Barajlar kuraklık nedeniyle son 10 yılın en makus ikinci periyodunu yaşıyor. Barajlardaki doluluk oranı yüzde 44’ün altına indi. 7 Temmuz’da yüzde 60.78 olarak ölçülen doluluk oranı, dün yüzde 44’e kadar geriledi. İstanbul’da sonbaharın sıcak ve yağışlı geçeceğini lakin yağış dengesizliği nedeniyle yağışların verimli olmayacağını belirten İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Orhan Şen, “Melen’den gelen su dahil olmak üzere her gün barajlardaki suyun yüzde 0.8’i azalıyor. Bu oran 0.6’ya çekilmeli. Şayet hiç yağmur yağmazsa bugünden itibaren 60 günlük suyumuz kaldı. Düzgün su siyasetleri hayata geçirilmezse birkaç yıl içinde önemli ezalar yaşanır” dedi.
“Şiddetli, süratli ve yüzeysel akışla boşa gidecek yağışların su havzalarını gereğince besleyemediğinden” bahseden Prof. Dr. Orhan Şen şunları söyledi:
“İSTANBUL’UN SU BAHTI MELEN BARAJI’NA BAĞLI”
“İstanbul’un su toplama havzaları imara açıldığı için yağışlar, toprağa karışamıyor. Kentte yeşil alan kalmadı. Yağmur suyu yüzeysel akışla denizlere, kanalizasyon sistemine gidiyor. Kuraklıkla bu türlü çaba edemeyiz. Melen Barajı acilen tamamlanıp, hizmete girmeli. Melen Barajı faaliyete geçmediği takdirde büyük badire yaşanır. İstanbul’un su bahtı bir manada Melen Barajı’na bağlı. Yeni barajlara da muhtaçlık var lakin baraj yapacak yer kalmadı. Eldeki barajlar lakin 5 milyon şahsa yetecek suyu biriktiriyor. Melen’den gelen su da 5 milyon şahsa yetecek seviyede. Kentin gerçek nüfusu 20 milyon ve aslında mevcut potansiyelin iki katı daha su gerekiyor. Tek kaynağımız yağmur. Kuraklık devam ederse, önümüzdeki yaz su düzeyleri tabana vurur. İstanbul’un günlük su gereksinimi 3.2 milyon metreküp. Su tasarrufu, kayıp, kaçakların önlenmesiyle bu oranı 2.5 milyon metreküp düzeyine düşürmemiz mümkün.”
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Lideri Prof. Dr. Adil Tek, İstanbul ve etrafı için önümüzdeki devir önemli meteorolojik kuraklık yaşanacağı ikazında bulunarak, şöyle konuştu:
“BİRKAÇ YIL İÇİNDE ÖNEMLI KASVETLER YAŞANIR”
“İklim modellemeleri önümüzdeki Ekim ve Kasım aylarının da kurak geçeceğini gösteriyor. Sıcaklıklar bir ölçü düşse de, yağışları sel halinde göreceğiz. Bu tıp yağışlar toprağa ve su kaynaklarına karışmadan yüzeyden akıp gidiyor. Son yıllarda ortaya çıkan yağış rejimi toprağı doldurmadığı üzere yeraltı suları da beslenemiyor. İstanbul açısından büyük su riski var lakin kimse görmek istemiyor. Kent genelindeki barajların doluluk oranı yüzde 40’lara gerilemiş vaziyette. Melen’den gelen su dahil olmak üzere her gün barajlardaki suyun yüzde 0.8’i azalıyor. Bu oran 0.6’ya çekilmeli. Şayet hiç yağmur yağmazsa bugünden itibaren 60 günlük suyumuz kaldı. Düzgün su siyasetleri hayata geçirilmezse birkaç yıl içinde önemli badireler yaşanır.”
Devlet Su İşleri (DSİ) Eski Daire Lider Yardımcısı ve Su Siyasetleri Derneği Lideri Dursun Yıldız, Melen Barajı’nın kıymetine dikkat çekerek şu ihtarlarda bulundu:
“ARABA YIKAMA, HALI YIKAMA ÜZERE HOYRATLIKLARA SON VERİLMELİ”
“Umarım kuraklık tablosu Melen havzasında ortaya çıkmaz. Önümüzdeki yıl İstanbul’da önemli bir su krizi yaşanabilir. Bu tablonun 2021, 2022’ye sarkması durumunda çok açık söylüyorum, İstanbul susuz kalır. Suyun çok verimli kullanılması gerekiyor. İstanbul, etrafındaki su kaynaklarını sünger üzere emiyor. Vatandaşların su kullanım şuurunu arttıracak eğitim ve tanıtımlar yapılmalı. Suyu verimli kullanan tesislere geçilmeli. Otomobil yıkama, halı yıkama üzere hoyratlıklara son verilmeli. Bulaşık, çamaşır yıkarken suyu çok dikkatli tüketmeliyiz.”
Melen Barajı inşaatı geçtiğimiz yıl tamamlandı. Fakat baraj gövdesinde yaşanan çatlaklar nedeniyle, barajın su tutmadığı belirtilirken, sorunun güçlendirilme çalışmalarıyla giderilmesi planlanıyor. Milliyet’en Mert İnan’a konuşan Dursun Yıldız şunları söyledi:
“Barajın aslında geçen yıl tamamlanması gerekiyordu. Yerdeki oturmalar nedeniyle baraj gövdesinde çatlaklar oluştu. Bunun üzerine DSİ mevcut barajı güçlendirmek için süratle yeni bir proje hazırlattı ve inşaat işini 28 Şubat 2020’de ihale etti. Artık mevcut barajın gerisine bu barajı destekleyecek bir yapı yapılacak ve evvelki barajın memba yüzüne jeo-membran denilen geçirimsiz bir gereç serilecek. DSİ yeni inşaat için yer teslimini 1 Haziran 2020’de yaptı ve işin bin gün içinde tamamlanmasını istedi. Lakin bu yeni projenin de sorunu çözemeyip tekrar müddetin uzaması ve maliyetin çok artmasına neden olma ihtimalinden kelam ediliyor. DSİ ve İSKİ ortasında daha yakın bilgilendirme ve işbirliği gerekli.”
Karar
