İnsan ile bilgisayar ortasındaki bağ kurmaya yarayan bugüne kadar üretilmiş en küçük çip olma özelliğini taşıyan Neuralink ile bilhassa felçli bireylerin fikirleri, bilgisayar ortamına taşınacak. Birinci bakışta insan kanılarının bilgisayar ortamına aktarılılması vakası korkutsa da, Neuralink’in bilim dünyasında çığır açması bekleniyor…
NEURALINK NEDİR?
Tesla ve Space X’in yaratıcısı Elon Musk’ın 2016 yılında kurduğu ‘Neuralink’, ABD merkezli bir nöroteknoloji şirketidir. Beyin ile makine arayüzlerini geliştirmeyi hedefleyen şirket, kurulduğu günden itibaren gizemini koruyarak çalışmalarını sürdürdü.
Musk, yaptığı tanıtım toplantısında, gizemli şirketin en kıymetli projesini de açıkladı. Felçli insanların telefon ve bilgisayarları denetim edebileceğini söyleyen Musk, insan beynine yerleştirilecek bir çip vesilesiyle beşerlerle bilgisayarlar ortasında Neuralink ile direkt olarak irtibat kurulacağını kaydetti.
NE İŞE FAYDA?
Bilgisayarlarla insanları birbirine bağlamak ismine ultra yüksek bant genişliğine sahip beyin-makine arayüzleri geliştirmek için çalışmalarını sürdüren Neuralink, beyin sorunlarını tedavi etmeye, insan beynini müdafaaya, geliştirmeye ve son olarak, insanları yapay zeka ile birleştirmeyi hedefliyor. Neuralink’in şu an için felçli insanların yapay uzuvlarını sadece kanılarını kullanarak denetim etmelerine müsaade verecek bir sistem üzerinde çalıştığı öğrenildi.
NERELERDE KULLANILACAK?
Neuralink projesinin gayesine ulaşması durumunda, bilhassa engellilerin hayatını hayli kolaylaştıracağı konuşuluyor. Örneğin, engelli vatandaşlar Neuralink vesilesiyle klavyeyle hiç temas etmeden, yalnızca ve yalnızca niyetleri ile yazı yazabilecek.
Geçtiğimiz günlerde bahisle ilgili açıklama yapan Elon Musk, bu teknolojinin işitme aralığını olağan frekans ve genişliklerin üzerine çıkarabileceğini ve olağanda insan tarafından duyulamayan seslerin duyulmasına yarayacağını öne sürmüştü.
Geçtiğimiz aylarda belirtilen teknoloji vesilesiyle beş sene üzere kısa bir vakitte insanların konuşmaya ve lisan bilmeye gereksinim olmayacağı tekrar Elon Musk tarafından açıklanmıştı.
İNSANLARA NASIL TAKILACAK?
Neuralink, bu projeyi yapabilmek ismine elektrot ipliklerden yararlanıyor. Şu anda kullanılan beyin-makine orta yüzlerinden daha az ziyanı bulunan bu sistem, tıpkı anda daha yüksek bilgi transferini gerçekleştirebilecek. Toplamda 4 elektrot iplikten oluşacak bu sistem, bir çipe bağlanarak kulağın tam ardına yerleştirilecek ve bu vesileyle hudut uçları uyarılacak…
2020 yılı sonuna dek bu sistemi insanlarda test edeceklerini paylaşan Elon Musk, belirtilen ipliklerin bir hudut hücresi kadar küçük olduğunu ve insanların başlarına bypass metodu ile robotlarca yerleştirileceğini tabir etmişti.
Neuralink, ileriki vakitlerde elektrot iplikler yerine insanın başından geçebilen lazer ışınlarını kullanarak insan kafatasında delikler açılmasının da önüne geçilecek. Musk, bunun yanı sıra bu proje ile bir maymunun bilgisayar kullanabileceğini anlatmıştı.
NEURALINK ZIYANLI MI?
Neuralink, bilgisayar ve insan bağları için hayli heyecan verici görünse de madalyonun başka yüzünde birtakım ayrıntılar telaş veriyor. Bilhassa saklılık ve kaygı tasaları sebebiyle akıllarda kimi sorular kalıyor…
NEURALINK İLE BEYİNDEKİ FIKIRLERIMIZI KİM ÖĞRENECEK?
Neuralinkle beyin dalgalarına, insanı farklı kılan özel bilgilere erişilecek mi? Bu bilgiler diğerlerine satılacak mı? Bilgileri lokal kalmasını sağlamanın bir yolu var mı? Bu şekil soruların karşılıkları şimdi belirli değil… Bunlar da en özel niyetler ile ilgili temel saklılık sıkıntılarına neden olabilir. Bundan ötürü yakın gelecekte hükûmetler, bu teknolojinin berbata kullanılmasını engellemek ismine müdahalelerde bulunmak zorunda kalabilir.
BEYNİMİZİN GÜVENLİĞİNİ KİM SAĞLAR?
Dünyada bilgisayarların ve güvenlik sistemlerinde yer alan boşluklardan ötürü neuralink ile beynimize yerleştirilen implantın hacklenmesi durumu da akıllara geliyor. Her yazılım ve donanım modülünde bulunan güvenlik açıklarına bilgisayar korsanları girebiliyor.
