Kur’an mealinin Kur’an üzere tilâvet edilmesi, Türkçe ezan ve ibadet hususlarıyla ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, son günlerde kamuoyunda ezanın Türkçe okunması, Kur’an mealinin Kur’an üzere tilavet edilmesi ve bu bağlamda Türkçe ibadet bahislerinin tartışıldığı müşahede edilmekte ve başkanlığın mevzuyla ilgili çokça soru ulaşıldığı, bunun üzerine açıklamanın yapılması gereği doğduğu belirtildi.
Kur’an’ın çevirisine Kur’an denilemeyeceği ve çevirisinin Kur’an kararında olmadığı konusunda İslâm âlimleri görüş birliği içinde olduğu vurgulanan açıklamada şu tabirler kullanıldı:
Ulu kitabımız Kur’an-ı Kerim, Arapça olarak indirilmiştir. (Yusuf, 12/2; Zuhruf, 43/3). Kur’an-ı Kerim, hem lafzı hem manası ile Kur’an’dır. İndirildiği lafızların dışında, Arapça bile olsa, diğer sözlerle ifade edilen mana Cenab-ı Hakk’ın kelâmı değil, mütercimin ondan anladığı manadır. Bu prestijle bu lafızlardan anlaşılan ve öbür lafızlarla tabir edilen mana Kur’an değildir. Kur’an lafzı ve manasıyla mucizedir.
Kur’an’ın Arapça olduğunu tabir eden ayetlerden, yalnızca mananın değil, lafızlarının da Kur’an kavramının içeriğine dahil olduğu açık ve kesin bir halde anlaşılmaktadır. Kur’an’ın çevirisine Kur’an denilemeyeceği ve çevirisinin Kur’an kararında olmadığı konusunda İslam alimleri görüş birliği içindedir.
Şanlı Rabbimizin öğütleri ve buyruklarını öğrenmek niyetiyle, Kur’an-ı Kerim’in meal ve tefsirlerini okumak gerekli olmakla birlikte okunan bu çevirilerin Kur’an olarak isimlendirilmesi caiz olmadığı üzere mealin Kur’an yerine okunması da gerçek değildir.
İbadet olarak okunduğunda Kur’an aslî lafızlarıyla okunmalıdır. Kur’an’ın meal, çeviri ve tefsirlerini okumanın kararı diğer, bu çevirileri Kur’an yerine koymanın ve Kur’an kararında tutmanın kararı ise apayrıdır.
DİYANET UYARDI: BİRBİRLERİYLE KARIŞTIRILMAMALI
Açıklamada namaz ibadetinde Kur’an’ın asli haliyle okunması ile kişinin kendi lisanında dua edebilmesi birbiriyle karıştırılmaması gerektiği vurgulanırken şöyle denildi:
Zira namaz farz olan ve sahih olarak yerine getirdiğimizden emin olmamız gereken bir ibadettir. Bu nedenle namazın rüknü olan Kur’an kıraati lakin yepyeni lafızlarıyla okunduğunda bu farz yerine getirilmiş olur.
Namazda Kur’an kıraati icmâ ile farz olduğu ve meallerin hiçbirine tekrar icmâen Kur’an denilemeyeceği için namazda Kur’an meali ile kıraatte bulunulması İslâm ümmetinin ittifakıyla yasal görülmemiştir.
Hakikaten 9 Ramazan 1324/23 Mart 1926 tarih ve 743 numaralı Müşavere Hey’eti ve Din İşleri Yüksek Heyetimizin 04.12.1997 tarih ve 103 sayılı kararında da bu konu açıkça tabir edilmiştir.
“EZANIN ASLİ BİÇİMİ DIŞINDA ÖBÜR BİR LİSANLA OKUNMASI CAİZ DEĞİLDİR”
Ezanın asli hali dışında diğer bir lisanla okunması caiz olmadığı belirtilen açıklamanın devaında şu tabirler yer aldı:
Kelamları şahsen Hz. Peygamber’in (s.a.s.) sünneti ile sabit olan ezan İslâm dininin şiarı ve Müslüman varlığının/kimliğinin bir göstergesidir. İslâm inancının temel asıllarını içeren ve İslâm toplumunun ortak kıymeti olan ezan, tıpkı vakitte, İslâm birliğinin ve tevhîdin sembolüdür.
Mâna ve muhtevası bakımından ezan hem namaz hem de İslâm için bir davettir. Yani ezan vasıtasıyla beşerler bir taraftan namaza çağrılırken öbür taraftan Allah’ın varlığı, birliği, Hz. Muhammed’in (s.a.s.) O’nun elçisi olduğu ve asıl kurtuluşun (felâh) âhiret mutluluğunda bulunduğu gerçeğini lisana getirmektedir.
Ezanın aslî halinin dışında rastgele bir lisan ile okunacak davetin, İslâm âlimleri ve dünya Müslümanları nezdinde ezan olarak prestijinin olmadığı muhakkaktır. Gerçekten İslâm alimleri Arapça dışında okunacak bir davetin ezan olarak nitelenemeyeceğini, örneğin Farsça olarak okunacak kelamların ezan olarak sahih olmadığını belirtmişlerdir. (İbn Abidin, Reddü’l-muhtâr, I, 383.)
Ezanın özgün biçimiyle okunması gerektiği konusunda 15 asırlık bir gelenek ve ittifak kelam bahsidir. Ezan, İslâm’ın şiarı ve namaza davet olduğundan değişik lisanları konuşan Müslümanların hepsine bu davetin ulaştırılması, fakat yeniden hepsinin ortak şuuruna hitap etmekle olur ki, bu da ezanın bilinen asli lafızlarıyla yani Arapça olarak okunmasıyla gerçekleşir (İbn Abidin, Reddü’l-muhtar, I, 383). Bu prestijle ezanın asli formu dışında öteki bir lisanla okunması caiz değildir.
Karar
