Dünya Uygur Kongresi Lideri Dolkun İsa hakkında 2006’da yurda giriş yasağı konuldu. 2006-2008 ortası üç defa Türkiye’ye gelen İsa bu periyotta engellemeyle karşılaşmadı.
İsa ‘ulusal güvenliğe yönelik tehdit’ oluşturduğu savı karşısında hukuk uğraşı başlattı.
Ankara 1. Yönetim Mahkemesi, Kasım 2020’de açılan davada yasağı iptal etti. Göç Yönetimi, 6 Eylül 2021’de resmi bildirimle uygulamanın kaldırıldığını iletti. Fakat bu karar uygulanmadı, 9 Eylül’de yeni bir yasak kararı alındı.
15 YILDAN FAZLA YASAK KANUNLARA ALIŞILMAMIŞ
Avukat İlyas Doğan “Yasalara nazaran bir yabancı hakkında 15 yıldan fazla giriş yasağı mümkün değil. Ne yazık ki Türkiye bu ayıbı işledi. Mahkeme kararlarının ciddiyeti kalmadı” dedi. İsa ise “Ben hiçbir vakit Türkiye’nin kamu sistemini bozacak hareketlerde bulunmadım, bulunmayacağım. Kararın Çin baskısıyla alındığını biliyorum” tabirini kullandı. Dünya Uygur Kongresi de yaşananların haksızlık olduğunu belirterek “Türkiye, üniversal temel haklara hürmet göstermeli” daveti yaptı.
ESENBOĞA’DA UYGUR AYIBI
Türkistan’daki Çin zulmünü dünyaya duyuran Uygur Kongresi Lideri Dolkun İsa hakkında 2006’da Türkiye’ye giriş yasağı konuldu. İsa ‘ulusal güvenliğe yönelik tehdit’ oluşturduğu tezi karşısında hukuk çabası başlattı ve kazandı. Mahkeme kararı sonrası Göç Yönetimi, 6 Eylül’de uygulamayı kaldırdı. Fakat bu karar uygulanmadı, 9 Eylül’de hudut dışı edildi. ‘Pekin baskısı’na dikkat çeken İsa “Çin’in elinin Ankara’ya kadar uzandığını biliyordum ancak bu kadar olduğunu varsayım etmiyordum” dedi.
Çin, Doğu Türkistan’da soykırım uyguladığı milyonlarca Uygur Türkünün yaşadıklarını milletlerarası topluma duyuran Uygur aydınlarını engellemek için devasa boyuttaki diplomatik ve ekonomik gücünü kullanmaktan çekinmedi. Başta Pakistan üzere hudut komşuları olmak üzere Ortsya’daki Türki cumhuriyetlere baskısını artıran Pekin, zulmü anlatan ve zulümden kaçan pek çok Uygur’un iadesini gerçekleştirdi.
İade edilen Uygur Türkleri her türlü insan hakkının ihlal edildiği, cinayetlerin işlendiği kamplara geri gönderildi. Çin Doğu Türkistan’daki Türkler için sığınak olan Türkiye’ye de baskı uygulamayı ihmal etmedi. Hükümet her ne kadar bu bahiste kelam konusu savları reddetse de Pekin’in talepleri doğrultusunda alınan kararlar vakit zaman kamuoyuna yansıdı. Bunun son örneği ise Dünya Uygur Kongresi Lideri Dolkun İsa’nın hudut dışı edilmesi oldu.
2006’DA GİRİŞİ YASAĞI BAŞLADI: Dünya Uygur Kongresi Lideri Dolkun İsa hakkında 2006’da yurda giriş yasağı konuldu. 2006-2008 ortası üç sefer Türkiye’ye gelen İsa bu devirde engellemeyle karşılaşmadı. İsa ‘ulusal güvenliğe yönelik tehdit’ oluşturduğu savı karşısında hukuk çabası başlattı. Ankara 1. Yönetim Mahkemesi, Kasım 2020’de açılan davada yasağı iptal etti. Göç Yönetimi, 6 Eylül 2021’de resmi bildirimle uygulamanın kaldırıldığını iletti. Fakat bu karar uygulanmadı, 9 Eylül’de yeni bir yasak kararı alındı.
TÜRKİYE TEMEL HAKLARA HÜRMET GÖSTERMELİ: İsa’nın ülkeye girişinin engellenmesi sonrası açıklama yayımlayan Dünya Uygur Kongresi, bu durumdan ‘üzüntü duyduklarını’ söz etti.
Yapılan açıklamada, İsa’nın 1997 yılında Çin hükümetinin talebi üzerine INTERPOL tarafından yayınlanan kırmızı bültenin sivil toplum ve diplomatik baskı çalışmalarıyla 2018 yılında kaldırıldığının hatırlatıldığı açıklamada, şu sözlere yer verildi:
“Kırmızı bülten, İsa’nın birkaç ülkeye seyahat etmesini engelledi ve diğer yerlerde gözaltına alınmasına yol açtı. İsa, Türkiye’de ulusal güvenliğe karşı tehdit oluşturmakla haksız yere suçlandı. Dünya Uygur Kongresi, Türkiye’nin ve memleketler arası toplumun, Çin hükümeti tarafından gönderilen siyasi talepleri, rastgele bir yasal süreç yahut kanıt olmaksızın kabul etmek yerine ihtimamla incelediğini bir sefer daha yineler. Avrupa Birliği’ne aday bir ülke olarak Türkiye, kendi yargı mahkemelerinin yanı sıra; yargı süreci ve hareket hakkı üzere üniversal temel haklara hürmet göstermelidir.”
ALMANYA BASKIYI DİKKATE ALMIYOR: Esenboğa’da pasaport denetiminden geçemeyen İsa, Almanya’ya hudut dışı edildi. Yaşananları çektiği görüntü ile anlattı. “Türkiye’nin kamu nizamını bozacak hiçbir harekette bulunmadım” diyen İsa, kararın Çin’in baskısıyla alındığını söyledi ve ekledi: “Çin’in elinin Ankara’ya kadar uzandığını biliyordum fakat bu kadar olduğunu kestirim etmiyordum.” İsa, kendisine uygulanan yasağın gerisinde Çin’in bulunduğunu belirterek “Çin birebir baskıyı Almanya’ya da yapıyor lakin ciddiye almıyorlar. Üstelik Almanya’nın Çin ile ticareti Türkiye’den 10 kat daha fazla” dedi.
15 YILLIK YASAK KANUNLARA ALIŞILMAMIŞ: Avukat İlyas Doğan “Yasalara nazaran bir yabancı hakkında 15 yıldan fazla giriş yasağı mümkün değil. Ne yazık ki Türkiye bu ayıbı işledi. Mahkeme kararlarının ciddiyeti kalmadı” dedi.
İsa ise “Ben hiçbir vakit Türkiye’nin kamu tertibini bozacak hareketlerde bulunmadım, bulunmayacağım. Kararın Çin baskısıyla alındığını biliyorum” sözünü kullandı. Dünya Uygur Kongresi de yaşananların haksızlık olduğunu belirterek “Türkiye, üniversal temel haklara hürmet göstermeli” daveti yaptı.
Karar
