İstanbul’da kar yağışı sırasında gök gürültüsü meydana geldi. Yağmur yağarken alıştığımız şimşek çakması olayının kar yağarken gerçekleşmesi şaşkınlık uyandırdı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü yetkilileri ise mevzuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Gök gürültüsü şimşek ve kar yağışı yadırgandı. Çok soğuk olduğu vakit havada dikine gelişen bulutlar oluşuyor. Bu ilkbaharda yaşanan tabiat olayının bir gibisi. Bu nedenle de birebir ilkbahardaki üzere gök gürültüsü meydana geliyor. Kar yağarken şimşek çakmaz diye bilimsel bir kural yok. Bu olağan bir olaydır. Korkup endişelenmeye gerek yok.”
KAR YAĞARKEN ŞİMŞEK ÇAKMASININ NEDENİ
Çoklukla denize kıyısı olan bölgelerde yaşanan kar yağarken şimşek çakmasının nedeni, deniz üzerinde çok soğuk havanın olması hasebiyle meydana gelir. Sıcak deniz üzerinden buharlaşan hava üzerindeki soğuk hava içerisinde süratle yükselmesiyle bulut içerisinde küçük dolu taneleri oluşur. Bu doluların bulutun içinde bulunan buz kesimleriyle elektriksel etkileşime geçmesi ile gök gürültüsü gerçekleşir.
CEPHESEL ORAJ NE DEMEK?
Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Kısmı’ndan iklim bilimci Dr. Öğretim Üyesi Okan Bozyurt, kentte son periyotta görülen kar yağışı esnasında gök gürültüsü ve şimşek çakması olayının ‘cephesel oraj’ olarak isimlendirildiğini ve ender görülen bir tabiat olayı olduğunu söyledi.
Cephesel orajın 1990’lı ve 2000’li yılların başında da görüldüğünü anlatan Okan Bozyurt, “Kar yağışı esnasında gök gürültüsü ve şimşek çakması az bir olaydır. Afyonkarahisar’da en son 2009 yılında gerçekleşti. Bundan evvel Türkiye’de 1990’lı ve 2000’li yılların başında gerçekleşti. Ancak her vakit görülen bir olay değildir. Biz buna kısaca ‘cephesel oraj’ ismini veriyoruz.
KAR YAŞARKEN GÖK GÜRLER Mİ?
Lakin bunun oluşum şartlarını kısaca özetleyecek olursak, sıcak havanın gerisinden çabucak gelen çok soğuk hava, sıcak havayı üst yanlışsız süratli halde yükseltip, alta giriyor. Böylelikle alt ve üst atmosfer ortasında sıcaklık dengesizliğin oluşmasına yol açıyor. Ancak alt atmosfer çok soğuyor. Üst atmosfer de epey ılık oluyor. Münasebetiyle alt ve üst atmosferdeki ani sıcaklık farkından ötürü zıt istikametli elektrik akımları meydana geliyor. Böylelikle kar yağarken şimşek çakıyor.
Ancak aslında karın yağdığı katmanda şimşek çakmıyor. Daha üst katmanda ve o katman aslında yağmur katmanı ve orada şimşek çakıyor. Ancak biz bunu göremiyoruz. Alt katmanda büsbütün kar bulutları olduğu için kar yağarken şimşek çakıyor görünümünü algılıyoruz. Olağanda kar yağarken şimşek çakmıyor. Şimşeğin çaktığı yer yağmurun olduğu yer. Lakin alt katman çok soğuk olduğu için yani sıfırın altında bedellerde olduğu için üstten aşağıya yağış taneleri düşerken birden donuyor ve kar kristalleri haline dönüşüyor” dedi.
Karar