Devlet Denetleme Heyeti (DDK), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı üzerine Türk Hava Kurumu (THK) Derneği Genel Başkanlığı, THK Gökçen İktisadi İşletmesi ve şubeler ile THK Havacılık Vakfı şirketlerinin 2009-2019 periyoduna ait tüm iş ve süreçleri ile hesaplarını denetledi.

‘THK MAKSADINDAN UZAKLAŞTI’

THK Derneği Genel Başkanlığı ve vakıf şirketleri hakkında hazırlanan kontrol raporunda, THK Havacılık Vakfı ve üniversitenin kurulması ve süratli şirketleşme süreciyle birlikte 2011 yılı sonrası periyotta dernek fliyetlerinin hudutlarının adeta bulanıklaştığı, kurumun mali yeterliliği ve işçinin yetkinlik kapasitesinin üzerinde bir fliyet yoğunluğu ve çeşitliliği içine sokularak THK’nın kuruluş ideolojisi ve maksadından uzaklaştırıldığı belirtildi.

Bu süreçte alanında ehil olmayan yönetici ve işçinin kurumda istihdam edildiğinin belirtildiği raporda, yöneticilerin plansız ve öngörüsüz kararları, tekrarlanan yanılgı ve suiistimaller sebebiyle, THK Derneğinin 2019 yılı periyot net ziyanının 275 milyon 698 bin 776 TL’ye ulaştığı belirlendi.

4 ŞİRKET BORCA BATIK

Raporda, THK Genel Başkanlığı, Gökçen İktisadi İşletmesi ve tüm THK Havacılık Vakfı şirketlerinin banka borçlarının İdare Kayyum Heyeti tarafından yapılan mutabakatlarla yine yapılandırıldığı, buna nazaran THK’nın banka borçları toplamının 1 milyar 214 milyon 46 bin 587 TL, 71 milyon 776 bin 909 Avro ve 484 bin 476 ABD Doları olduğu tespit edildi.

Raporda, fliyetleri devam eden 8 THK Havacılık Vakfı şirketinden 4’ünün 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 376’ncı hususu kapsamında “borca batık”, 4’ünün ise “sermayenin büsbütün kaybı” durumunda bulunduğu belirtildi.

Raporda, 2019 yılı prestijiyle THK mülkiyetindeki toplam 1330 gayrimenkulden 252 adedinin çeşitli banka kredilerine ait olarak ipotek edilmiş olduğu tespiti de yer aldı.

THK Genel Başkanlığının 2002-2013 periyodunda yardım toplama fliyetleri kapsamında elde ettiği gelirlerden Yardım Toplama Temel ve Yordamları Hakkında Yönetmeliğin 22. hususuna nazaran ayrılan hisselerden toplam 33 milyon 813 bin 277 TL’nin ilgili kurumlara ödenmediği de aktarıldı.

21 UÇAKTAN 15’İ GAYRİ AKTİF

Raporda, Haziran 2020 itibariyle THK Genel Başkanlığı envanterinde kayıtlı 21 yangın söndürme uçağının bulunduğu bilgisi yer aldı. Yangın söndürme uçaklarının 15’inin gayri aktif görünmekle birlikte öbür 6 uçağın bakımda ya da bakımı bekler durumda bulunduğu belirtildi.

THK envanterindeki bakıma muhtaçlığı bulunan 6 adet CL-215 tipi yangın söndürme uçağıyla ilgili 2020 Haziran ayı prestijiyle güncellenen teknik rapora nazaran, 2 uçağın toplam 2 milyon 194 bin dolar bedelinde gereç bekler durumda olduğu, 1 uçağın bakım ve x-ray uygulamasının bulunduğu, bu üç uçağın dış yüzeyine korozyona karşı İSİM uygulaması yapılması gerektiği vurgulandı.

Öbür 3 uçağın da gereç bekler durumda olduğu, ayrıyeten 2020 yılının mart ayında yapılması gereken İSİM uygulamasının ekonomik münasebetlerle yapılmadığının belirlendiği kaydedildi.

TOPLAM 116 TEKLİF

DDK’nın raporunda, THK’nın aktifliğinin arttırılması ve gelecek jenerasyonlara inançla emanet edilebilmesini sağlamak için yine yapılandırma teklifleriyle birlikte, sorumluluğu bulunan eski THK lider ve görevlileriyle şirket yetkilileri hakkında cezai, hukuksal, idari ve mali değerlendirmeler de içeren toplam 116 teklif yer aldı.

Raporda, yine yapılandırma kapsamında Büyük Genel Kurul’un delege yapısı ve sayısında yine bir düzenleme yapılması, THK Genel İdare Heyetinin 6’ya 5, Merkez Denetleme Konseyinin ise 2’ye 1 çoğunluk oyunu oluşturacak biçimde kamu kontenjanı oluşturulması önerildi. Ayrıyeten, Vakfa bağlı şirketlerin kapatılması, bu şirketlerin fliyetlerinin geçmişte olduğu üzere Dernek ve THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi bünyesinde yahut ticari gereklilikler çerçevesinde kurulacak Dernek şirketleri vasıtasıyla yürütülmesi de teklifler ortasında yer aldı.

Ayrıyeten THK’nın temel fliyetlerini daha fl ve verimli bir halde gerçekleştirebilmesi, uyum ve idare kolaylığı açılarından şube sayılarının azami her ile bir şube olacak formda belirlenmesi, gerekli görülen yerlerde çalışmaların temsilcilikler vasıtasıyla yürütülmesi önerildi.

Karar