Merkez Bankası Para Siyaseti Heyeti, perşembe günü gerçekleştirdiği toplantısında sonrası başlayan tartışmalar devamında Merkez Bankası’nda misyon değişikliğini getirdi.
FAİZ ARTIRIMI VAZİFE DEĞİŞİKLİĞİ GETİRDİ
Misyondan alma ve yeni atama kararı ekonomistler tarafından şaşkınlıkla karşılandı.
“MERKEZ BANKASI’NIN SAYGINLIĞI KALMADI”
Misyondan alınma ile ilgili değerlendirmelerde bulunan İktisatçı Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu Merkez Bankası’nın saygınlığı ve milletlerarası normlara uygunluğunun kalmadığı görüşünde.
”Merkez Bankası’nın bağımsız olduğu, iktisadın gerektiği motiflerle davrandığına dair bir algı yoktu fakat Naci Ağbal’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ortasında konsensüs olduğuna dair bir varsayım vardı. Lakin bunun da var olmadığı ortaya çıktı. Bu noktadan sonra Merkez Bankası’nda yapılacak hiçbir atama yahut değişiklik sürpriz tesiri yaratmayacak. Artık o kurumun saygınlığı ve milletlerarası normlara uygunluğu tartışma dışına gelmiş durumda. İnanç vermeyecek ve Merkez Bankası Liderinin kelamına bakılmayacak. Cumhurbaşkanının direkt doğruya atılacak adımları yahut faiz kararını söylemesi ile Merkez Bankası’nın bunu uygulaması çok daha pratik olacak.”
“TÜRKİYE İKTİSADINI BU HALE GETİRENLERİN FATURASINI ÖDÜYORUZ”
Kozanoğlu, Türkiye iktisadının büyüme ve birikim modeli tıkandığı için faturanın faiz oranlarına ya da Merkez Bankası liderlerine kesildiği kanısında.
”Merkez Bankası’nın siyaset faizini yüzde 19’a çıkarmasıyla da Türkiye’de istikrarlı bir büyümenin sağlanması, işsizliğin azaltılması, yatırımların canlanması mümkün değildi. Pekala bu kararla yanlış mı yapıldı. Değil. Zira faizlerin düşmesi halinde en azından parasını dövize yatıranların caydırılması manasında bu türlü bir adım da gerekiyordu. Şu soru sorulabilir, faizlerin yüksek olmasının da önemli sakıncalarını vurguluyorsunuz, düşük olmasının da piyasaları karıştıracağını söylüyorsunuz. Bu çelişkili değil mi? Hayır, değil. Zira Türkiye iktisadını 20 yılda bu hale getirenlerin faturasını ödüyoruz. Bütün iktisat ve bizler ödüyoruz. Türkiye büyük ölçüde milletlerarası para girişlerine muhtaç bir ülke. Yenilenmesi gereken 190 milyar dolar borç var. Sermayenin Türkiye’ye ilgili göstermesini bekliyorsanız, ona uygun faiz oranı vermek zorundasınız. Hülasa Türkiye iktisadının büyüme modeli ve birikim modeli tıkandı. Ve deva bulamadıkları için bunun ceremesini de faiz oranlarına ve Merkez Bankası Liderleri kararlarına bırakıyorlar. Önümüzdeki günlerde Türkiye iktisadı çok daha çalkantılı devir yaşayacaktır.”
“BU SÜREÇ BU TÜRLÜ DEVAM EDEMEZ”
Bu kurallar altında döviz hesaplarına ait de aşikâr düzenlemelerin getirileceğine dikkat çekiyor Kozanoğlu.
