CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 15 Temmuz darbe teşebbüsünün akabinde OHAL KHK’ları ile ihraç edilen, fakat aklandıktan sonra vazifeye iade edilen kamu işçilerinin tazminat alabilmesi için TBMM’ye kanun teklifi sundu. Tanrıkulu, 12 unsurluk teklifinin her hususuna, “Yapılan düzenleme ile OHAL KHK’ları ile misyona iade edilen kamu vazifelilerinin tazminat talebinde bulunmalarını engelleyen kararın kaldırılması amaçlanmıştır” münasebetini yazdı.
Tanrıkulu teklifinin genel münasebetinde ise misyona iade edilen kamu işçilerine yargı yolunun kapatıldığına dikkat çekerek, şu değerlendirmeyi yaptı:
“OHAL Süreçleri İnceleme Komisyonu’nun kamu misyonundan çıkarılanlar hakkında verdiği iade kararları ilgili kamu vazifelileri ve aileleri üzerinde onulmaz maddi ve manevi yaralar açmıştır. Bu şahısların, evvelden haklarında süreç yürütüldüğüne dair kendilerine rastgele bir bilgilendirme yapılmaksızın isimlerin ve birtakım kimlik bilgilerinin Resmi Gazete’de yayımlanan OHAL KHK’leri ekli listelerinde ifşa edilmesi hem kendilerinin hem de ailelerinin yıpranmasına yol açmıştır.
“İDARENİN YANLIŞLARININ TAZMİNİ GEREKİR”
Anayasa’nın ‘Yargı yolu’ kenar başlıklı 125’inci hususu ile yönetimin her türlü hareket ve süreçlerine karşı yargı yolu açık olduğu ve İdare’nin kendi hareket ve süreçlerinden doğan ziyanı ödemekle yükümlü olduğu karara bağlanmıştır. Tıpkı doğrultuda, Anayasa’nın 40’ıncı unsurunda; kişinin, resmi vazifeliler tarafından vâki haksız süreçler sonucu uğradığı ziyanında, kanuna nazaran, devletçe tazmin edileceği ve devletin sorumlu olan ilgili görevliye rücu hakkı gizli tuttuğu söz olunmuştur. Benzeri biçimde, Anayasa’nın 129’uncu hususunda, memurların ve öbür kamu vazifelilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davalarının, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği hal ve koşullara uygun olarak, lakin Yönetim aleyhine açılabileceği belirtilmiştir. Ayrıyeten yönetim hukuku kuralları kapsamında, yönetimin kusurlu aksiyon ve süreçlerinden kaynaklanan ziyanların hizmet kusuru yahut kusursuz sorumsuzluk unsurları mucibince tazmin edilmesi gerekmektedir. Bu nevi Anayasal ve yasal kararların varlığı karşısında, kamu misyonuna iade edilen şahısların tazminatta bulunma hakkını engelleyen kararların getirilmesi genel hukuk kurallarına terslik teşkil etmektedir.
“HUKUK DEVLETİ PRENSİBİ HAYATA GEÇSİN”
Bu kanun teklifi ile yetersiz ve kusurlu incelemeleri sonucunda iradenin tesisi ettiği haksız fiil sonucu mağdur edilen bireylerin mağduriyetlerinin bir nebze giderilmesinin önü açılacak; hukuk devleti unsurunun hayata geçirilmesi için yönetimin tesirli yargısal kontrolü sağlanacaktır.”
Karar
