Marmara Denizi aylardır ‘salya’ meselesiyle boğuşuyor. Kirlilik ve artan sıcaklık nedeniyle Marmara Denizi’nde artan müsilaj sorunu yüzünden balıkçılar güç durumda kaldığını belirtiyor. Denizi temizleme çalışmaları yapılsa da şu anda sorun çözülmüş değil.
Bununla bir arada deniz salyasından biyoteknolojilk eser geliştirme çalışmaları da yapılıyor. Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi, Biyomühendislik Kısmı laboratuvarında çalışmalar için kollar sıvandı. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Yılmaz, deniz salyasından yapılan gübreyi toprağa katarak randımanını artırmaya çalışacağız açıklaması yaptı.
Prof. Dr. Yılmaz, araştırma vazifelisi Kübra Şentürk ve doktora öğrencisi Vesile Esra Dökümcüoğlu ile deniz salyasından aldıkları numuneleri mikrobiyolojik, toksikolojik ve kimyasal testleri yaparak, saf hale getirdi. Laboratuvar sonuçlarına nazaran geliştirilecek deniz salyasının gübre, tarım ilacı ve paklık gereci olarak kullanılması hedefleniyor.
Müsilajın çeşitli mikroorganizmalar tarafından oluşturulabilen bir yapı olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Yılmaz, “Özellikle denizdeki mikro algler, plankton dediğimiz canlılar ortam şartları sağlandığında çok derece çoğalabiliyorlar ve kimileri müsilaj unsurunu salgılayabiliyor.
Marmara özelinde düşünürsek, Marmara Denizi’ndeki kirlilik baskısı ve iklim değişikliğinden ötürü olan sıcaklık artışı bu canlıların üremesini çoğaltabiliyor. Canlılar çok derecede üreyince müsilaj salgılaması da ağır oluyor ve deniz salyası dediğimiz olay meydana geliyor.
‘UZUN VAKİTTİR MÜSİLAJ ÜZERİNE ÇALIŞIYORUZ’
Biz uzun yıllardır bu tıp canlıların oluşturdukları müsilaj yapıları üzerine çalışıyoruz. Biliyoruz ki bunları biyoteknolojinin çeşitli alanlarına kaydırabiliriz. Örneğin tarımda randıman artırmak için kullanılabiliyorlar, toprağın özelliklerini iyileştirebiliyorlar ya da ağır metal tutma kapasitelerinden kaynaklı olarak kurutulduktan sonra etraf temizlemede kullanılabilir. Bunun da ötesinde kimi müsilaj yapıları ilaç ham unsuru olarak kullanılabiliyor. Antiviral, antibakteriyel özellikleri var.
‘TOPRAKTA RANDIMANI ARTIRMAYA ÇALIŞACAĞIZ’
Marmara’daki bu olay gündeme geldikten sonra topladığımız örnekleri çeşitli testlerden geçirdik. Örneğin bunların kimyasal, mikrobiyolojik, toksikolojik tahlillerini yapıyoruz. Müsilaj hususunu, öteki unsurlardan ayırıp saflaştırdık. İlerleyen basamaklarda bunların biyopestisit olarak kullanılabilme özelliklerini inceleyeceğiz. Bu projemizde tarımda ziyanlı böceklere karşı kullanılan kimyasalların yerine doğal ve tabiatta bozulabilen, insanlara ve etrafa ziyan vermeyen yeni hususun gelişmesi hedefleniyor. Müsilajı da burada kullanacağız. Ayrıyeten toprağa katarak da randımanını artırmaya çalışacağız” dedi.
‘HASAT SİSTEMİ TASARLANMASI İÇİN İRTİBAT KURUYORUZ’
Deniz salyasını toplamak için sistem üzerinde çalıştıklarını belirten Prof. Dr. Yılmaz, “Doğadan toplanması ve faydalı bir esere dönüştürülmesi için bir özel hasat makineleri gerekiyor. Çeşitli mühendislik üniteleriyle birlikte müsilaj ve mikroalglerin hasadını gerçekleştirebileceğimiz sistemler tasarlama konusunda irtibat halindeyiz. Bunların toplanıp hem etrafa ziyan vermeleri önleniyor hem de bunların bir esere dönüştürülmesi hedefleniyor” diye konuştu.
Karar
