandaşların istedikleri üzere,

***

Sonuçta 60/g kapsamındaki genel sıhhat sigortalılarınca yapılan ödemelerin mahsubu öncelikle vadesi geçmiş en eski borca, sonra cari periyot borcuna mahsup edilebildiğine nazaran birebir mahsup prosedürü birebir yasaya tabi olan tarım çalışanları, taksi dolmuş sürücüleri ve Bağkur’lular için de pek tabi yapılabilir.

Yok şayet yapılamaz, illa ki bir yasa değişikliği gerekir diyorsanız, bu vatandalar için de kesinlikle bir adım atılmalı, meselelerine bir deva bulunmalı.

Kaldı ki mahsup prosedürü düzeltildiğinde yalnızca bu vatandaşların provizyon alırken yaşadığı sorun giderilmiş olmayacak. Tıpkı vakitte hem uygulamada birliktelik sağlanmış olacak, hem de evvel geçmiş periyot borcunu, sonrasında ayın son günlerine hakikat cari ay prim borcunu ödeyen vatandaş bir ölçü da olsa faiz yükünden kurtulmuş olacak.

Ezcümle, bu vatandaşlar için küçük bir dokunuş gerekiyor!

Karar