SALİHA SULTAN
Play tuşuna basın ve Jake Gyllenhaal’ın tek kişilik gösterisine hazırlanın. ‘Suçlu’ (The Guilty) sinemasında, Gyllenhaal’ın muhtemelen 2014 üretimi Gece Vurgunu’ndan bu yana en iyi performansını izleyeceksiniz. Sinemanın birinci sahnesinde bir tuvalette elinde astım ilacıyla karşımıza çıkan oyuncu, daha birinci saniyede az sonra tansiyon dolu bir kıssaya şahit olacağımızın habercisi. 911 davet merkezindeki masasına geçtiğinde ise ses tonundan, etrafındaki mesai arkadaşlarına davranışına sinemanın sonuna kadar volkanik bir öfke patlamasının eşiğinde bir karakter olarak, ekranda tansiyonu her saniye taze tutuyor.
MUHTEŞEM DEDEKTİFİMİZ HANTAL SİSTEME KARŞI:
Amerikalı direktör Antoine Fuqua’nın çektiği sinema 2018 tarihli Danimarka imali birebir isimli sinemaya dayanıyor. Sinemada, 911 servisine sürülmüş dedektif Joe Baylor (Gyllenhall), fotoğrafını telefonunun ekran resmi yaptığı kızıyla görüşme uğraşından, sıkıcı mesai arkadaşlarıyla ortasına ördüğü duvara daha birinci dakikalarda seyircinin sempatisini kazanıyor. O denli ya, kim bilir başına gelen hangi bahtsız olay nedeniyle nükseden hastalığına karşı daima elinde tuttuğu astım spreyiyle, ‘ne işim var burada benim?’ modunda 911 servisinde gezinen Joe’nun başı yüzde yüz ‘memurlukla’ sıkıntıdadır. Memurluk, hani şu ‘pratik ve zeki’ insanları yavaşlatan, birçok saçma kurala titizlikle uyan ve asla sorumluluk alamayan çalışan tipi…
Neyse ki davet merkezine, eski kocası tarafından kaçırılan Emily isimli bir bayanın imdat çığlığı düşüyor da, Joe’nun hayat kurtarmak için canını dişine takan üstün bir polis memuru olduğu varsayımımız hakikat çıkıyor. Sinema o andan itibaren hareketleniyor ve izleyicide yarattığı ‘iyi ki işini bu türlü aşkla yapan beşerler da var’ niyetiyle dünya daha da iyi bir yer oluyor. Kendisinden yardım isteyen annenin feryadının peşine düşen Joe, bayanın meskendeki kızına kadar ulaşıyor, ‘memur polisleri’ aşıp iş bitirici dostlarını devreye sokarak memnun sona gerçek süratle ilerliyor. Üstüne bir de bayanı kaçıran eski kocasının telefonunu bulup ‘Ne yaptığını biliyorum!’ diyerek bütün puanımızı topluyor. Öte yandan, sonraki gün mahkemeye çıkacağını ve mesleğinin geleceğinin burada tayin olacağını öğrendiğimiz Joe’nun, gece mesaisi bittiği halde kaçırılan bayan için vazifesinin başından ayrılmamasını da büyük takdirle karşılıyoruz. Bütün bunlar olurken direktör Fuqua, Gyllenhaal’ın gözlerine, sesine ve mimiklerine yansıyan çaresizliği ve azmi şahane bir solo sahne performansı olarak izleyiciye sunuyor.
GERÇEK BİZİ GERÇEKTEN ÖZGÜR KILAR MI?:
Sinema bu baştan sona hiç düşmeyen tansiyonlu temposuyla oyuncu ve seyirciyi çarçabuk ortak bir yargıda buluşturuyor. O denli ya, kaçırılan bir bayanı kurtarmak için kuralları çiğneyen bir ‘memur’ kesin kahramandır, ‘çocuklarıma dönmek istiyorum’ diyen bir anne elbette günahsızdır. Dünyada böylesine önemli problemler varken, ‘bisikletten düştüm, dizim kanıyor’ ya da ‘uyuşturucu aldım, kötüyüm’ diyerek 911’i arayan biri ise yüzde yüz toksiktir. O denli mi? Pekala, tamam. O vakit artık spolier sayılmazsa, bahse manevi de bir misyon yüklemek için Tarantino’nun ‘Ucuz Romanı’ndan esinle İncil’den ‘Gerçek seni özgür kılar’ epigrafıyla başlayan tansiyonun son kertesinde bütün yapbozu tamamladığınızda sinemanın sizi “Acaba bugüne kadar hangi önyargılarla yaşadım?” hissiyle baş başa bırakacağını söyleyeyim. Yani en başa dönersek, gerçek bizi gerçekten özgür kılar mı? Bu sorunun yanıtı da sinemanın sonunda, dedektif Joe’nun sabah çıkacağı mahkemede kapalı. Zira şöyle demiş Fransız filozof Rousseau: “İnsan için özgürlüğün, istediğini yapmaktan daha çok istemediğini yapmaktan ibaret olduğuna daima inanmışımdır.”
TEK MEKANLI ÜRETİMLER LİSTESİNDE
Son kelam: Tom Hardy’nin oynadığı tek mekânlı ruhsal dram ‘Locke’, Ryan Reynolds’ın oynadığı ‘Toprak Altında’, Colin Farrel’ın oynadığı ‘Telefon Kulübesi’ yahut Black Mirror serisinin ‘Beyaz Ayı’ kısmı üzere zihinleri zorlayan üretimleri sevdiyseniz, Fuqua’nın 11 günde çektiği Gyllenhall’ın tek kişilik gösterisini de keyifle izleyeceğiniz kesin. Nic Pizzolatto’nun senaryosundan sinemaya uyarlanan 2021 Amerikan hata tansiyon sinemada Gyllenhall’in mesai arkadaşını Adrian Martinez canlandırıyor. Telefonda yardım isteyen anne Emily Lighton karakterini Rilley Keough, çavuş Bill Miller karakterini Ethan Hawke, ortağı Rick’i ise Eli Goree seslendiriyor. Sineması Netflix’te izleyebilirsiniz.
Karar