Neuralink’in, insanların beyin implantlarını müsaadesiz girişlerden nasıl koruma edeceği şimdi açıklanmadı. Pekala beynimizde olan Neuralink’in içine giren hackerlar ya onların ısınmasına ya da soğumasına neden olursa? Beynimizdeki çip patlayacak mı? Bilinmiyor…
ÖĞRENME NASIL OLACAK?
Biz uzvu yahut telefonu zihinle nasıl denetim edileceğini öğrenmek kolay değildir. Irtibat tak çalıştır mı? Hızlanma mühletine muhtaçlık var mı? Belirli değil… Pekala bu teknoloji her insan beynine ahenk sağlar mı? Aygıtı kullanmadan evvel eğitim verilecek mi? Nasıl çalışacak? Bunlar da yanıtlanmayı bekleyen sorular…
İMPLANT ÇALIŞMAYI DURDURURSA NE OLACAK?
Neuralink implantı beynimizdeyken çalışmayı durdurursa, onu değiştirmek ismine öbür bir ameliyata muhtaçlığımız var mı? Bu da ekstra bir ameliyat mı olacak? Nitekim ameliyat gerekirse ne olacak? Ekstra ödeme yapılacak mı? Bu da açıklanmış değil…
PROJE GELİŞTİRİLİRKEN NELER YAŞANDI?
Uzaktan bakınca Neuralink projesinde her şeyin olağan bir formda işlediği görünse de aslında durum hiç de o denli değilmiş… STAT ismindeki haber sitesinin aktardığı bilgiler nazaran, şirketin eski çalışanları üretim sürecinin geri planında önemli bir kaos yaşandığını belirtti.
Bunun dışında içeride yaşanan karmaşa mühendislerle nörobilimciler ortasında sorunlara neden oldu. Taraflar işe koyulurken liderlik ve takip edilecek stratejiler ile ilgili tartışmalar yaşadı. Eski çalışanlara nazaran Musk, bu tıp uyuşmazlıklarda çoğunlukla mühendislerin tarafını seçti.
Şirketin başına sıkıntı yaşanan düzensizlik sebebiyle, kuruluş kademesinde yer alan 9 bilim insanından sadece iki kişinin geride kaldığı ileri sürülürken, STAT’ın haberinde şunları paylaştı:
‘Bu araştırma, Neuralink’te bir devir çalışmış ve halka açık olarak tartışmalarına müsaade verilmediği yahut intikam alınmasından dert duyduklarından dolayı adlarını açıklamayan 5 kişinin yanında, beyin-makine arayüzü için çalışan bağımsız 4 uzman ve rakiplerle yapılan röportajlara dayanıyor.’
Musk’ın kelamını verdiği evreler için vakitle yarışa giren bilim insanları, aylar içerisinde bitmesi gereken işleri sırf birkaç haftada bitirmeye zorlandı.
Eski çalışanların anlattıklarına nazaran; 2017’ye dek bir takım canlı koyunların ameliyat periyodunda beyne 10 bin elektrot yerleştirdi, ama deney başarısızlıkla sonuçlandı.
Bilimsel makaleler, firmanın bu teknolojiyi fareler ve maymunlar üzerinde test ettiğini, şimdi beşerli deneylerde kullanmadığını yahut bu evreye yakın olduğunu belirtti.
GÖZLER RUSYA VE ÇİN’DE
Firmanın eski çalışanları da Neuralink’in beşerli çalışmaları gerçekleştirmek ismine Rusya ya da Çin’i tercih ettiğini, Amerika Birleşik Devletleri’nin mevzuat sürecinden geçmenin çok daha sıkıntı olduğunu kaydetti.
Musk, geçtiğimiz aylarda bu teknoloji vesilesiyle 5 sene üzere kısa bir vakitte insanların konuşmaya ve lisan bilmeye gereksinimi olmayacağını ileri sürmüştü.
Musk, yıllar içinde teknolojiyi epey küçülttüklerini ve bundan sonra bu teknolojinin kulak gerisine yerleştirilecek aygıtlarla değil, küçük bir aygıt ile yapılacağını söz etti.
NEURALİNK ÖZELLİKLERİKelam konusu Neuralink implantı bataryaya sahip olacak ve şarj edilebilecek. Ayrıyeten implantı yapacak robot, beyne yerleştirdikten sonra hasta birebir gün hastaneden çıkabilecek.
Rastgele bir anestezi uygulanmadan beyne bağlanabilen Neuralink aygıtı, yeni bir çağın başlangıcı olacak.
Robot operasyon sırasında implantları beyne dikerken beyni ayrıntılı bir halde tarayacak ve rastgele bir kanamanın oluşması engellenecek.
Saç telinden daha ince bu implantlar, internete bağlanabilen tüm elektronik aygıtları denetim etmenizi sağlayacak.
Elon Musk ayrıyeten, implantları beyinden geri çıkarmanın ziyanlı olmadığını açıkladı.
Canlı yayında bir domuza Neuralink implantı yerleştirildi ve beyin sinyalleri gözlemlendi.
Elon Musk, şayet gelecekte implantları beynin daha derinine indirmeyi başarırlarsa, körlük ve depresyon üzere hastalıkların Neuralink ile tedavi edilebileceğini argüman etti.
Elon Musk ve grubu, hayvanlar üzerinde başarılı olan Neuralink projesini beşerler üzerinde denemek için çeşitli klinik testler yapmak zorunda. Şimdiden klinik testlere başlayan şirket, yeni teknolojinin beşerler için rastgele bir risk oluşturmadığını kanıtladığı takdirde seri üretime girecek.
Karar
