Kayseri’de sucuk ve pastırma üreticisi olağan her yıl muhakkak oranda zamlanan eserlerin bu sene yüzde 50 zamlandığını belirterek vatandaşların artık dilim pastırma ve parmak sucuk aldığını söyledi.
Ayakta kalmak için kâr oranını düşürmeye hazırlanan esnaf, “Ya fiyatları geriye çekeceğiz biz kârımızdan fedakarlık yapacağız yahut ürticilerin bize yardım etmesini bekleyeceğiz. Aylık mşı 100 bin lira, 50 bin lira, 80 bin lira ortasında değişen siyasalların, yöneticilerin de fedakarlık yapmasını bekliyoruz” dedi.
Kaliteli pastırmanın fiyatı 280 TL’yi, sucuk 125 TL’yi buldu. Kilodan grama düşen pastırmayı vatandaş artık dilimle, sucuğu da parmak hesabı alırken, pastırmanın çemenini toplayanlar arttı. Kayseri’nin Cumhuriyet meydanına yakın, çarşı girişinde yaklaşık 30 yıldır pastırma ve sucuk satan Mustafa Tokluman, pastırmanın ince diliminin 2,5-3 liraya satıldığını aktardı.
Tokluman şunları söyledi:
“Takriben 30 yıldır bu işi yapıyoruz. Bu kadar da yükseldiği hiçbir vakit olmadı. Yılda bir sefer iki sefer artırım gelirdi lakin gelen artırımlar yüzde 10, yüzde 8-9 üzere olurdu. Mlesef şu anda yüzde 50’ye yakın bir fiyat geçişi oldu. Pastırmada hammadde et lakin ete çok önemli bir artırım gelmedi. Öteki girdiler de olağanüstü zamlandığı için yaklaşık yüzde 30-40 üzere hem etin fiyatı değişti süreç gören pastırmanın fiyatı da haliyle artmış oldu.
‘DİLİME DÖNÜŞMÜŞ DURUMDA’
Fiyatlar 240 ila 280 lira ortasında değişmekte. Evvelden kilo kilo gidiyordu. Daha sonra 250-300 gram halinde. Mlesef son bir aydaki oynamalardan kaynaklı beşerler 10 dilim ver, 5 dilim ver, 20 dilim ver formunda dilime dönmüş durumda.
Dilimle satışımız olmadı bugüne kadar. İnsanların alım gücünün bu biçimde aciz olduğu taban yaptığı hiçbir periyot olmadı. 2021’in sonu itibariyle beşerler artık sucukta parmak parmak alıma döndü. Konutundaki horanta kaç kişi 5 kişi, abi bana şuradan 5’er dilim 3’er dilim pastırma ver diyecek kadar insanların alım gücü düştü.
‘ÜZERİNDEN ALININAN ÇEMENİ DAHİ İSTEYEN VAR’
Utanarak diyor. İçeride şayet biz 2 kilo, 3 kilo, 5 kilo satış yaptığımız anda içeri bir vatandaş gelip de çocuğu ile birlikte abi şuradan bize en ucuzundan pastırma ver. 10 dilim, 15 dilim, 20 dilim dediği vakit bunu da kısık sesle söylüyor haliyle rencide olmamak için. İçerideki de onu rencide etmemek için o anda susuyor. Şuraya gün içinde gelseniz 12 stinizi ayırsanız pastırmanın çemenini dahi isteyen vatandaşlarımız var şu anda. Üzerinden alınan çemeni dahi abi verseniz de konuta götürsek diyen vatandaş çok.
‘KELLE ETİ KARIŞIK SUCUK EN UCUZ’
Tabi her dalda olduğu üzere pastırmanın daha ucuzu var mı diyen tüketici de var. Onlara da biz 200 liranın altında seyreden 150 liradan başlayan 200 lira ortasında seyreden seçme dediğimiz, bacak dediğimiz, but dediğimiz pastırmalardan veriyoruz. Sucukta da bu et oranına nazaran yansır. Birinci sınıf sucuk şu anda 100 lira ile 125 lira ortasında değişmekte. 100 liranın altında da kısmen kelle eti karışık olan sucuklar mevcut.
‘ÜLKEYİ YÖNETENLER VE MUHALEFET SİYASİ MESLEKLERİNİN PEŞİNDE’
Hediyelikler tabi azalmış durumda. Bu mevsimde olağanüstü biz ikramlık yapardık. Lakin son bir aydır kışın da gelmesiyle mlesef ikramlık oranları da düşmüş durumda. Son 3 gündür olağanüstü sakin. Bu döviz bazlı oynamalardan kaynaklanan hareketlilik tüketiciyi de haliyle rahatsız ediyor. Cebinde dövizi olan, konutunda dövizi olan beşerler bozdurup bunu rastgele bir besine yahut yiyeceğe, giyeceğe yatırmıyorlar. Çok sakin şu an piyasalar.
Bu cins sorunlar yaşanırken mlesef ülkeyi yönetenler, yönetmeye çalışanlar yahut muhalefet olan beşerler kendi siyasi mesleklerinin peşindeler. Bu da haliyle bizi üzüyor. Geçmiş yıllarda da bunun çok örneğini görmekle birlikte onlara tavsiyemiz şu; onlar kendi ortalarında çekişmeleri sürerken siyasi çekişmeler mlesef halkın tabanı bu kahrı, bu eziyeti, bu cefayı çekiyor. Mümkün mertebe kendi ortalarındaki diyalog iyi olacak olursa bu tabana da fiyatlara da, iktisada de olumlu biçimde yansıyor.
‘NE YAPACAĞIMIZI ŞAŞIRDIK’
Biz toplantı yaptık kendi içimizde. Ya fiyatları geriye çekeceğiz biz, firma olarak, satış noktası olarak, kişi olarak ya da bütün dalların başına geldiği üzere tahminen 3 aydan, tahminen 4 aydan tahminen 1 yıldan mlesef kapatma sürecine girecek. Bu çıkmaz işin içerisinden fiyatların yükseldiği devirde ne yapacağımızı şaşırdık. Vatandaş olarak, bir küçük esnaf olarak bunu şu formda aşmayı düşünüyoruz. Ya fiyatları geriye çekeceğiz biz kârımızdan fedakarlık yapacağız yahut üreticilerin bize yardım etmesini bekleyeceğiz.
Mlesef minimum fiyat 2800 lira. Tabanla tavan ortasında çok önemli fark var. Biraz ekonomik durumu güçlü olan insanlara istinaden satış yapıyoruz. Ortadaki uçurum artınca bu da mlesef fiyatlara yansıyacak, satışa yansıyacak. Buna da biz kendi fedakarlığımızdan fiyatları geriye çekmeyi düşünüyoruz.
‘SİYASİLERİN DE FEDAKARLIK YAPMASINI BEKLİYORUZ’
Ancak biz de bizi yöneten, yönetim eden siyasalların de fedakarlık yapmasını bekliyoruz. Aylık mşı 100 bin lira, 50 bin lira, 80 bin lira ortasında değişen siyasalların, yöneticilerin de fedakarlık yapmasını bekliyoruz. Tabi bu fedakarlık nasıl olur onu da bilemiyorum. Ancak önümüzdeki süreç olağanüstü sakin geçeceğe benziyor. Sigorta yahut elektrikten, doğalgazdan kaynaklanan bir fedakarlık bekliyoruz idarecilerden.”
Karar
