“Rossiya” devlet televizyonuna konuşan Vladimir Putin yaptığı açıklamada, Dağlık Karabağ konusunda Azerbaycan’la Ermenistan ortasında varılan muahede sonrası Türkiye’ye yönetilen kimi suçlamalarla ilgili olarak, “Türkiye’yi memleketler arası hukukun ihlal edilmesi konusunda suçlamak sıkıntı.” Sözlerine yer verdi.
Euronews’in aktardığına nazaran, Ermenistan’ın Karabağ konusunda varılan muahedeyi reddetmesi halinde bunun ‘intihar’ olacağını belirten ve Dağlık Karabağ’ı Erivan dahil kimsenin tanımadığını hatırlatan Putin, “Karabağ’ın kesin statüsü belirlenmedi. Bugün var olan statükonun devam etmesi konusunda anlaştık. Bundan sonra ne olacağına gelecekteki önderler, gelecekte bu süreçte yer alacaklar karar verecek.” biçimine konuştu.
ÇATIŞMALARDA 4 KİŞİ ÖLDÜ
Çatışmalarda resmi bilgilere nazaran 4 bin, gayrı resmi sayılara nazaran ise çok daha fazla insanın hayatını kaybettiğini ve on binlerce insanın da yaralandığını lisana getiren Putin, Azerbaycan ile Ermenistan ortasında olağan yaşama dönülmesi, bilhassa çatışma bölgesinde beşerler ortasındaki ilgilerin yine tesis edilmesi için şartların yaratılması halinde Dağlık Karabağ’ın statüsünün belirlenmesi için de şartların yaratılmış olacağını söz etti.
Ayrıyeten Rus önder, Türkiye’nin Dağlık Karabağ’daki rolüne ait, “Türkiye’nin aksiyonları çeşitli formda kıymetlendirilebilir, lakin Türkiye’yi milletlerarası hukukun ihlal edilmesi konusunda suçlamak sıkıntı.” değerlendirmesinde bulundu.
PAŞİNYAN SAVAŞA DEVAM ETMEK İSTEMİŞ!
Karabağ’da 5 akabinde da 2 rayonun (bölge) Azerbaycan’a verilmesi konusunun geçmişte daima lisana getirildiğini anlatan Putin, Rusya’nın 2013’te Karabağ problemine barışçıl tahlilini başlatacak şartları ortaya koyduğunu aktardı. Bu esnada Şuşa’nın Azerbaycan’a verilmesi konusunun hiçbir vakit lisana getirilmediğini kaydeden Putin, Şuşa probleminin bu çatışmalarda gündeme geldiğine işaret etti.
Azerbaycan ordusunun Karabağ’ın güneyinin bir kesimini denetimini sağladığı 19-20 Ekim’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile telefonda görüştüğünü lisana getiren Putin, “Aliyev’i çatışmaların durdurulması için ikna ettim. Onun tek kaidesi, mültecilerin Şuşa dahil bu yerlere dönmesi idi. Ermenistan tarafı bunu kabul etmediğini bildirdi. Paşinyan, burada Ermenistan ve Karabağ’ın çıkarları için tehdit gördüğünü lisana getirdi. Bunu hala anlamış değilim. Paşinyan savaşmaya devam edeceğini söyledi.” Sözlerini kullandı.
Türkiye’nin Dağlık Karabağ’daki rolü ile ilgili de değerlendirmelerde bulunan Putin, “Türkiye, her vakit Azerbaycan’ı tek taraflı olarak destekledi. Bu, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının jeopolitik sonuçları. Biz bu bahiste daima genel konuşuyoruz. Lakin aslında genel bir mevzu değil. Azerbaycan, bağımsız, hâkim bir ülke. Azerbaycan, kendisine uygun müttefikleri seçme hakkına sahip. Hiç kimse Azerbaycan’ı bu mevzuda engelleyemez.” diye konuştu.
Ermenistan’ın bile Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığını tanımadığına dikkat çeken Putin, “Azerbaycan, milletlerarası hukuk açısından kendisine ilişkin toprakları geri alıyordu. Bu bağlamda, Azerbaycan kendisi için rastgele bir ülkeyi müttefik seçme hakkına sahipti.” dedi.
Türkiye’nin Dağlık Karabağ sıkıntısı ile ilgili olarak Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Kümesi üyeliği yaptığını hatırlatan Putin, “Türkiye’nin aksiyonları çeşitli halde kıymetlendirilebilir, lakin Türkiye’yi milletlerarası hukukun ihlal edilmesi konusunda suçlamak güç.” sözlerini kullandı.
ERMENİSTAN’IN MUTABAKATA UYMAMASI İNTİHAR OLUR
Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığını tanımadığını hatırlatan Putin, bunun memleketler arası hukuka nazaran, bu bölgenin Azerbaycan’a ilişkin olduğu manasına geldiğini vurguladı. Putin, bu yüzden Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü Anlaşması’nın yalnızca üyelerine yönelik karşılıklı yardımı içerdiğini ve bu yüzden çatışmalara dahil olmadıklarını söz etti.
Putin, Ermenistan’da iktidara gelebilecek yeni bir idarenin Karabağ ile ilgili muahedeyi kabul etmemesi halinde ne olacağı sorusuna, “Bu intihar olur. Paşinyan, kendisi için sıkıntı da olsa, gerçek tabloyu, durumu anlattı. Ortak bildirinin imzalandığı vakit bu durumu bu türlü idi ve bugün de böyledir. Mutabakatlara uymak ya da uymamak kararı taraflara aittir. Lakin, bu büyük bir yanılgı olur. Bunun olmayacağını umuyorum.” cevabını verdi.
FRANSA’DAN RUSYA’YA KARABAĞ DAVETİ
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Rusya’ya Dağlık Karabağ’da Türkiye’nin rolüyle ilgili belirsizlikleri sarfiyatın daveti yaptı.
Dağlık Karabağ’ın statüsü konusundaki belirsizlikleri ortadan kaldırmak gerektiğini söz eden Fransız bakan Meclis Genel Konsey oturumunda kelamlı soru önergelerini hükümet ismine yanıtlarken şu sözlere yer verdi: “Binlerce insanın hayatını kurtarmak için ateşkes önemli… Lakin, ortada belirsizlikler var. Göçmenler, ateşkesin sonlandırılması, Türkiye’nin varlığının rolü, savaşçıların (yabancı) geri dönmesi, müzakerelerin başlaması ve Dağlık Karabağ’ın statüsü konusundaki belirsizlikleri ortadan kaldırmak gerekiyor.”
Fransız Bakan Drian, Moskova’da çarşamba günü yapılacak Minsk kümesi (Fransa, Rusya ve ABD) toplantılarında bu hususların görüşüleceğini söyledi.
Karar
