Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Kısmı Öğretim Üyesi ve Dijital Bağımlılıkla Çaba Derneği Lideri Prof. Dr. Tuncay Dilci, son vakitlerde ölümlere yol açan ‘Mavi Balina’ ve ‘Mavi Bebek’ oyunlarıyla ilgili, “Dünyanın farklı yerlerinde gerçekleşen oyunların bir formda bize sirayet etmesi çocukların merakla başlayan hislerini tatmin etmeleri kırılgan, hayalperest, ailesiyle bağları zayıf, ömür gücü ve ömür dinamiği zayıflamış çocukların bu tuzağa düşebileceklerini söyleyebiliriz. Ailelerin şuurlu dijital medya okur muharriri olması noktasında yarar var” dedi. Dilci, çocukların telefon veya bilgisayarlarına gelen link içeren maillere dikkat edilmesi ikazında bulundu.
SCÜ Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Kısmı Öğretim Üyesi ve Dijital Bağımlılıkla Uğraş Derneği Genel Lideri Prof. Dr. Tuncay Dilci, son vakitlerde çocuklarda ve gençlerde intihar ile sonuçlanan ‘Mavi Balina’ ve ‘Mavi Bebek’ oyunları ile bunların yayılımını sağlayan cep telefonları konusunda ’ya özel açıklamalarda bulundu. Bu tıp oyunların sonunun genelde mevt ile sonuçlandığını söyleyen Prof. Dr. Tuncay Dilci, şunları söyledi:
“Dünyada mlesef son vakitlere sıkça karşılaştığımız çocuk ve ergenler üzerinde en büyük manipülatör hareketlerden bir tanesi bu siber korsanların ortaya koyduğu, geliştirdiği oyun cinslerine bağlı olarak, vefatlar, intiharlar öteki türlü kendine ziyan verme üzere şiddet vakalar gerçekleşmektedir. Mavi balina ve mavi bebek kavramındaki mavi olgusu neden mavi sorusu aklımıza geliyor? Daha çok uhrevi hayatı söz eden Hristiyan kültüründe belirli manası olan ve tüm sanat yapıtlarında Orta Çağ’dan günümüze ulaşacak halde hatta ve hatta kimi Hristiyan ülkelerinin bayraklarında ağır bir biçimde maviyi kullanmaları bunun bilhassa Hz. Meryem ve Hz. İsa’nın daima mavi giydiği biçiminde ve mavinin birebir vakitte sonsuzluğu tabir etmesi, gökyüzünün, denizin, yani uhrevi, sağlam, sakinliği, dinginliği yeni bir hayatı, yeni bir başlangıcı söz etmesidir. Bir manada da yalnızlığı tabir etmesi hasebiyle mavi balina ve mavi bebek daha çok aile içinde, birtakım dinî inançlara bağlı olarak metafizik ötesi algıların yaşatıldığı, telaffuzların geliştirildiği ortamlarda yeşeriyor. Zira fevkalâde güçlere inanılan durumlarda bir merak duygusu oluşturuyor.”
‘ÇOCUKLARIN BEYNİ ETKİSİZ HALE GELİYOR’
Bu tip oyunların beyni etkisiz hale getirerek davranışların büsbütün verilen komutlara uyarak gerçekleştiğini belirten Dilci, “Kırılgan kişilikli çocuklar ki 9-15 yaş ortası çocuklar bu periyotta, ergenlik devrinde çeşitli hormonal basınç altında davranışları değişebilmektedir. Asileşebilmekte, ailelere karşı yabancılaşmakta, yalnızlaşmakta isyankar bir tavır içine girmektedir. Bu manada dijital korsanların ortaya koyduğu aşikâr hipnotik tekniklerle beyin alfa modundan, beta moduna geçerek komutalara yanıt verebilecek hale gelmektedir. Buradaki maksat sistematik bir halde intihara kadar giden bu vaka çocuklarımıza dünyada mutsuz bir biçime evrilerek davranışlarının sonunda kendince dünyadaki olumsuz insanları yok etmek üzere aslında ruhsal bozukluğun ürettiği eserlerdir. Beşere ve insanlığa karşı intikam peşinde olan, büsbütün inanç bozukluğuna bağlı sapkın bir inancın eseri olarak ortaya çıkmaktadır. Münasebetiyle hipnotik tekniklerle manipülatör bir biçime dönüştürülen çocukların beyni etkisiz hale geliyor. Komutlara açık olduğu için ailenin kredi kartlarıyla, dijital ortamda para harcama olabileceği üzere sonuçta vefatla sansasyon yaratma ve dünya insanlığına karşı bir kazanım olarak algılayan bozuk zihinli insanların oluşturduğu bir durum oluyor” diye konuştu.
‘MAVİ RENGE DİKKAT’
İçeriyi mevte kadar ilerleyen oyunlar ile ilgili alınması gereken tedbirler hakkında bilgi veren Dilci, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bu sistematik, hipnotik yaklaşıma karşı öncelikle bilgisayarımıza ve android sistemli cep telefonumuza gelen mailleri asla sorgulamadan indirmemek, çocuğumuzun bilgisayarında yahut cep telefonunda hangi link var hangisi kullanımda, ne hedefle kullanılıyor bunları denetim etmek lazım. Çocuklarımızın uzun periyodik kullanımları durumlarında değişen vakitli biçimde sistematik denetimler yapılması gerekir. Bu denetimlere bağlı olarak çocukların hangi dijital mecralarda daha yoğunlukla gezindikleri, ne emelle bulunduklarını sorgulamakta yarar var. Mavi rengiyle ilgili çocukların gündelik hayatı içerisinde telaffuzlarına dikkat etmek gerekir. Mavi tonlu tişörtler giyiyorsa, mavi tonlu oyuncaklar tercih ediyorsa, ısrarla istiyorsa, mavi vurgusu söylemlerinde, lisanında tabir formuna dönüşmüşse bunları ipucu olarak görebiliriz” dedi.
“Çocuğumuz gece stlerinde kalkıp bilgisayarın başına oturuyorsa bunun için çocuklarımızın özel odasında bilgisayar ve cep telefonu olmaması gerekir” ikazında bulunan Dilci kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hem biyolojik olarak çocuğun zihin ve kas uyumuna verdiği ziyan hem de sistemsiz uyku sebebiyle zati dinlenmesine pürüz olmaktadır. Zihnin dinlenmesine mani olmaktadır. Mavi balina ve mavi bebek ya da momo üzere dünyanın farklı yerlerinde gerçekleşen oyunların bir biçimde bize sirayet etmesiyle, çocukların merakla başlayan hislerini tatmin etmeleri, kırılgan, hayalperest, ailesiyle bağları zayıf, ömür gücü ve hayat dinamiği zayıflamış çocukların bu tuzağa düşebileceklerini söyleyebiliriz. Bu manada ailelerin şuurlu dijital medya okur muharriri olması noktasında yarar var.”
Vatandaşlar ise sık sık duydukları bu çeşit oyunlara karşı mümkün olduğunca dikkatli davranmaya çalıştıklarını, cep telefonu yahut bilgisayar kullanan çocuklarını yakından takip ettiklerini lisana getirdi.
Karar
