Dövizde yılbaşından bu yana devam eden yükselişin geçtiğimiz haftalarda hızlanması ve akabinde döviz süreçlerine getirilen vergi ve kurullar, Kapalıçarşı’da 1970’li yıllardan bu yana hizmet veren ayaklı borsanın en hareketli devirlerinden birini yaşamasına yol açtı. Günlük süreç hacminin 4 kat arttığını lisana getiren ayaklı borsa simsarları, son haftalarda bilhassa alış yüklü olmak üzere günlük süreç hacminin 5-10 milyon dolarlardan ortalama 40 milyon birtakım günler ise 100 milyon dolarlara kadar çıktığını belirti. 2019’da meskenini, otomobilini satıp döviz almaya gelenlerin ise bu devirde yerini kredi çekip döviz almaya gelenlere bıraktığı lisana getiriliyor.

300 MİLYON DOLARA KADAR ÇIKTIĞI OLDU

Dünya’da yer alan habere nazaran; bölgede hizmet veren simsarlardan biri, kriz periyotlarında ayaklı borsada el değiştiren döviz ölçüsünün 300 milyon dolara kadar çıktığını belirtti. Bilhassa 2008 dünya ekonomik krizinde bu sayılara ulaşıldığını belirten simsar, dijital bankacılığın gelişmesi üzere etkenler ile birlikte bu sayının son yıllarda düştüğünü, pandemi sonrası getirilen vergi ve kurullar ile de tekrar yükselişe geçtiğini anlattı. Ayaklı borsa hakkında bir kitap yazan ve tıpkı vakitte İstanbul Mücevherciler Kuyumcular ve Sarraflar Derneği Lider Yardımcısı da olan Mehmet Ali Yıldırımtürk de elektronik bankacılık öncesi bölgede günlük süreç hacminin 150 milyon dolar olduğuna dikkat çekti.
“Asıl sebep altın alışverişi”

O devirde ayaklı borsanın tüm Türkiye’deki döviz fiyatlarını belirleyen pozisyonda olduğunu söyleyen Yıldırımtürk’e nazaran bu devirde artan hacmin asıl sebebi ise altın alışverişi. Yıldırımtürk, “Son devirde döviz süreçlerine uygulanan vergiyi ödemek istemeyen vatandaşlar tekrar bölgeye gelmeye başladı fakat yükselişin asıl sebebi altın talebinden kaynaklanıyor. İstanbul Altın Borsası’na kayıtlı üyeler fiyatları sabit tutabilmek için aldıkları altın karşılığı dövizle süreç yapma muhtaçlığı duydu” dedi. Bölgedeki hacmin altın alışverişine bağlı olduğunu anlatan Yıldırımtürk, altın alışının azalması durumunda hacmin de düşeceğini söyledi.

VERGİ VE KURULLAR AYAKLI BORSAYA YARADI

Bilindiği üzere geçtiğimiz mayıs ayında hem döviz hem de altında kambiyo süreçlerinde uygulanan Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) oranları binde 2’den yüzde 1’e çıkarılmıştı. Yeniden geçtiğimiz haftalarda nakit döviz süreçlerine de komite uygulaması başlatıldı. 4 Ağustos’ta yayınlanan bildiri ile bankalar 3 bin doların üstünde nakit döviz talebi olanlardan binde 2 ile 5 ortasında komite kesmeye başladığı belirtiliyor. Kelam konusu gelişmeler de ayaklı borsaya olan talebin artmasına yol açtığı söz ediliyor.

50’YE YAKIN SİMSAR BULUNUYOR

Tahtakale Ayaklı Borsa, ismini Tahtakale’den alsa da Kapalıçarşı’nın çabucak yanında yer alan Altıncılar Sokak’ta bulunuyor. Bölgenin en değerli özelliklerinden birisi, yazılı bir kuralı ya da kaydının bulunmaması ve hür halde döviz alışverişinin yapılabilmesi. Günde milyonlarca doların el değiştirdiği Altıncılar Sokak’ta bulunan Ayaklı Borsa’da her simsarın elinde 3’e yakın telefon bulunuyor ve daima iniş çıkışlar takip ediliyor. Döviz alışverişi yapan isimler 20 bin,30 bin dolar yerine 20-30 üzere kısaltmalar kullanıyor ve fiyatta anlaşılması halinde simsarın bağlı bulunduğu ya da birlikte çalıştığı döviz ofisinde süreçler yapılıyor. Bölgede 50’ye yakın simsar bulunuyor. Simsarlar, döviz ofisi ve kuyumcuya bağlı olduğu üzere kendi hesabına da çalışabiliyor.

100 MİLYON $’A KADAR ÇIKIYOR

Ayaklı borsa, pandemininin ağır olarak hissedildiği Mart ayı prestijiyle süreksiz müddet kapandıktan sonra 1 Haziran prestijiyle süreçlere başlamış. Bölgede çalışan simsarlardan biri, 1 Haziran’dan itibaren bölgenin en iyi vakitlerini yaşadığını lisana getirdi. Bankaların döviz süreçlerine vergi ve kurul alması nedeni ile döviz yatırımı yapmak isteyenlerin bölgeye hamle ettiğini lisana getiren simsarlar pandemi öncesi 5 en fazla 10 milyon dolar olan günlük süreç hacminin 40 milyon dolarlara çıktığını anlattı. Birtakım simsarlar ise bu hacmin birtakım günlerde 100 milyon dolara bile çıktığını belirtti.

MAKAS YÜZDE 50 DAHA DÜŞÜK

Öteki bir simsar ise ayaklı borsada döviz süreçlerinde alış-satış ortasındaki farkın günlük olarak değiştiğini lakin yeniden de banka ve döviz ofislerine nazaran daha düşük olduğunu söyledi. Banka ve döviz ofislerinde makas olarak da tabir edilen farkın çok yüksek olduğunu belirten simsar, ayaklı borsada bu farkın yarı yarıya düşük olduğunu söyledi.
 

Karar