Türkiye’de süratle artan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) olay sayısı son olarak 62 bini aştı. Ramazan ayına girilmeden evvel birtakım yeni tedbirler alındı. Restoran ve kafelerin ramazan sonuna kadar kapalı kalması da bu önlemlerden birisiydi…
‘KAPANMALAR ARTACAK’
Ülkede sayısı 120 bini bulan restoran ve kafeler ile buralarda istihdam edilen 2 milyona yakın çalışan salgından en fazla etkilenen bölümlerin başında geliyor. Pandemi periyodunun başlangıcından bu yana işletmelerin yüzde 20’sinin iflas ettiğini lisana getiren Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Lideri Kaya Demirer, geçen sene başlayan kısmi vadeli kapatmaların bu senede devam ettiğine dikkat çekerek, bunun bölümde iflas ve kapanmaları artıracağını söyledi.
‘İFLAS ORANI YÜZDE 25’İN ÜZERİNE ÇIKACAK’
Dünya’dan Yener Karadeniz’in haberine nazaran; Ramazan ayı ve bayram sürecinde kapalı kalınmasının hali hazırda yüzde 20’ye ulaşan iflas ve kapanmaların, yüzde 25 bandının üzerine çıkacağı varsayımında bulunan Demirer, Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) iptali ile çalışanların zarurî fiyatsız müsaadeye çıkmış olmasının da kıymetli sıkıntılar ortasında olduğunu söyledi.
‘KALİFİYE ELEMANLAR BÖLÜMÜ TERK EDİYOR’
Geçtiğimiz haftalarda açıklanan bin 500 TL’lik takviyenin nitelikli eleman açısından büyük bir badire yaratacağını anlatan Demirer, “Günlük 50 TL’lik geçim dayanağının yetersizliği nedeniyle, bu arkadaşlar ileriye iyimser bakamayıp dalı terk ediyorlar. Bilhassa 3 bin 600 gün sayısını dolduranlar iş yerleri ile ilgilerini koparıyor. Bu durum da şu anda büyük nakit badiresi çeken işletmeleri çok güç durumda bırakıyor” diye konuştu.
Pekala kesimin bu noktada talepleri neler, bu problemlerin önüne nasıl geçilebilir? Kaya Demirer, öncelikli olarak Mart sonu sona eren KÇÖ’nün devam etmesinin çalışanlar açısından kıymetli olduğunu söyledi. Demirer, öteki beklentilerini ise şöyle sıraladı: “Tükenmiş olan öz sermaye dikkate alındığında başta tekrar yapılandırmaya giren ve taksitlerini ödeyemeyen işletmelere taksit öteleme imkanı, düşük faizli işletme sermayesi niteliğinde uzun vadeli KGF kredisi, açılış sonrası istihdamı müdafaa kuralı ile 2020 yılında ciro kayıpları fiyatında SGK-Prim dayanağı ile indirilmiş KDV’lerin yıl sonuna kadar devam ettirilmesini bekliyoruz.”
‘ESNAFIN EKONOMİK GÜCÜ KALMADI’
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri Bendevi Palandöken de pandemi sürecinin en ağır faturasının esnafa çıktığını, esnafın ekonomik gücünün artık kalmadığını belirtti.
Evvelki gün açıklanan paket servis kararının ise bölümde birçok restoran için uygun olmadığını anlatan Palandöken, “İftar, çorba ile başlar her yerde. Sulu yemek paket servise çok uygun değil. Bu nedenle birçok restoran ramazan ayı boyunca kapalı kalacak. Bu karar fast food’culardan öteki kimsenin işine yaramaz. Evet kapanmaları bekliyorduk ancak bir ek dayanak de olur diyorduk. Esnafın vergisi, dükkan kirası, iş yerindeki elektrik, doğalgaz, yanında çalışanların maaşları ne olacak? Yeni bir sorun ile karşı karşıyayız. Ramazan ayı esnaf için çok değerli bir periyot. Bir yıllık beklentinin karşılığı ramazan, insanların en çok alışveriş yaptığı bir devirdir. Bayram sonrası esnafın işi zor” formunda konuştu.
‘300 BİN İSTİHDAM KAYBI DAHA YAŞANABİLİR’
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl de ramazan ayının kaybedildiğini artık dalın bayram sonrasına yönelik umutlu olduğunu söyledi. Bingöl, “Bayramdan sonra büsbütün açılmayı bekliyoruz. Açılmazsa inanılmaz kasvete girecek kesim. Bu süreçte de bizim dala özel bir teşvik lazım. Çalışanların bin 500 TL ile geçinmesi çok sıkıntı. Çalışanların yarısı bekliyor şu an. Yasaktan sonra takviye gelmezse en az 300 bin kişi işiz kalabilir” dedi.
YİYECEK VE İÇECEK DALINA PRİM TAKVİYESİ
Öte yandan Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, nisan ve mayıs aylarında yiyecek ve içecek kesimlerinde çalışanlara prim takviyesi sağlayacaklarını bildirmişti.
Karar