”Cumhurbaşkanın yıllardır tekrarladığı ”Faiz sonuç değil, sebeptir” tezine nazaran faizler düştüğü vakit enflasyonun düşmesi ve iktisadın istikrar kazanması beklenirdi. Lakin o vakit da Ağbal’ı neden vazifeye atadı sorusu akla geliyor. Ben Türkiye’nin, iktisadın yönetilemediğini o nedenle kendi içinde dengeli olmayan zikzaklı kararlar alınmak zorunda kalındığını vurgulamak istiyorum. Bu kurallar altında, döviz hesaplarına ait muhakkak düzenlemeler getirilmeden devam edilemeyeceğini düşünüyorum. Aksi durumda bu süreç bu türlü devam edemez. Pazartesi’den itibaren piyasalar karışacak. Bu vazifeden alınma ile faiz kararının onaylanmadığı anlaşılıyor. O vakit Merkez Bankası’nın bunu düzeltmesi yolunda bir irade, karar alması bekleniyor. Artık beşerler rahatlıkla döviz alabiliyor lakin bu kuralların önümüzdeki günlerde devam etmeyeceğine inanıyorum.”
MAHFİ EĞİLMEZ: ÖBÜR BİR DİYECEĞİM YOKTUR
Ekonomist Mahfi Eğilmez toplumsal medya hesabından haberi paylaştığı birinci mesajında “TCMB Lideri Naci Ağbal misyonundan alındı. Öteki bir diyeceğim yoktur” sözlerini kullandı. Daha sonra yeni bir paylaşım yapan Eğilmez, “Geçen hafta Sn. Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan Ekonomik Islahat Paketinden iki cümle: “İki kavram çok değerli. Bu, istikrar ve güvendir” dedi.
Geçen hafta Sn. Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan Ekonomik Reform Paketinden iki cümle: "İki kavram çok önemli. Bu, istikrar ve güvendir."
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) March 20, 2021
ÖZGÜR DEMİRTAŞ: TESİRİ YOK
Toplumsal medya hesabından kendisine yöneltilen soruya karşılık veren ekonomist Özgür Demirtaş ise “Benim görüşümün bir ehemmiyeti, ehemmiyeti, tesiri yok. Vaktinde yüzlerce kere, binlerce sefer yaptığım ikazlar, öngörüler, kestirimler ve ıslahat teklifleri ise youtube kanalımda mevcut: Tıpkı şeyleri tekrar etmek istemiyorum” dedi.
Benim görüşümün bir önemi, ehemmiyeti, etkisi yok.
Zamanında yüzlerce kez, binlerce kez yaptığım uyarılar, öngörüler, tahminler ve reform önerileri ise youtube kanalımda mevcut:
Aynı şeyleri tekrar etmek istemiyorum https://t.co/6G1Sdw3geE
— Özgür Demirtaş (@ProfDemirtas) March 20, 2021
MUSTAFA SÖNMEZ: İTİMAT BUHRANINA YOL AÇTI
İktisatçı Mustafa Sönmez ise döviz kurlarının süratle yükselebileceğini savundu. Sönmez, “Büyük bir itimat buhranına yol açtı bu kararlar. Hem içeride hem dışarıda Türkiye’nin kredibilitesi sert biçimde düşecektir. Döviz fiyatlarında süratli bir artış bekleyebiliriz. Risk primi süratle yükselecektir. Tek adam rejiminin ne menem bir şey olduğu daha net ortaya sergilendi” diye yazdı.
Büyük bir güven bunalımına yol açtı bu kararlar.
hem içerde hem dışarda Türkiye’nin kredibilitesi sert biçimde düşecektir.
döviz fiyatlarında hızlı bir artış bekleyebiliriz.
risk primi hızla yükselecektir.
tek adam rejiminin ne menem bir şey olduğu daha net ortaya sergilendi.— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) March 20, 2021
UĞUR GÜRSES: ÇOK YAZIK OLDU ÜLKEMİZE
Uğur Gürses de karar reaksiyon gösterdi. Gürses, “Hem Merkez Bankası Lideri misyondan alındı, hem de İstanbul Mukavelesi çöpe atıldı. Çok yazık oldu ülkemize…” tabirlerini kullandı.
Hem Merkez Bankası Başkanı görevden alındı, hem de İstanbul Sözleşmesi çöpe atıldı.
Çok yazık oldu ülkemize…— Uğur Gürses 🌞 (@ugurses) March 20, 2021
Karar
