Sdet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, görüntü konferans usulüyle düzenlenen esnaf ve temsilcilerinin katıldığı Esnaf Kongresi’nde konuştu.

Karamollaoğlu, dünya genelinde koronavirüsü salgınına bağlı olarak toplumsal ve ekonomik dertler yaşanırken, salgından etkilenen tüm ülkelerin vatandaşlarına, iş yerlerine, çalışanlarına peş peşe takviye paketleri açıkladığını fakat Türkiye’nin bu bahiste geri kaldığını söyleyerek iktidarı şöyle eleştirdi:

Herhalde dünyada kendi esnafına en az dayanak veren ülkelerden birisiyiz. Böylesi kritik periyotlarda devletin en değerli ve temel misyonu; esnafın korunması ve kollanmasıdır. Zira esnaf, istihdamı oluşturmakta ve iktisatta üretici ile tüketici ortasındaki köprü görevini üstlenmektedir.

Sayıları 2 milyonu bulan esnafımız, ülke iktisadının bel kemiğidir. Esnafımızın içinde 200’e yakın farklı branş ve kesimler var.

Her bölümün birbirinden farklı meşakkatleri var elbette. O nedenle yalnızca muhakkak başlı kesimlerden ve birkaç temsilciden dinlediklerimiz, sorunun bütününü görmemize ve çözmemize fırsat vermiyor.

Esnafı ve çalışanları böylesi güç bir devirde korunamamış, sonlu dayanaklar ve yetersiz yardımlar sonucunda esnafımıza tahlil yolu olarak bankalar adres gösterilmiştir.

Bilinmelidir ki; borcu borçla kapatma alma tekniği olan kredi paketleri, asla fakat asla tahlil ve takviye değildir.

“BORÇLARI BİR AY ERTELEMEK DAYANAK DEĞİLDİR”

Yahut devlete olan borçlarınızı birkaç ay ertelemek, dayanak değildir. Yani bunların her birini güya dayanakmış üzere lanse ettirmek aslında yanlış bir metottur. Bunların hiçbir yararı yok demiyorum ama sizlerin sorunlarını kalıcı olarak çözecek adımlar değildir. Yalnızca sorunları vakte yayacak bir tavırdır. Evet, artık temel biz sizi dinlemek istiyoruz.

Bugün sizlerle sizin sıkıntılarınızı konuşacağız; daha doğrusu siz konuşacaksınız, biz dinleyeceğiz. Zira siz, adeta bir barometre üzeresiniz.

Siz iyiyseniz, ülke genel manada iyidir demektir. Biz Sdet Partisi olarak, sizleri hayal kırıklığına uğratan ve böylesine derin bir kriz karşısında çaresiz bırakan bu anlayışa ve uygulanan yanlış siyasetlere itiraz etmek için, bugün sizlerle Esnaf Kongremizi yapıyoruz.

Geçim İttifakı kapsamında 81 ilimizden farklı sektörlerde fliyet gösteren esnafımızın katılımıyla sorun ve çözüm önerilerinin konuşulduğu #EsnafKongresi'ni gerçekleştirdik. Katılan tüm esnafımıza teşekkür ediyoruz. pic.twitter.com/lBHhRwQIPa

— Sdet Partisi (@SdetPartisi) June 3, 2021

“MANZARA BELİRLİ, ESNAFIMIZ GÜÇ DURUMDA”

Görüntü konferans metoduyla esnafın sıkıntılarını dinleyen Karamollaoğlu, akabinde şöyle konuştu:

Ortadaki görüntü belirli; aslında bütün esnafımız güç durumda. Tabi bu sorunların artmasının en büyük nedeni pandemi. Bunda hemfikiriz. Lakin bizi burada kaygıya sevk eden ve üzen konu; kaygısı gerçek teşhis etmeden birtakım tekliflerde bulunmak ve birtakım adımlar atıyor üzere gözükmek…

Bir sorunu çözüyoruz derken, bazen sorunu büyüttüğünün bile farkında değil iktidar; bu kıymetli bir iş.

“ŞARTLAR DEĞİŞTİ, FARKLI YAKLAŞIMLARA GEREKSİNİM VAR”

Yani işte hammadde. Döviz değerlendiği için hammadde de kıymetleniyor; %100-150. Neden? Zira işte dışarda da petro-kimya kıymetlendiği için bizatihi dış ülkelerde de pahalılık var. Yani bu topyekun bütün dünyayı etkileyen bir durum.

Lakin şunu baştan söylemekte yarar var zannediyorum; tahlil üretirken bu üzere durumlarda, dikkat edin, Avrupa’da, Amerika’da, Çin’de ve Japonya’da da, klasik ekonomik yaklaşımları gözeterek sorunu çözmeye kalkarsanız; çözemezsiniz! Kaideler değişti, diğer bir yaklaşıma gereksinim var.

