İKTİSAT SERVİSİ
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulu (YİK) toplandı. Toplantıda TÜSİAD’ın 50’nci yılı projesi olarak, Türkiye’nin geleceğinin inşası için bir yol haritası önerisi içeren ‘Geleceği İnşa’ başlıklı çalışmanın tanıtımı yapıldı.
Toplantıda gündeme dair açıklamalarda bulunan TÜSİAD YİK Lideri Tuncay Özilhan, büyüme için öncelikle makroekonomik istikrarın sağlanması ve sürdürülebilir büyüme sürecini başlatılması gerektiğine vurgu yaptı. Bu doğrultuda en değerli adımların, piyasa iktisadının kurum ve kurallarını güçlendirmek olduğunun altını çizen Özilhan, başta Merkez Bankası olmak üzere düzenleyici kurumların bağımsızlığını tartışma dışı bırakacak biçimde tesis edilmesi gerektiğini söyledi.
Büyüme kadar büyümenin nasıl sağlandığının da değerli olduğunun ve büyümenin istihdam sağlayan yeşil ve adil bir büyüme olması gerektiğini belirten Özilhan “Cari açık ve bütçe açığına maharet açığı, bilgi açığı, liyakatli takım açığı ve yönetişim açığı da ekleniyor.
Düşen yalnızca TL’nin kıymeti değil, su rezervlerimiz, birbirimize inancımız, ihracatımızda yüksek teknolojili eserlerin hissesi, memnunluk ve huzurumuz da geriliyor” dedi. Özilhan faiz ve enflasyonun yanı sıra emisyonları, hava, su ve toprak kirliliğinin de azaltılması gerektiğini söz ederek üretimin, tüketimin, yatırımların artmasına muhtaçlık duyulduğu kadar, hak ve özgürlük alanlarının genişlemesine de gereksinim duyulduğunu vurguladı. Öte yandan Özilhan yalnızca makroekonomik dengesizlikleri değil, bölgesel kalkınma farklılıklarını ve gelir dağılımı bozukluklarını da gidermek istediklerini de tabir etti.
‘ENERJİYİ NASIL ÜRETİP NASIL TÜKETTİĞİMİZ ÖNEMLİ’
Kuraklık ve güç sorunu kaynaklı tedarik zahmetlerine değinen TÜSİAD YİK Lideri Tuncay Özilhan “Şu günlerde güç piyasalarında yaşanmakta olan sıkıntılar gelecekte iklim krizinin tesirleri arttığında yaşanabilecek olanların habercisi. Bugün birçok ülkedeki birçok şirket tedarik zincirlerini tekrar yapılandırmayı gündemine almış durumda. Birebir anda birçok şirkette üretim modeli değişikliğine gidilmesi global iktisatta belirsizlik ve riski öbür bir noktaya çekiyor. Global güç piyasaları büyük bir değişim arifesinde. Enerjiyi nasıl üretip nasıl tükettiğimizi yine düşünmeliyiz. Büyümeli ve kişi başı gelirimizi artırmalıyız. Zira herkes refah artışı ister” dedi.
‘YENİ BİR KALKINMA ANLAYIŞI ŞART’
TÜSİAD Lideri Simone Kaslowski de “Zira geçmişlerinden ders alamayan, kusurlarını, eksiklerini görmezden gelen ya da ellerindeki bedelli ögelerin değerini bilmeyen toplumlar ileriye dönük sıçramalarını asla gerçekleştiremezler. Geçmişin başarılarıyla gurur duymalıyız. Lakin bunların ışık süratiyle değişen bir dünyada kâfi olmayacağını da görmeliyiz. Bugün işgücü piyasasında, en geniş tarifli işsizlik oranımız yüzde 22 üzere epeyce yüksek bir düzeyde, Dünya Adalet Projesi hukukun üstünlüğü endeksinde 139 ülke içinde 117’nci sıradayız. Bu tabloya baktığımızda bizim yeni bir Kalkınma anlayışına duyduğumuz muhtaçlık çok açıktır” tabirlerini kullandı.
EKONOMİK KRİZLER DEMOKRASİYE YOL AÇIYOR
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MİT) öğretim üyesi Prof. Dr. Daron Acemoğlu, TÜSİAD YİK toplantısında konuştu. Demokrasinin değerine dikkat çeken ve demokrasilerin ülkelerin ekonomik manada büyümesine çok olumlu bir tesirde bulunduğunu belirten Acemoğlu “Diktatörlükler hiçbir vakit kendi başlarına gitmiyorlar. Ekonomik krizler içinde…
Ekonomik krizler birçok vakit demokrasiye yol açıyorlar. Ve buna karşın, bu zorluklara karşın demokrasiler bu katkılarda bulunuyorlar” dedi. Kaliteli büyümenin ehemmiyetine de dikkati çeken Acemoğlu “2000’lerde kaliteli büyüme vakitlerde eşitsizlik de düşüyor; lakin kaliteli büyümenin, kurumsallaşmanın geri gittiği vakitte eşitsizliğin tekrar arttığını görüyoruz. Eşitsizlik yalnızca Avrupa ve ABD’nin değil, Türkiye’nin de problemi” sözlerini kullandı. Türkiye’nin bilhassa son 5-6 sene içinde Mali’den sonra en çok kurumsal kötüleşme geçiren ülke olduğunu aktaran Acemoğlu “Hangi kurumsal indekse bakarsanız, Türkiye’de son 15 sene içinde birçok gerileme var. Bunların içinde bilhassa medya özgürlüğü ve söz özgürlüğü var” diye konuştu.
Karar