Türk Standartları Enstitüsü, ikinci el cep telefonlarının inançlı bir halde kullanılması hedefiyle yeni kurallar yayımladı. “İş Yerleri-Cep Telefonu (ikinci el) Yenileme Merkezleri İçin Kurallar” standardıyla yenileme merkezlerine yeni yükümlülükler getirildi. Cep telefonu yenileme merkezleri artık aygıtın sorumluluğunu üstlenecek.

SONRAKİ KULLANICIYA HAZIR HALE GETİRİLECEK

Türk Standartları Enstitüsü, ‘İş Yerleri-Cep Telefonu (ikinci el) Yenileme Merkezleri İçin Kurallar’ standardını yayımlandı. Standartla; cep telefonu yenileme merkezleri, ikinci el telefon alım satımında, evvelki kullanıcıyla illiyet bağını kaldıracak. Aygıtların varsa onarılması ve değiştirilmesi gereken bileşenlerinin değiştirilmesiyle sonraki kullanıcıya hazır hale getirilmesini sağlayacak.

TSE’den yapılan açıklamaya nazaran, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve geçen yıl Resmi Gazete’de yayımlanan “Yenilenmiş Eserlerin Satışı Hakkında Yönetmelik” ile cep telefonları ve tabletlerin yenilenmesi, sertifikalandırılması ve tekrar satışa sunulmasına ait temeller düzenlenmişti.

Yönetmelikte yenileme merkezlerinin kuruluş, müracaat ve müsaadeleriyle yenileme yetki dokümanı verilmesinde aranan kurallara ait bilgilere yer verilmişti.

Kelam konusu yönetmelikte belirlenen yenileme merkezlerinin hizmet yeri yeterlilik evrakına sahip olma kurallarını içeren “İş Yerleri-Cep Telefonu (ikinci el) Yenileme Merkezleri İçin Kurallar” standardı da yayımlandı.

YENİLEME MERKEZLERİ AYGIT SORUMLULUĞUNU ÜSTLENECEK

Yenileme merkezler, aygıtların sorumluluğunu da üstlenecek. İşletmelerin telefonlara vereceği garanti müddeti “Yenilenmiş Eserlerin Satışı Hakkında Yönetmelik”te belirtilen müddet kadar olacak.

Yenileme merkezi olarak faaliyet göstermek isteyen işletmeler, işçi yeterlilik kaideleri dahil olmak üzere iş yerlerinin standarda uygunluğuna dair belgelendirme başvurusunu TSE’ye yapacak. Yenileme merkezleri TSE’den alınacak Hizmet Yeterlilik Dokümanı (HYB) ile Ticaret Bakanlığı’ndan yenileme yetki dokümanı alarak faaliyet gösterebilecek.

Standartla yenileme merkezlerine getirilen yükümlülüklerden kimileri şöyle:

• Yenileme merkezi iş yerinin tamamı tıpkı çatı altında olacak.
• Taşınabilir Aygıt Kayıt Sistemi üzerinden klonlanmış, kayıp, çalıntı aygıt olup olmadığı denetim edilecek.
• Yenileme merkezine gelen ikinci el cep telefonlarının Taşınabilir Aygıt Kayıt Sistemi’nde “Beyaz Liste”de olup olmadığı e-Devlet üzerinden denetim edilecek. IMEI numarası beyaz listede bulunmayan ikinci el cep telefonlarının yenileme süreci yapılmayacak.
• Aygıtın yenilenmesini engelleyen işlev kaybı olup olmadığı tespit edilecek.
• Yenileme merkezi yahut yetkili alıcısı, ikinci el cep telefonunun bedeline ait değerleme süreci yapması durumunda bu süreç en geç beş iş günü içinde sonuçlandırılacak.
• Yenileme merkezi yahut yetkili alıcısı, ikinci el cep telefonunun değerlemesinin yapılmasını takiben müşterinin bu değerlemeyi kabul ettiğine ait onayını alacak ve kabul edildiğinde ödemeyi yapacak.
• Aygıta ilişkin müşteri beyanıyla kayıt altına alınan ek bilgileri karşılaştıracak.
• IOS, Android üzere bir yazılımla aygıtın performans testleri yapılacak.
• Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu kayıtlarından yenileme süreci yapılacak cep telefonlarının ses yahut data haberleşmesinde kullanılıp kullanılmadığı denetim edilecek. Bu unsur kapsamında yapılan süreç kayıt altına alınacak ve 5 yıl mühletle koruma edilecek.
• Yenileme merkezine teslim edilen cep telefonlarının içinde bulunan datalara rastgele bir data sürece yapılmadan yok edilebileceğine ve bir daha bu bilgilere ulaşılamayacağına dair kendisine teslim tarihinden evvelki her türlü tüzel, idari ve cezai sorumluluğunun müşteriye ilişkin olduğuna dair müşterinin beyanı yahut taahhüdü alınacak. Bu beyanın bir örneği müşteriye yazılı olarak yahut kalıcı data saklayıcıyla verilecek.
• Yenileme merkezi, ikinci el cep telefonunun yenileme sürecini yaparken, tamir yahut modül değişikliği gerekiyorsa bu tamir ve değişikliğin yapılmasını, evvelki kullanıcıya ilişkin ferdî datalar dahil tüm bilgilerin geri getirilemez formda yok edilmesini, fabrika ayarlarına getirilmesini, performansının ve tüm işlevlerinin gerektiği üzere çalıştığının tespitini ve denetimlerini sağlayacak.

Yenileme süreci için dışarıdan hizmet alımı yapılamayacağına yer verilirken başka standartlar da şöyle sıralandı:

• Yenileme süreci yapılan ikinci el cep telefonunun elektronik kimlik bilgileri değiştirilmeyecek.
• Yenilenen kullanılmış cep telefonunun sertifikalandırma süreci yapılmalı ve bu sertifika ve süreçleri gösteren liste yenilenmiş eserle birlikte verilecek.
• Yenilenen ikinci el cep telefonu tüketicilerin kolaylıkla göreceği biçimde ambalajına, etiketine, garanti evrakına, IMEI numarasını içeren faturasına, reklam ve ilanlarına “yenilenmiş ürün” ibaresi ve iş yeri bilgilerine yer verilerek satışa sunulacak.
• Ambalaj içerisinde belirtilen yenilenmiş cep telefonuna yapılan süreçler, değiştirilen modüller ve garanti kaideleriyle ilgili bilgiler aygıt ambalajı üzerindeki bilgilerle uyumlu olacak.
• İkinci el cep telefonunun ana kartı değiştirildiği vakit bu durum Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu Başkanlığı’na bildirilecek.

Karar