SAL SULTAN
2021 Nobel Edebiyat Mükafatı, ‘tavizsiz ve tutkulu’ tasvirleri nedeniyle Tanzanyalı romancı Abdulrazak Gurnah’a verildi. Gurnah, 1986’da Nijeryalı Wole Soyinka, 1988’de Mısırlı Naguib Mahfouz ve 1991’de Güney Afrikalı Nadine Gordimer’den sonra mükafatı kazanan dördüncü Afrikalı muharrir oldu.
Nobel Komitesi yaptığı basın açıklamasında , Gurnah’ı mükafata ‘kültürler ve kıtalar ortasındaki uçurumda sömürgeciliğin tesirlerine ve mültecilerin mukadderatına uzlaşmaz ve merhametli bir formda nüfuz etmesi’ nedeniyle verdiğini açıkladı.
Gurnah 1948’de Tanzanya’da doğdu, lakin genç yaşta İngiltere’ye taşındı. Birçoğu mülteci tecrübesine odaklanan İngilizce 10 roman yazdı. 20. yüzyılın başlarında Tanzanya’da büyüyen bir çocuğun öyküsünü anlatan 1994 tarihli romanı ‘Cennet’ Booker Ödülü’nü kazanarak çığır açan ir muvaffakiyete imza attı.
Bir İngiliz kıyı kasabasında yaşayan bir mülteciyi bahis alan 2001 tarihli ‘Deniz Kenarında’ isimli romanı bulunan müellif, son çalışması ‘Afterlives’ romanında, Afrika’nın Alman kolonizasyonu sırasında gerçekleşen bir kıssayı mevzu ediniyor.
73 yaşındaki Gurnah, tıpkı vakitte İngiltere’deki Kent Üniversitesi’nde İngiliz ve Postkolonyal Edebiyatlar profesörlüğünden emekli oldu. Nobel geçen yıl Sırp savaş hatalısı Slobodan Miloseviç’in destekçisi Avusturyalı muharrir Peter Handke’ye verilmişti. Handke’ye verilen ödül başta soykırıma maruz kalan Boşnaklar olmak üzere birçok sivil toplum kuruluşu tarafından yansılara neden olmuştu. 2021 Nobel Barış Mükafatı ise bugün açıklanacak.
Karar