Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın New York’ta açılışını gerçekleştirdiği lale biçiminde, Osmanlı ve Selçuklu mimarisinden esinlenen motiflerin işlendiği Türkevi’nin kıssası 1977 yılına dayanıyor.

BM Genel Merkezi’nin karşısında yer alan Türkevi’nin içerisinde Türkiye New York Başkonsolosluğu, Türk Ataşelikler, BM Türkiye Daimi Temsilciliği, KKTC Temsilciliği ve T.C. Merkez Bankası New York Temsilciliği ve misafirhane bulunuyor.

Temelini, 2017 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın attığı Türkevi 36 katlı ve 171 metre yüksekliğinde, 20 bin metrekarelik alana konseyi bina IC İçtaş İnşaat ve Amerikalı inşaat şirketi Tishman iştirakinde yapıldı.

Türkevi binasının maliyeti 291 milyon 260 bin 400 dolar. (Bugünkü döviz kuru ile 2 milyar 488 milyon lira)

FİKİR OSMANLI DEVRİNDE ABD’YE GİDEN TÜRKLERDEN

New York’ta bir Türk Meskeni kurulması fikri birinci kere Osmanlı periyodunda kente göç eden Türklerin kurduğu derneklerden çıktı.

Milliyet gazetesine verilen 28 Mart 1961’de verilen ilanda Türk Hars Birliği ile Kıbrıs Türk Yardım Cemiyeti şu çağrıyı yaptı:

“Amerika’daki Türk teşekkülleri, New York’ta bir merkez binası satın almaya karar vermişlerdir. Türk Cemiyetleri Federasyon Lideri Muhittin Akdik, cemiyetlerin binada faaliyette bulunmalarının daha verimli olacağını ve bu suretle Amerika’da birbirlerini tanımayan Türklerin bir ortaya gelmelerini sağlayacağını söylemiştir.

Türk Hars Birliği ile Türk Yardım Cemiyeti, binanın satın alınabilmesi için tahvil çıkartarak para toplamaya karar vermiştir.”

KIBRIS HAREKATI VE SİLAH AMBARGOSU GERGİNLİĞİNİN PANZEHİRİ

Fakat teşebbüse karşın kâfi ölçü toplanamadı. 1977’de Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil’in katkılarıyla 2.3 milyon dolar ödenerek, 11 katlı bina satın alındı.

Kelam konusu yıllarda da Türkiye ile ABD ortasında 1974’teki Kıbrıs Barış Harekatı’nın akabinde Türkiye’ye yönelik silah ambargosunun gerginliği devam ediyordu.

Bülent Ecevit’ten sonra Başbakanlık koltuğuna geçen Süleyman Demirel, ABD’nin Türkiye’deki askerî ve istihbarat üslerini kapatarak TSK’ya devretmeye karar vermişti. Bunlardan yalnızca İncirlik’te NATO operasyonları devam edecekti.

Demirel’in Başbakan olmasıyla birlikte Dışişleri Bakanlığı’na gelen İhsan Sabri Çağlayangil, ABD ve BM ile bağlantıları düzeltmek için çabalarken, ABD’de yaşayan Türklerin, gazeteci Doğan Uluç’a ulaşmasıyla Türkevi bağların düzeltilmesi için bir fırsat olarak değerlendirildi.

Ağustos 2007-Mayıs 2009 ortasındaki Dışişleri Bakanlığı misyonunda de bulunan Ali Babacan, Türk Evi’nin büyütülmesini sağlayacak adımı, yanı başındaki restoranın 20 milyon dolara satın alınmasıyla attı.

2013’e kadar Türkiye’nin BM Daimi Temsilciliği ve New York Başkonsolosluğu’nu yapan bina 2017 yılında atılan temelle birlikte bugünkü halini aldı.

Karar