SALİHA SULTAN

Türk şiirinin ustaları 21 Mart Dünya Şiir Günü’nde İstanbul Macar Kültür Merkezi’nde bir ortaya geldi. Şiir Derneği’nin Liszt Enstitüsü iş birliği ile düzenlediği aktiflikte toplanan şairler gecede şiir okumanın yanı sıra, Rusya’nın Ukrayna’yı açtığı savaşı kınayan ve şairlerin kardeşliğine vurgu yapan konuşmalara imza attılar.

Macarların ulusal şairi Sándor Petőfi’nin doğumunun 200’ncü yılının da kutlandığı aktifliğin açılış konuşmasını yapan şair Adnan Özer, “Aramızda 1990’lardan beri birlikte yol aldığımız arkadaşlarımız var.

Biz şairler pandemi nedeniyle ne vakittir bir ortaya gelememiştik, bu akşam bu yüzden çok anlamlı” dedi. Özer, Şiir Derneği’nin Macar Kültür Merkezi ile 20 yılı aşkın bir müddettir iş birliği içinde olduğunu vurgulayarak, “Edit Tasnadi’nin çevirileriyle tanıdığımız Tuna uzunluğundaki komşu şairlerle de bu akşam bir ortaya gelmekten büyük memnunluk duyuyorum” diye konuştu. Macar Kültür Merkezi ismine konuşan şair Balázs Szőllőssy de konut sahibi olarak hislerini “Edebiyat ve şiir için toplanmak bizim için bir onur” halinde söz etti.

Şair Hüseyin Akın da kendisinden evvel şiir okuyan şairlerin kendisinde iz bırakan mısralarını tekrarlayarak “Dünya Şiir Günü’nde birinci kez bu türlü bir aktifliğe katılıyorum. 21 Mart Down sendromundan, orman gününe tam 12 farklı kıymetli olay için kutlanıyor. İşte biz şairler bütün o değerli mevzuları lisana getiren bireyleriz. Ve şairler bu yüzden kardeştir” sözlerini kullandı.

KARAR müellifi şair Ömer Fazilet ise, “Burada bulunan ve her kuralda şiirlerinde her vakit hakikati söyleyen bütün şair arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Bu türlü şairler bir ortaya gelince hoşluğa olan inancımız da artıyor” görüşlerini lisana getirdi.

Atakan Yavuz, Alphan Akgül, Baki Ayhan T., Çağla Meknuze Kırat, Cengizhan Orakçı, Cenk Gündoğdu, Hüseyin Akın, Ömer Fazilet, Selcan Peksan, Mehmet Erte, Oktay Taftalı, Tuğrul Tanyol, Yiğit Kerim Arslan ve Balázs Szőllőssy’nin şiirlerini seslendirdiği aktiflik, şairlerin toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi.

ŞAİRLERİ GAZETE KÖŞELERİNDE GÖREMİYORUZ

Aktiflikte şair Tuğrul Tanyol ise 2022 Dünya Şiir Günü için yazdığı bildiriyi okudu. Tanyol’un, insanlığın yeniden savaşa şahit olduğu günlerden geçtiğine dikkat çektiği bildirisi şöyle:

“Dünya Şiir Günü Bildirisi’ni yazdığım şu günlerde insanlık yeniden savaşın soluğunu ensesinde duyuyor. On yıllardır vekalet savaşlarından huzur bulamayan dünya bu defa de neredeyse toptan bir savaşla karşı karşıya. Şiir nerede duruyor pekala?

Dünya şiir tarihi bu hususta pek de temiz değil. Bilgilerimiz tarih kitapları kadar edebiyat ve şiirden de besleniyor. Homeros’tan Shakespeare’e, oradan günümüze, şairler daima barışı özleseler de bir yandan da savaş kahramanlarına övgüler düzmüşler.

Kuşkusuz şair de birey olarak yaşadığı periyodun bir eseri. Fakat çağdaş çağlarda içinde yaşadığı toplumun ve dünyanın temel problemleriyle ilgilenmiş. Roma periyodunda Spartaküs’ü öven şair olamazdı. Bireyin kıymetinin önemsenmeye başladığı vakitlerden sonra, şairler günlük acılardan, adaletsizliklerden, insan haklarından kelam etmeye başladılar. Bunu ustalıkla, bazen direkt bazen lirik söyleyişle lisana getirdiler.

Şair Tuğrul Tanyol

Şiirin büyülü bir uğraş olduğunu unutmamamız gerekiyor. Tüm sanat kısımları büyü ile başladı, ne var ki şiirin büyüsü bugüne dek sürdü. Her iki uğraş da akıldışıydı. Her iki alanda da sözcükler ritim eşliğinde lisana geliyordu. Romalılar tahminen bu nedenle kâhin ve şairi birebir sözcükle, vates sözcüğüyle tanımladılar. Şairler daima soru sordular, sorularını herkesin anlamayı umduğu ancak anlayamadığı bir lisanda yaptılar. Plato onları devletinde görmek istemedi. Türkçe’nin mimarı Yunus Emre’nin şiirleri Osmanlı devrinde yasak altındaydı.

Pekala biz şairler geleceği görüyor muyuz? Sahiden de birer kâhin miyiz? Kuşkusuz hayır. Ne var ki şair çoklukla, tahminen de çok okuduğundan, bilginin her alanıyla beslendiğinden tarihin birçok periyodunda en kültürlü bireyleri oluşturmuşlardır. İtalyan Rönesans’ına eşlik eden Hümanizma’yı yaratan onlardır.

Hümanizma hareketi olmasaydı ne Bilimsel İhtilaller ne Aydınlanma çağları gerçekleşirdi. Donanımlı kişi olarak şair öngörülerde bulunur. Bugün hak ettikleri pahaya layık görülmeseler de şairler birçok hususta medya uzmanlarından çok daha duru bir biçimde görürler gerçekleri. Unutmayalım, Tanzimat devrinden başlayarak 1950’lere dek şairler gazetelerin köşelerini doldurmaktaydılar. Günümüzde oralarda şairleri pek göremiyoruz.

Meğer beşerler bizim yaptığımız lisanla ticaret yapıyorlar, eğleniyorlar, acı çekiyor ve seviniyorlar. Hoşluğu şiir ile tanımlayan bir toplumun çocuklarıyız. Şiirin hoşluğunu doğrulayan lakin şiir okumaktan kaçınan bir toplum bu, aslında biraz her toplum üzere.

Bazıları şiir büyüsünden arınsın istiyorlar. Anlayamadıkları şey o büyü lisanda zati var olan büyüdür. Şair sözcükleri kazıyarak onları kimsenin o güne dek kullanmayı akıl etmediği biçimlere sokar. Herkesin hissettiği lakin lisana getirmekte zorlandığı hisleri onlar için biz lisana getiriyoruz. Hepimiz evvel kendi lisanımızın sonra da dünya lisanlarının kurucu şairlerinin çocuklarıyız. Onların bize gösterdikleri yolda lisana yeni imkanlar sunuyoruz. Şiir dünyanın en eski sanatı olarak binlerce yıldır varlığını sürdürüyor. Sürdürmeye de devam edecek.

Dünya Şiir Günü’nün şiirle dolu olmasını ve iki kuzey komşumuz, iki kardeş halk ortasındaki savaşın bir an evvel yerini barışa bırakmasını dilerim.”

Karar