Milletvekilliği düşürüldükten sonra cezaevine gönderilen Ömer Faruk Gergerlioğlu, savunma yaparak Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) müractta bulunmuştu. Gergerlioğlu’nun savunmasını kabul eden AYM, milletvekilinin tahliye edilmesi gerektiğini ve ‘Siyasi fliyette bulunma hakkının ihlal edildiği’ni hükmetmişti.
Bu karara karşın Gergerlioğlu tahliye edilmedi. Bunun üzerine HDP, Gergerlioğlu’nun tutuklu bulunduğu Sincan Cezaevi önünde Adalet Nöbeti tutmaya başladı.
Mevzuyla ilgili olarak Prof. Serap Yazıcı, Gergerlioğlu hakkında verilen karara dair bir açıklama yayınladı ve AYM kararının tanınmamasını Anayasa ihlali olarak kıymetlendirdi.
‘Anayasa Mahkemesi’nin Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun Başvurusu Üzerine Verdiği İhlâl Kararı Ne Manaya Geliyor?’ başlığıyla bir kıymetlendirme yazısı yazan Yazıcı’nın açıklamaları şu halde:
“Anayasanın 153. unsuru “Anayasa Mahkemesinin kararları nihaidir. (…) Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede çabucak yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, yönetim makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.” kararına yer vermektedir.
Öyleyse Yüksek Mahkemenin Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun başvurusu üzerine verdiği hak ihlâli kararı da katidir; devletin bütün organ ve makamlarını bağlamaktadır.
Sanki AYM, kesin olan ve tüm organ ve makamları bağlayan bu kararına bir defa daha bağlayıcılık kazandırmak için tıpkı Enis Berberoğlu kararında yaptığı üzere kararlarının bağlayıcılığını tüm âleme duyuran bir açıklama mı yapmalıdır?
Hatırlanacağı üzere Enis Berberoğlu’nun başvurusu üzerine AYM tekraren ihlâl kararı verdiği halde bu kararlara uyulmaması üzerine Mahkeme Lideri Prof. Dr. Zühtü Arslan şu açıklamayı yapmaya mecbur kalmıştı:
“Anayasa ve kanun, ferdi müractları inceleme yetkisini Anayasa Mahkemesine verdiğinden burada ihlalin nasıl giderileceğini de belirleme zaruriliği ortaya çıkmaktadır. Kanunun açık kararı ihlal tespit ettiğinde Anayasa Mahkemesinin ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere de hükmetmesini gerekli kılmaktadır. Hasebiyle bu bir tercih sorunu, takdir sorunu olmayıp, kanundan ve ferdi müractın tabiatından kaynaklanan bir zorunluluktur.
Öte yandan Anayasanın ve kanunun açık kararları karşısında idari ve yargısal makamlar, Anayasa Mahkemesi kararlarını uygulamakla yükümlüdür. Bu mutlak yükümlülük esasen Anayasanın öngördüğü hukuk nizamının ve hukuk devleti olmanın bir gereğidir.
Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcılığı ve buna bağlı olarak uygulanma zaruriliği, anayasal hak ve özgürlüklerin korunmasının da bir garantisidir. Kişisel müract kurumunun tesirli olabilmesi, verilen ihlal kararlarının gecikmeksizin yerine getirilmesine bağlıdır. Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmaması anayasayı büsbütün anlamsız ve fonksiyonsuz hale getirebilir. Anayasanın anlamsız hale geldiği, bireylerin ve toplumun, hukuka ve devlete olan itimadının sarsıldığı yerde ise bizleri bir ortada tutan pahaları müdaf imkanı kalmayacaktır.”
Şu halde açık olan gerçeği bir defa daha ilan edelim. Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun tahliye edilmemesi, Anayasamızın 2. hususunda yer alan hukuk devleti unsurunun, 11. unsurunda yer alan anayasanın üstünlüğü prensibinin açık bir ihlâlidir.”
Karar
