İKTİSAT SERVİSİ
Merkez bankası Türk Lirası’nın kıymet kaybına karşın ısrarla faiz indirimine devam ediyor. İktisat idaresi faiz konusunda hassasiyetleri olduğunu söz ederek sert bir lisanla yüksek faize karşı olduğunu söylüyor. Lakin bu hassasiyet Hazine’nin borçlanmasında devre dışı bırakılıyor. Merkez Bankası’nın üst üste yaptığı siyaset faizi indirimi kararları hazine borçlanmasındaki faizin artmasına neden oluyor.
Eylül ayında siyaset faizi yüzde 19’da iken Hazine’nin 5 yıl vadeli borçlanma faizi yüzde 17,67di. Peş peşe yapılan faiz indirimleri Hazine’nin maliyetlerini arttırarak bu oranı yüzde 22,10’a çıkardı. Hazine’nin vadeli borçlanma faiz oranı yüzde geçen ay yüzde 19,44 iken Merkez’in faiz indirimiyle yüzde 15 düzeyine gelen siyaset faiziyle bir arada Hazine’nin 5 yıl vadeli borçlanma faizi de yüzde 22,10’a çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Salı günü düzenlediği 2 tahvil ihalesinde 3.3 milyar borçlanmaya gitti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından düzenlenen iki tahvil ihalesinde toplam satış 1 milyar 32,8, milyon TL olarak gerçekleşti. İhaleler öncesi yapılan 2 milyar 250,0 milyon TL ROT satışla birlikte toplam satış 3 milyar 282,8 milyon TL’ye ulaştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 5 Yıl (1.729 gün) vadeli sabit kuponlu ve 7 yıl (2.471 Gün) değişken faizli tahvil ihracı gerçekleştirdi. Toplam 1 milyar 290,0 milyon TL teklifin geldiği sabit kuponlu tahvil ihalesinde net satış 587,0 milyon TL, satışların nominal fiyatı 647,0 milyon TL oldu. İhalede bileşik faiz en düşük yüzde 22,58, ortalama yüzde 22,70, en yüksek yüzde 22,78 olarak gerçekleşti. Kolay faiz ortalama yüzde 21,54 düzeyinde geldi.
‘5 PUANLIK FATURA BÜYÜK BAŞARI’
Ekonomist Uğur Gürses Hazine’nin Eylülde yüzde 17,67 ile borçlandığını vurgulayarak “5 yıllık devlet tahvili faizi eylüldeki ihalede yüzde 17,67 idi. Kısa vadeli faizleri Merkez Bankası’na indirterek’, faiz düşürme gayretinin meyvesi: 5 yıllık devlet tahvili ihalesinde, Hazine yüzde 22,70 ödeyerek borçlanmaya razı oldu. 5 puanlık fatura büyük başarı!” dedi. Bankalara yüzde 15 faizle para veriyor diyen ekonomist Mustafa Sönmez “Hazine ise neredeyse yüzde 23 faizle borçlanıyor. 2022 bütçesine konulan 240,4 milyar lira faiz masrafı ödeneği buna dayanır mı? paylaşımını yaptı.
‘LOBİCİLER EN ÇOK ERDOĞAN’I SEVER’
CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak “TCMB faiz indiriyor. Lakin Hazinenin borçlanma faizi artıyor. Yalnızca son bir ayda, tıpkı vade için, Hazine’nin borçlanma maliyeti 3,26 puan arttı. Biz boşuna demiyoruz. Faiz lobileri en çok Erdoğan’ı sever” tabirlerini kullandı. Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp da “2 Eylül 2026 vadeli borçlanma için Hazine’nin borçlanma faizi 9 Kasımda yüzde 19,44 iken, 7 Aralık günlü ihalede birebir vade için yüzde 22,70 oldu. Hazine her geçen gün daha kıymetli borçlanıyor. Bir de faize karşı olmasalardı” dedi.
‘EKONOMİYİ UÇURACAK SİYASET MEYVESİNİ VERDİ’
Merkez Bankasının indirim kararlarının borçlanma faizini arttırmasını pahalandıran İYİ Parti Genel Lider Yardımcısı Durmuş Yılmaz “Merkez Bankası’na siyaset faizini indirterek beş ay üzere kısa bir müddette cari açığı kapatarak enflasyonu düşürüp ekonomiyi uçuracak siyaset meyvesini verdi! Birebir vadeli tahvilin faizi eylüldeki ihalede yüzde 17,67 idi” dedi. Gelecek Partisi Kurucular Heyeti Üyesi Yavuz Değirmenci ise “Merkez Bankası siyaset faizi inerken Hazine borçlanma tahvillerinin faizleri yükseliyor. Palavrayla, dolanla milleti aldatanlar, tarih ve millet önünde ibretlik hallere düşeceksiniz. Allah’ın huzurunda esasen hesabınız büyük” paylaşımında bulundu.
‘ŞİMDİ BU İNDİRİM KİME YARADI?’
Hazinenin yüksek faizle borçlanmasını kıymetlendiren İYİ Parti İktisat Siyasetleri Lider Yardımcısı Özcan Kadıoğlu “Hazine borçlanması için hoş bir örnek. Geçen ay 5 yıllık borçlanma faizimiz yüzde 19,44. Bu ay yüzde 22,70 oldu. Daha evvel misal olarak borçlanmak için 100 TL faiz ödüyorken artık birebir ölçüdeki borçlanma için 116,8 TL ödüyoruz. Faiz indirimi kime yaramış” yorumunu yaptı. Türk Eximbank Genel Müdürü Adnan Yıldırım ise “Hazine, yüzde 15 siyaset faiz oranının 7,70 puan üzerinde yüzde 22,70 ile borçlandı. Kredi faizlerinde de emsal durum var. TCMB faizi, borçlanma faizlerini düşürmüyor. Bu durumda enflasyon, yüksek döviz kurları yanında yüksek borçlanma faizlerinden de olumsuz etkilenecektir” tabirlerini kullandı.
Karar
