Ali Babacan başkanlığında kurulan Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, Avrupa İnsan Hakları Duruşması (AİHM) Lideri Robert Spano’nun Türkiye ziyaretine ait yazılı bir açıklama yaptı.
Açıklamada, Spano’nun 24. Periyot Hakim ve Savcı Adayları Eğitimi Açılış Töreni’nde yaptığı hukuk devleti” ve “yargı bağımsızlığı” temalı konuşmanın, yargıçlara ve hükümete verilen önemli bir ders niteliğinde olduğu kaydedildi.
2019 yılı AİHM datalarına nazaran; Türkiye’nin en çok müract yapılan ülkeler ortasında ikinci sırada yer aldığı hatırlatılan açıklamada şu sözlere yer verildi:
“Ne yazık ki Türkiye son devirde; azap ve zorla kaybettirmelerin, medyaya ve bireylere yapılan söz özgürlüğü kapsamında değerlendirilemeyecek müdahalelerin, terör örgütü üyeliği gerekçesiyle yapılan hukuka muhalif soruşturma ve kovuşturmaların, gazetecilerin, siyasetçilerin ve insan hakları savunucularının keyfi tutuklulukların, kanun kararında kararnameler ile yapılan ihraçların, kayyum atamalarının yaşandığı bir ülkedir. Kesinlikle ki bu hak ve özgürlüklerin ihlalinin sistematikleşmesinde; Türk yargıçlarının anayasayı hak temelli yorumlamaması tesirli olmuş; yargı bağımsızlığı, kuvvetler ayrılığı, hukukun üstünlüğü ve üniversal hukuk kıymetleri önemli biçimde zedelenmiştir.
2019 yılı AİHM bilgilerine nazaran; Türkiye en çok müract yapılan ülkeler ortasında ikinci sırada yer almaktadır. Duruşmanın Türkiye hakkında geçen yıl vermiş olduğu 113 kararın 97’sinde, en az bir mukavele unsurunun ihlal edildiğine hükmedilmiştir. Verilen ihlal kararlarının değerli bir kısmı tabir özgürlüğüne ilişkinken; özgürlük ve güvenlik, mülkiyet hakkı, adil yargılanma, özel ve aile ömrüne hürmet hakları ile insanlık dışı muamele hususlarında da ihlal kararları bulunmaktadır. Öte yandan Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi 2019 Raporuna nazaran Türkiye, AİHM’in 184 kararını uygulamaya koymayarak, AİHM kararlarını uygulamayan ülkeler ortasında ikinci sırada yer almaktadır.
KARANLIK TABLOYA KARŞIN ZİYARET EPEYCE KIYMETLI
Ülkemizin insan hakları ve yargı bağımsızlığındaki karanlık tablosuna karşın, AİHM Başkanı’nın ülkemizi ziyaret etmesi hayli kıymetlidir. Ancak iktidar eliyle bağlayıcı niteliğe haiz olan duruşma kararlarının dahi uygulanmadığı ülkemizin, AİHM önünde karara bağlanması gereken pek çok davası olduğu açıktır. AİHM Lideri tarafından devlet yetkileri ile yapılan görüşmelerin yanında insan hakları örgütlerinin temsilcileriyle de birer görüşmenin programa dahil edilmemesi de hükümetin Başkan’ı gerçeklerden uzak tutma uğraşıdır.
Adalet Akademisinde yapmış olduğu konuşmasında konuk olduğu ülkemizin problemlerinden bahseden Sayın Spano’nun işaret ettiği üzere; “hukukun üstünlüğünün kabulü, demokrasi ve insan haklarına saygı” bir hukuk devletinin olmazsa olmazlarındandır. Hukukun üstünlüğünün kabulü de bağımsız duruşmalardan geçmekle birlikte, adil yargılanma hakkının herkes için eşit olarak tanınması ile mümkündür.
YARGININ BAĞIMSIZLIĞINA DÖNÜLMEDİĞİ SURECE…
DEVA Partisi olarak yargıçların tam bağımsız olması gerektiğine inandığımız hukuk devleti anlayışında; devletin ve yöneticilerinin kozmik hukuk unsurları ve milletlerarası duruşma kararları ile sıkı sıkıya bağlı olması gerektiğini vurgulamak isteriz.
Bu minvalde, Sayın Spano’nun “İktidardakiler tarafından hukukun üstünlüğünün terk edildiği bir toplumun açık tezahürü kendi halklarına karşı baskıdır” sözünün altını çizerek, hukuk devleti ve yargının bağımsızlığına dönülmediği surece ülkemizin toplumsal refaha erişemeyeceğinin açık olduğunu belirtmek isteriz.”
Karar