Türkiye, yabancı yatırımcıyı faizle cezbedip sıcak para bekleyerek muhtaçlığı olan döviz finansmanını sağlamayı amaçlıyor. Lakin asıl kıymetli olan Türkiye iktisadının yüksek faiz sarmalından kalıcı olarak çıkması. Bunun için de ekonomistlerin işaret ettiği yol haritası kapsamlı ıslahat ve siyasetlerden geçiyor.

‘Sıcak para kazanıyor, biz kaybediyoruz’ başlıklı bir yazı kaleme alan ekonomist Mahfi Eğilmez son devirlerde Türkiye’ye döviz girişindeki artışı kıymetlendirerek, bu çeşit sıcak para girişlerinin fakat günü kurtarmayı sağladığını belirtti.

İşte Mahfi Eğilmez’in yazısı:

“22 Aralık 2020’de 1 USD = 7,66 idi. Bugün 1 USD = 7,40 (st:10.40.)

ABD’de 1 aylık tahvilin faizi (yıllık) % 0,45. Bunu aylık olarak düşünürsek getirisi % 0,0375 eder (vergiyi ihmal ediyoruz.)

Türkiye’de gösterge faiz (vadesine 2 yıl kalmış olan ve piyasada en çok süreç gören tahvilin faizi) % 14,78. Bunun bir aylık getirisi % 1,23 eder (vergiyi ihmal ediyoruz.)

Plasman (mali yatırım) için kullanılmak üzere ayrılmış 1 milyon doları olan bir Amerikalı fon düşünelim. Bu parayı bir ay mühletle Amerikan tahviline yatırsa çıkarı ne olur, Türk tahviline yatırsa yararı ne olur? Karşılığını aradığımız soru bu. Bu soruya karşılık verebilmek için eldeki bilgileri bir tabloya dökelim:

Tablo bu fonun ABD’de bir aylık mali yatırım yaparak yalnızca 370 dolar kazanacak yerde Türkiye’de bir aylık mali yatırım yapması halinde ise 47.867 dolar kazanacağını, Türkiye’de yapacağı mali yatırımın 47.497 dolar daha fazla yarar yaratacağını ortaya koyuyor.

Son periyotlarda Türkiye’ye döviz girişinin niye arttığını bu tablo net biçimde göstermiş olmalı. Bu cins sıcak para girişleri lakin günü kurtarmayı sağlıyor. Türkiye’nin sıcak para cenneti olmak yerine 2005 – 2008 ortasındaki dört yılda olduğu üzere direkt sermaye yatırımlarını çekmeyi hedeflemesi gerekli. Kelam konusu dört yılda Türkiye’ye gelen direkt yabancı sermaye yatırımı fiyatı 72 milyar dolardı. O dört yılın farkı neydi? Bu sorunun karşılığını ararken karşımıza; bankacılık ıslahatı, bağımsız kurumların oluşturulması, bütçe açıklarının düşürülerek kamu mali disiplininin sağlanması ve toplumsal ve siyasal alanda yapısal ıslahatları getirecek olan Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakerelerinin başlamış olması üzere çok değerli adımlar çıkıyor. Bugün niye direkt yabancı sermaye yatırımlarının yerini sıcak para almış durumda? Zira direkt yabancı sermaye yatırımlarını çekecek ivmeyi kaybetmiş onun yerine ülkeyi sıcak para cennetine çevirecek popülist adımlara tartı vermiş durumdayız.

Ya 2005 – 2008 ortasında yaptığımız üzere yapısal ıslahatlara yönelip direkt yabancı sermayeyi çekerek kalıcı ve ucuz yatırım yapılmasını sağlayacağız ya da bugünkü üzere faiz/kur ekseninde ilerleyip sıcak para girişini cazibeli hale getirerek yüksek maliyetli ve günü kurtarmaya yönelik bir siyaset izleyeceğiz. ”

Karar