İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Sözüer, toplumsal medyadan yaptığı paylaşımda Anayasa’nın 90. hususuna işaret ederek, “İstanbul Kontratı yürütme tasarrufuyla feshedilemez. Yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz” dedi. Ayrıyeten Avukat Ece Güner Toprak ve Avukat Tuba Torun, Anayasa’nın 90. unsuruna nazaran Kanun kararında olan İstanbul Sözleşmesi’nin kararname ile feshedilemeyeceğini öne sürdü. İşte hukukçuların gözü ile İstanbul Mukavelesi’nin feshedilmesinin ayrıntıları…

HUKUK FAKÜLTESİ DEKANI: TBMM DEVRE DIŞI BIRAKILMAZ

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Sözüer, Türkiye’nin birinci imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına ait Anayasa’nın 90. hususuna işaret ederek, “İstanbul Kontratı yürütme tasarrufuyla feshedilemez. Yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz” dedi.

Adem Sözüer

Anayasa’daki, “Usulüne nazaran yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun kararındadır. Bunlar hakkında Anayasaya karşıtlık tezi ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz” satırlarını paylaşan Prof. Sözüer,

ANAYASA MADDE 90👇🏼Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir.Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz
Anlamı👇🏼#İstanbulSözleşmesi
yürütme tasarrufuyla feshedilemez
Yetki gaspıyla TBMM devre dışı bırakılamaz

— Av.Prof.Dr.Adem Sözüer https://ademsozuer.com/ (@AdemSozuer) March 20, 2021

AV. TOPRAK: “SÖZLEŞME KANUN KARARINDA KARARNAME İLE FESHEDİLEMEZ”

Avukat Ece Güner Toprak, Twitter’dan yaptığı açıklamada İstanbul Sözleşmesi’nin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile feshedilemeceğini belirterek, “Anayasamız 90. Unsuruna nazaran İstanbul Mukavelesi Kanun kararındadır (hatta üstünde). Temel haklarda Kararname düzenlenemez (Anayasa 104.madde). Kararname, Anayasamızın ihlali; AYM iptal edecektir” tabirlerini kullandı.

#İstanbulSözleşmesi Kararname ile FESHEDİLEMEZ! Anayasamız 90. Maddesine göre İstanbul Sözleşmesi Kanun hükmündedir (hatta üstünde). + temel haklarda Kararname düzenlenemez (AY 104). Geçen yıl yazmıştım (kısa notum ekte).. Kararname, Anayasamızın ihlali; AYM iptal edecektir. pic.twitter.com/B3jQkdJUhg

— Av. Ece Güner (@AvEceGuner) March 20, 2021

AV. TORUN: “ULUSLARARASI MUKAVELE NASIL YÜRÜRLÜĞE GİRDİYSE BİREBİR ADAPLA FESHEDİLİR”

Avukat Tuba Torun da, bahse ait Twitter’dan yaptığı açıklamada “İstanbul Sözleşmesi’nin 80. Hususu Avrupa Kurulu Genel Sekreterliği’ne yapacağı bildirimle Sözleşme’nin feshedilebileceğini belirtir. Kural olarak, bir milletlerarası kontrat nasıl yürürlüğe girdiyse tıpkı yöntemle feshedilir” dedi.

Torun, “İstanbul Kontratı TBMM onayıyla yürürlüğe girdi, münasebetiyle tıpkı iradeyle, yani TBMM onayıyla Sözleşme’den çıkılabilir. Cumhurbaşkanı ‘Ben bu Sözleşme’den çıkıyorum, oldu” diyemez. Kararnameyle de olmaz. Diyeceksiniz ki, hukuk mu kaldı? Haklısınız” tabirlerini kullandı.

İstanbul Sözleşmesi’nin 80. Maddesi Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği’ne yapacağı bildirimle Sözleşme’nin feshedilebileceğini belirtir.
Kural olarak, bir uluslararası sözleşme nasıl yürürlüğe girdiyse aynı usulle feshedilir👇🏽 #AklınızdanBileGeçirmeyin

— Tuba Torun (@avtubatorunn) March 19, 2021

İstanbul Sözleşmesi TBMM onayıyla yürürlüğe girdi, dolayısıyla aynı iradeyle, yani TBMM onayıyla Sözleşme’den çıkılabilir. Cumhurbaşkanı ‘Ben bu Sözleşme’den çıkıyorum, oldu” diyemez. Kararnameyle de olmaz.
Diyeceksiniz ki, hukuk mu kaldı?
Haklısınız🤐 #AklınızdanBileGeçirmeyin

— Tuba Torun (@avtubatorunn) March 19, 2021

Anayasa değişikliğiyle uluslararası sözleşmelerden CB kararnamesiyle çıkılabilir deniyor ama hayır; Anayasa m.104 gereği temel hak ve özgürlükler CB kararnamesiyle düzenlenemez.
Anayasa Mahkemesi, Anayasayı uygulamalı ve bu kararnameyi iptal etmelidir. #İstanbulSözleşmesiBizim https://t.co/qFDvRN2BPd

— Tuba Torun (@avtubatorunn) March 20, 2021

İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NİN 80. HUSUSU NE DİYOR?

İstanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesi formülünü açıklayan kontratın 80. Hususunda, “Taraflardan rastgele biri, Avrupa Kurulu Genel Sekreterine yapacağı bir bildirimle, rastgele bir vakit bu Mukaveleyi feshedebilir. 2 Kontratın feshi, bahse ait bildirimin Genel Sekretere ulaştırıldığı tarihten itibaren üç aylık mühletin bitimini izleyen ayın birinci gününde yürürlüğe girecektir” sözleri yer alıyor.

ANAYASA’NIN 90. VE 104. UNSURU VE NE DİYOR?

Anayasa’nın 90. hususu, “Türkiye Cumhuriyeti ismine Yabancı Devletlerle ve Milletlerarası Kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, Türkiye Büyük Millet Meclisinin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır. Metoduna nazaran yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir” diyor.

Cumhurbaşkanının vazife ve yetkilerinin sıralandığı Anayasa’nın 104. hususunda ise “Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ait bahislerde Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci kısımlarında yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü kısımda yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen

bahislerde Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen hususlarda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz” tabirleri yer alıyor.

CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE KALDIRILDI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan kararda şu tabirler yer aldı:

“Türkiye Cumhuriyeti ismine 11/5/2011 tarihinde imzalanan ve 10/2/2012 tarihli ve 2012/2816 sayılı Bakanlar Konseyi Kararı ile onaylanan Bayanlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Ait Avrupa Kurulu Mukavelesi’nin Türkiye Cumhuriyeti bakımından feshedilmesine, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3’üncü unsuru yeterince karar verilmiştir.”

Karar