İKTİSAT SERVİSİ
Merkez Bankası’nın faiz kararıyla yeni rekorları test eden kur büyükelçi kriziyle tepeye tırmandı. 10 ülkenin büyük elçilerinin Osman Kavala Bildirgesi sonrası ‘İstenmeyen adam’ ilan edilmesinin gündeme gelmesi kuru yeterlice alevlendirdi.
Elçilerin Viyana Anlaşması’nın 41. Hususunu hatırlatarak Türkiye’nin iç işlerine karışmanın kelam konusu olmadığını açıklamaları üzerine kur biraz da olsa gevşedi. Diplomatik tansiyonun azalmasıyla dolar/TL 9,85 tarihi tepesinden 9,4140 düzeylerine geriledi. Fakat gerileyen kur artırımları durduramadı. Akaryakıta ard arda evvel 44 sonra da 28 kuruş artırım yapıldı. Bu artırımlarla birlikte akaryakıta 18 günde 89 kuruş artırım geldi.
Geçtiğimiz hafta gelen artırımlardan sonra litresi 7 lira 92 kuruş olan akaryakıt gelen son artırımlarla 8 lira 64 kuruştan tüketiciye satılacak.
Uzmanlar akaryakıttaki artırımların son tüketiciye yansıtılmaması için uygulanan eşel taşınabilir sisteminin kaldırılmasıyla yapılan artırımlar direkt pompa fiyatına yansıdığı için devletin rastgele düzenleme yapmaması durumunda akaryakıtın litresinin 11 liraya yükselebileceği ikazında bulunmuştu. Kuyruklara neden olan artırımlar sonrası yayımlanan 2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’na nazaran, akaryakıtta eşel taşınabilir sistemi 2022’de de devam edecek.
Eşel taşınabilir sisteminin 2022 yılında da devam edeceği kaydedilirken, gelir kaybında bu sistemin tesiri olacağı vurgulandı. 2021 yılında petrol ve doğalgaz eserlerinden elde edilen ÖTV tahsilatının bütçede öngörülen maksadın 44.5 milyar lira altında kalarak 31.2 milyar lira olması bekleniyor. Eşel taşınabilir sistemi akaryakıtta maliyet kaynaklı fiyat artışının, pompa fiyatına yansımaması emeliyle ÖTV’den karşılanmasını öngörüyor.
FİYATLAR 24 SAATTE YÜZDE 9 ARTTI
Ard arda yapılan artırımları pahalandıran Ekonomist Mustafa Sönmez akaryakıta 24 saatte yüzde 9 artırım geldiğinin altını çizerek ‘’Bırakın kuruşu muruşu, akaryakıta 24 saatte yüzde 9 artırım geldi. İsmini hakikat koyun bunun’’ sözlerini kullandı. Ankara Üniversitesi Öğretim Vazifelisi ve Ekonomist Prof. Dr. Yalçın Karatepe de ‘’Kuruş ile tabir edilince gereğince anlaşılmıyor. Doğrusu akaryakıta bir günde yüzde 9 artırım olmalı’’ yorumunda bulundu.
‘HEP 100 TL’LİK ALANLAR ARTIK YOLA ÇIKAMAYACAK’
Akaryakıta yapılan artırımlar siyasette de yansılara neden oldu. Demokrat Parti Milletvekili Cemal Enginyurt ‘’Benzine 44 kuruştan sonra yeni bir artırım yolda. Artırım zam artırım. Artık zamcı İktidar oldunuz, millet perişan. Ben daima 100 tl lik alıyorum diyenler! Artık yola gidemeyeceğiz. İnşallah hesap vakti hesap sorarsınız’’ dedi. CHP Mersin Milletvekli Ali Yetenekli Başarır ise ‘’Mini mini’ artırımlar artık günlük yapılmaya başlandı! Bugün 44 kuruş zamlanan akaryakıta, bu gece yarısından itibaren geçerli olmak üzere 28 kuruş daha artırım gelmesi bekleniyor!’’ paylaşımında bulundu.
DÖVİZ OFİSLERİ KEPENK KAPATACAK
Hazine ve Maliye Bakanlığı, döviz ofislerinin çalışma nizamına ait yönetmelikte değişiklikler yapmıştı Buna nazaran, A kümesi yetkili kuruluşların ödenmiş sermaye kuralı 5 milyon TL’den 10 milyon TL’ye B kümesi yetkili kurumların ödenmiş sermaye koşulu ise 1 milyon TL’den 5 milyon TL’ye çıkarıldı. Yetkili kuruluşların özkaynaklar toplamı fiyatının, minimum ödenmiş sermaye fiyatının altına düşmemesi zarurî oldu. Kelam konusu düzenlemeyle döviz alım satımlarında kimlik tespiti de zarurî hale getirildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın düzenlemesine reaksiyonlu olan döviz ofisleri protesto için kepenk indirmeye hazırlanıyor. Türkiye Yetkili Kurumlar Platformu Temsilcisi Ulaş Çabuk, 4 Kasım saat 11:45’te protesto hedefiyle süreksiz müddet kepenk indireceklerini belirtti.
Karar
