Akli istikrarı mekanında olan Müslümanlar, şayet yapabiliyorsa kendi kurbanını kendisi kessin. Kurban keserken okunacak dualar da farklı bir kıymetlidir. Zira, Müslüman birinin kurbanı kesmesi gerekir. Kubanın nasıl hak edileceğine dair hususlar da açıkça belirtilmiştir.
KURBAN NASIL KESİLİR?
Kurban kesmek için evvel bıçaklarınızı hazırlayın. Günler öncesinden bileyin. Bıçağı hayvana göstermeyin. Kurbanınınızın ayakları ve yüzü kıbleye bakacak biçimde hayvanınızı sol tarafına sahih yatırın. Hayvanın sağ art ayağı bağımsız olacak halde öteki ayaklarını bağlayın. Akabinde tekbir ve tehlil getirin.
Sonra, “Bismillâhi Allâhü ekber” denilerek, hayvanın boynuna bıçağı vurun. Nefes ve yemek boruları ile şahdamarı denilen iki ana damarını şıkça kesin. Kestikten sonra biraz bekleyin, hayvan kanını akıtsın ve yavaş yavaş can versin. Tamamıyla can verdiğinden emin olduktan sonra derisini yüzün.
KURBAN KESERKEN OKUNACAK DUALAR
Kurbanı, kurban sahibinin kesmesi menduptur. Kendisi kesemezse; işin ehli bir Müslüman’a kestirsin. Hayvanı incitmeden kesecek noktaya götürün. Deve hâricindekiler kıbleye karşı sol tarafları üzerine yavaşça yatırılır. Kurbanı kesecek kişi: “Allahü ekber, Allahü ekber, lâ İlâhe illallahü vellahü ekber, Allahü ekber ve Lillahilhamd. Bismillâhi Allahü ekber” der, ara vermeden büyük ve keskin bir bıçakla keser. Sadece “Bismillâhi Allahü ekber” diye kesse de olabilir. Adabına nazaran bir kesim yapmış olmak ismine hayvanın yemek ve nefes boruları ile iki şah damarının kesilmesi gerekiyor. Kurban kesilmesinin akabinde kurban sahibi, Allah isteği için iki rekat namaz kılar, akabinde da dua ederek Allah’tan dileklerde bulunur.
KURBAN KESMENİN KARARI
Sözlükte yaklaşmak, Allah'a yakınlaşmaya vesile olan şey manalarını taşıyan kurban, diyaneti bir terim olarak, ibâdet için belli başlı koşulları taşıyan hayvanı, kurban bayramı günlerinde yöntemine makul olarak kesmeyi ve bu hedefle kesilen hayvanı betimler.
Hür, akıllı, mukim ve diyaneti ölçülere nazaran güçlü olan mümin, ilâhî rızayı kazanmak için kurbanını keser. Bu halde maddi durumu ehliyetsiz olup kurban kesemeyenlere bir biçimde yardım etmiş olur ve Allah’a yaklaşmış olur.
Kurban ibadeti, İslam topluluklarının şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak yüzyıllardır müddet gelen bir ibadettir. Öte yandan kurban, bir Müslüman'ın gerektiğinde bütün varlığını Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun da bir nişanesi olarak bilinir.
Kurban Hanefi mezhebine nazaran vacip, öbür mezheplere nazaran ise, sünnet-i müekkededir. Diyaneti kaynaklarda Peygamber Efendimizin kurbanını ebediyen kestiği tabir edilmektedir.
KURBAN NE DEVIR KESİLİR?
Kurban (udhiye), eyyâm-ı nahr yani kurban kesme günleri olarak bilinen Zilhicce ayının 10’ncu, 11’nci ve 12’nci günleri kesilir.
Kurban kesim devranı, bayram namazı kılınan alanlarda namaz kılınmasının akabinde, bayram namazı kılınmayan noktalarda de 2. fecrin doğumunun akabinde başlar; Zilhiccenin 12. günü (bayramın üçüncü günü) güneş batıncaya dek sürer. Bu geçen vakit içerisinde gece ve gündüz kurban kesilir. Gelgelelim kurbanların gündüz vakti kesilmesi daha müsait görülüyor.
KURBAN ETİ NASIL HAK EDİLMELİ?
Et, yoksul ya da güçlü olması, müslüman olup olmaması fark etmeksizin dilenildiği insana verilebilir. Etin dağıtımı ile ilgili umumî tarz da etin 3’te 1’ini konutta bırakmak, 3’te 1’ini komşulara 3’te 1’ini de acizlere dağıtmak biçimindedir. Bu dinimizce müstehaptır. Kurban etinin hepsini kendi konutunda kullanmak ya da hepsini yoksullara vermek de caizdir. Kurban etinin dağıtılmaması kurban kesen kişinin ehliyetli maddi durumunun olmaması, çocuk sayısının fazla olması ya da meskenin kalabalık olması hâlinde elverişli görülmüştür.
1-3’te 1’i kurban kesmeyen yani kesemeyen muhtaçlık sahiplerine sadaka olarak verilir.
2-3’te 1'iyle konutuna gelen akraba ve dostlarına ikram yapılması için konuta ayrılır.
3-Son 3’te 1’i ise konuttaki çoluk çocuğuna yiyecek ve nafaka olarak sağlanabilir.
Eti tartarak, eşit bir halde paylaşmak gerek. Yağ, sakatat ve yenilen her şey kurban kesen ortaklar arasında paylaşılır. Tartmadan bölüşüp helâlleşmek caiz değildir, nema olur. 7 insandan dördüne etle birlikte birer bacak, beşinciye etle birlikte derisi, altıncıya etle birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caizdir. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Yahut 7 kişi, kurbanlık ineği birine teslim edip, (Kestirmeye, kesmeye, etini istediğin üzere sarf etmeye, seni umumi vekil ettik) demeleri durumunda, umumi vekil, bölüştürmeden etin bütününü rastgele birine verebilir ya da tartmadan ortaklar arasında göz kararıyla behre edebilir.
Kurbanın etini eşit olarak tartılmasının akabinde, paylaşmak için kura çekmek iyi olur. Bir malı, ortaklar arasında bölüştürmek için, kura çekmek caiz ve sünnet olarak bilinir. Kurban eti tartılmadan paylaşılıp, biri başkasına, defter, mendil, kalem üzere bir şey verse, paylaşma sahih olur.
Bölüştürmeden etin bir kısmını pişirip, ortakların müşterek yemeleri caiz olur. Mutfakları bir olan baba oğlun, karı kocanın ortak olarak kestikleri kurbanı, tartıp hisse etmeleri gerekir. Yahut 1. unsurdaki üzere, biri umumi vekil olursa, tartmaya gerek olmaz.
Karar
