TL’deki kıymet kaybı ile birlikte girdi maliyetleri dolar üzerinden olan birçok kesimde üretim durma noktasına geldi. İnşaat, tarım ve demir-çeliğin akabinde dolar sorunu besine da yansıdı.
Hali hazırda kahve, kakao, kuruyemiş, yağ ve ambalaj fiyatlarındaki yükseliş ve tedarik külfetine nişasta da eklendi. Yaşanan meseleden başta lokum ve şekerleme üreticileri etkilendi.
Lokum Atölyesi Genel Müdürü Yunus Emre Koca, nişasta kilosunun 2,5 TL’den 11 TL’ye çıktığını belirterek artırım beklentisi nedeniyle stokçuluğun arttığını ve eserin karaborsadan temin edildiğini söyledi.
’30 YILDIR ÇALIŞTIĞIMIZ TEDARİKÇİDEN BİLE ESER ALAMIYORUZ’
Dünya gazetesinden Hatice Aydoğan Özsökmen‘e konuşan Koca, “Elinde eser olanlar fiyatlar yükselecek diye piyasaya vermiyor. Kutu, koli ve öteki ambalaj eserlerinde 30 yıldır çalıştığımız tedarikçiden bile eser alamıyoruz. Şekere gelen yüzde 25 artırımla birlikte nişasta da yüzde 150 zamlandı. Kahvenin fiyatı 2,5 kat arttı. Fiyatlar nereye kadar artar, öngöremiyoruz. Hem eser tedarik etmekte hem de fiyat belirlemekte zorlanıyoruz. Bulduğumuz fiyattan ve ölçüde kadar alarak üretimi sürdürmeye çalışıyoruz. Yurt içinde alım gücü düşüyor. Artırımları fiyatlara yansıtamıyoruz. Lakin yılbaşına kadar bekleyebiliriz. İstanbul, Bursa ve Antalya’daki mağazalarımızdaki yabancı turist bir ölçü satışları destekliyor. Yurt dışından gelen siparişlerle üretim ve istihdamı müdafaaya çalışıyoruz. Piyasadan eser tedarik edebildiğimiz sürece üretime ve ihracata devam edeceğiz. Aksi durumda ihracatta da zorlanırız” diye konuştu.
‘DOLAR NEREDE DURACAK BİLMİYORUZ’
Kütahya’da kahve, kuruyemiş, bakliyat, besin üretimi ve ticareti yapan Kübaş’ın Pazarlama ve Satış Müdürü Mehmet Mete ise vadeli satışların yerini peşin satışların aldığını belirterek, “Dolar nerede duracak bilmiyoruz. Fiyatları daima revize etmek zorunda kalıyoruz. Fiyat artışlarıyla birlikte iç tüketim azalsa da üretimi durdurmamız kelam konusu değil. Fakat üretimini durduran firmalar olduğu tarafında bilgiler alıyoruz. Bu durum, finans gücü yüksek olan firmalar ayakta kalak, zayıflar elenecek demektir” sözlerini kullandı.
‘SADECE YÜZDE 30-35 ORANINDA FİYATLARA YANSITABİLDİK’
Artırım beklentisi nedeniyle huzursuz olanların bir müddet piyasaya eser vermediklerini ve süreksiz bir tedarik badire yaşandığını lisana getiren Aşpa Besin Genel Müdürü Süleyman Aşgın da, süreci öngörerek stoklu çalışmaya geçtiklerini söyledi.
Aşgın, kurdaki artışla birlikte kuruyemiş, krema yağı, kakao ve ambalaj fiyatlarında çok süratli bir yükselişle karşı karşıya kaldıklarını belirterek şöyle konuştu: “ Kuruyemişin kilogram fiyatı 55 liradan 72 liraya yükseldi. Krema yağı 19 liradan 27,5 liraya kadar çıktı. Kakao da ise fiyat 2.90 Euro’dan 3.20 Euro’ya yükseldi. Son 3 ayda Antep fıstığı ve fındık fiyatlarına yüzde 30-40 artırım geldi. Bu artışları fiyatlarımıza yalnızca yüzde 30-35 oranında yansıtabildik. Bizim açımızdan kıymetli bir beklenti de minimum fiyat. Ne kadar artacağı fiyatlarımızı etkileyecek. Piyasada arz-talep istikrarı oturunca fiyat ve tedarikteki zahmetlerin sona ereceğini düşünüyoruz.”
UN VE ŞEKERE SATIŞ SONU
Öte yandan Tarım Kredi Kooperatifi de un ve şeker satışına sınırlama getirdi. Duvar’da yer alan habere nazaran Denizli’deki Kooparatif Market’te un ve şeker reyonlarına ‘satışımız 1 adetle sınırlı’ yazısı asıldı.
Kooperatif Market’te un ve şekere getirilen satış sınırlandırmasıyla ilgili yapılan duyuruda, “Değerli müşterilerimiz şeker satışlarımız bir adetle sonludur. Eserlerimiz ve indirimlerimizden tüm müşterilerimizin faydalanabilmesi ve stokçuluğun önüne geçilmesi için vereceğiniz dayanağa teşekkür eder, iyi alışverişler dileriz” tabirleri kullanıldı.
Karar
