Şu sıralar tam bir ekonomik kaos ortamındayız. Ne bir fiyat oluşabiliyor, ne bir ticaret gelişiyor.

Sistem tam manası ile kilitlendi.

Satıcılar sattığı malı hangi fiyattan geri koyacağını bilemediği için malını satamıyor; üretici ise maliyetini kestiremediği için üretimi kısıyor.

Şimdi bilgiler gelmedi lakin yakında görmeye başlayacağız. Mesela bu yılın birinci 10 ayında elektrik tüketiminde yüzde 13,1 artış yaşandı. Ancak kasım ayında bu artış yüzde 9,3’e geriledi.

Stokçuluk ticaretten daha kârlı hale geldi. Örneğin 100 liraya alıp 120 liraya sattığınız malı yerine koymaya kalktığınızda 140 lira ödüyorsunuz. Stokta tutmak, satmaktan daha kârlı değil mi!

Üretim-ticaret alakasının koptuğunu ATO Lideri Gürsel Baran’da söyledi. “Üreticiler kontratlarına bağlı kalsın” davetinde bulunurken aslında kaos oluştuğunu da kabullenmiş oldu.

06 Eylül günü 8,28 olan TL-USD kuru bugün 12,50 TL’den süreç görüyor (pardon 13,50). Ya da 09 kasım günü 9,73’den kapanış yapan kur bugün 12,50 (13,40) üzerinden süreç görüyor.

Bu türlü büyük finansal oynaklıkta bir ticaret, bir üretim nasıl yapılabilir?

Yalnızca 1 günde yüzde 15 kazandıran ABD dolarına karşılık yıllık yüzde 15 TL faizi vermek hangi mantıkla, hangi akılla izah edilebilir?

FAİZLER YÜKSELİYOR

Her ne kadar Merkez Bankası faizleri düşürmeye devam etse de ülkemizde piyasa faizleri yükselmeye devam ediyor.

Dün kısa vadeli tahvil faizleri yüzde 20,8’e yükselirken uzun vadeli tahvil faizleri de yüzde 21,5’e çıktı.

Merkez Bankası piyasaları yönlendiremiyor ve kaos ortamının yerini sağlıyor.

Olan ise maalesef hoş ülkemize oluyor.

DARBEYMİŞ!

Dün Cumhurbaşkanı da dolaylı formda söz etti. ‘Darbelerle başarılamayan hareket iktisat ile başarılmak isteniyormuş’.

Sanki Merkez Bankası datalarına bakan var mı?

Bu yılın birinci 9 ayında 11 milyar 738 milyon dolar cari süreçler açığına karşın gelen dövizle birlikte ülkenin net döviz rezervi 32,8 milyar dolar artış göstermiştir.

Ülkeye yabancılardan döviz gelirken biz döviz krizi yaşıyor ve bunun hatalısı olarak yeniden yabancıları gösteriyoruz.

Bu mevzuyu daha evvel de yazdım: Ülke rezervi artarken neden döviz yükselir? Hatta bankalardaki yabancı para mevduatları dahi artmazken nasıl oluyor da döviz yükseliyor?

Karşılık vereyim: İhracatçılardan dönen dövizi Merkez Bankası alınca piyasada derinlik oluşturacak döviz kalmıyor.

İthalatçı vs nasıl döviz bulacak? Kısaca rezerv değişimlerinde Merkez Bankası stokçu görülüyor.

Meğer Merkez Bankaları tam da bu periyotlarda piyasada derinlik oluşturmak için döviz rezervi bulundururular. Ancak ne deva ki, bizim Merkez 128 milyar dolar ile bu gücünü kaybetti. Ve şu kriz ortamında dahi döviz almaya devam ediyor.

Hakikaten Merkezin döviz rezervi Mart-Eylül devrinde 46,5 milyar dolardan 74,9 milyar dolara çıktı. Bu artış IMF ödemesi yanında asıl ihracatçılardan alınan dövizle oluştu.

Biz de etrafa ekonomik darbeciler satışı yapalım. İyi olsun.

FIRTINA…

Şimdi 15 kasım günü 10,0 liranın altından süreç gören dolar kuru artık 13,0 liradan fiyat buluyor.

Bu artış soframıza şimdi gelmedi. Hatta soframızda şimdi 8,-9 liralık kur düzeyini fiyatlandırıyoruz bile.

Önümüzde bir artırım fırtınası olacağı kesin.

Lakin daima söylediğim cümleyi tekrar edeceğim: Asıl fırtınana işsizlikte yaşanacak. Bir an evvel bu sert finansal dalgalanma durdurulmaz ise çok acı sonuçlarla karşılaşacağız.

Hem artırım fırtınası

hem de işsizlik fırtınası

Çok acı bir tablo.

Kaos bile hafif kalabilir.

Şimdiden dikkat çekmiş olalım. Aksi halde çok geç kalabiliriz.

Karar