”Ben vergileri tahsil edeceğim” derken; “%25 indirim yap, paranı ödeyim.” Zati perişan olmuş esnaf, diyorsun ki ona; “sen bana bir kıyak geç, ben de sana bir kıyak geçeyim.” Bu mantıklı değil ki! Böylelikle sorun çözülemez ki!

Siz vergileri, bilhassa de aldığınız kredilerin faizlerini ertelerseniz; bu süreksiz olarak bir dayanak manasına geliyormuş gbi gözükür; lakin aslında sıkıntıya derman olmaz! Değişik bir yaklaşıma gereksinim var.

“KLASİK EKONOMİK MANTIKLA BUGÜNÜN SORUNLARI ÇÖZÜLEMEZ”

Bilhassa siz esnafımıza baktığımızda; üretici olan esnafın sıkıntısı değişik. Onlar çalışıyorlar kısmen, üretiyorlar; lakin maliyetlerinde kendi inisiyatiflerinin dışında büyük bir artış meydana gelmiş.

Bunu kesinlikle çözmeye muhtaçlık var; zira üretici esnaf daha fazla istihdam sağlayan esnaf, tıpkı vakitte öteki parekende bölümündeki esnafı da besleyen, destekleyen esnaf.

Hizmet bölümünü bir bütün olarak ele aldığımız vakit, bilhassa de büsbütün müşteriye bağlı olarak çalışan; işte kantinlerimiz, okullar kapalı, kantinlerin fliyet göstermeleri mümkün değil.

Kahvehaneler; 15 aylık vakit diliminde gerçek düzgün fliyet göstermeleri mümkün olmadı, bunların durumu daha da farklı.

Lokantalar, kısmen meskene yapılan servisler nedeniyle bir ölçü fliyetlerini devam ettirebildiler fakat büyük lokantaları düşündüğümüz vakit; yerine nazaran 15-20, yerine nazaran de 50-60 garson çalıştıran yerler var ve artık bu garsonların hiçbirisi çalışmıyor. 3-5 tanesi paket yapıp, servis yapmaya çalışıyor.

Onun için ben burada tek tek sorunlara nasıl yaklaşılır diye size bir vtte bulunmayı yanlışsız bulmuyorum. Fakat söyleyeceğim şey şu; Bilhassa, klasik ekonomik mantıkla bugünkü sorunun çözülmesi mümkün değil!

https://twitter.com/SdetPartisi/status/1400482854665134089

“MANTIK VE YAKLAŞIM DEĞİŞMELİ”

ABD’ye gidin, GSMH’nın %16’sı kadar dayanak vermiş. Neredeyse bu, bütçesinin tamamına denktir. Avrupa bu türlü, pekala onlar yapıyor da bunu; biz niye yapamıyoruz?

Para mantığını, vergi mantığını, iktisat mantığını farklı bir baza oturtmaya muhtaçlığımız var. Büyük işletmeler kelam konusu olduğu vakit devlet desteklemekte hiç tereddüt etmiyor! İstanbul Havlanının 2 yıllık tüm borçlarını sildiler; pekala esnaf ne olacak?

Yani İstanbul Havlanı fliyet gösteremiyor, gösterdiği vakit da kâr edemiyor diye bunu silerseniz; esnafınkini çoktan, dünden affetmeniz ve sorununu çözmeniz gerekirdi. O nedenle; mantık değişecek, yaklaşım değişecek! Bu mantığı, klasik manada bahisleri ele alan ekonomistler çözemezler; tekrar söylüyorum buna yeni bir yaklaşım gerek!

Borçlar affedilsin diyoruz, ertelensin diyoruz; pekala devlet nasıl geçinecek? Bunun da mantığını yine oluşturmaya muhtaçlık var.

“ESNAF AYAKTA DURABİLİYORSA, ÜLKE DE AYAKTA DURUYOR DEMEKTİR”

Çok güç durumdan geçiyorsunuz; lakin ben tekrar söz ediyorum, esnaf bizim ekonomimizin bel kemiğidir. Siz ayakta duruyorsanız, ülke de ayakta duruyor demektir fakat bu türlü güç bela değil; rahat bir biçimde ayakta durabiliyorsanız.

Bunu devlet formülize edecek.

Vergi mevzuatını da, kredi mevzuatını da, tamamını. Teşvik mantığı değişecek. Onun için bu periyodu iyi anlamak lazım, tahlil üretebilmek için. Klasik metotları bırakmak mecburiyetindeyiz.

“DEVİR DEĞİŞECEK”

Lakin ben inanıyorum ki, bu sorunların hepsinin tahlili var. Şayet sizin çektiğiniz badireyi, Avrupa’daki, Amerika’daki, gelişmiş ülkelerdeki beşerler çekmiyorsa; o vakit bir yerlerde bir şeyleri biz, yanlış hesap ediyoruz demektir.

İnşallah bu dönemler değişecek, inşallah sizin çektiğiniz sıkıntıları ve ezaları kalbinde hisseden beşerler gelip, bir tahlil bulacak diye ümit ediyorum.

Karar