Çavuşoğlu, resmi ziyaret kapsamında bulunduğu Tahran’da, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan ile ortak basın toplantısı düzenledi.

Bakan Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşı Abdullahiyan’a karşılama için teşekkür etti.

Ülkenin güneyindeki Hürmüzgan eyaletindeki zelzelede hayatını kaybedenler için başsağlığı dileğinde bulunan Çavuşoğlu, Türkiye’nin kardeş İran’a yaraların sarılması konusunda gereken dayanağı vermeye hazır olduğunu söyledi.

Ziyareti sırasında Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu 7. Toplantısı’nın hazırlıklarını gözden geçirdiklerini aktaran Çavuşoğlu, “İran’ın teklifi üzerine uzun vadeli kapsamlı bir iş birliği için yol haritası belirlemek üzere heyetlerimiz çalışacak. Yetiştirebilirsek bu tepe marjında bunları imzalamak istiyoruz” tabirini kullandı.

Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşıyla terör, göç, insan kaçakçılığı üzere güvenlik hususlarını ele aldıklarını ve bu bahisteki dayanışmayı artırmak istediklerini aktardı.

‘İRAN’A YÖNELİK TEK TARAFLI YAPTIRIMLARIN DA KALKMASI GEREKİYOR’

İkili ticaret hacminin koronavirüs (Kovid-19) sürecinde düştüğünü fakat bu yıl, geçen yıla nazaran, birinci 9 ayda görülen yüzde 71 artışın sevindirici olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, buna karşın iki ülkenin gayelerinin çok gerisinde olduğunu lisana getirdi.

Çavuşoğlu, gayelere ulaşmak için daha çok çalışmak gerektiğinin altını çizerek “Özellikle tercihli ticaret muahedesinin kapsamının genişletilmesi konusunda 6 yıldır müzakere yapıyoruz. Bunu da artık tamamlamak istiyoruz ki, ticaretimiz daha da artsın.” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’nin, İran’a yönelik tek taraflı yaptırımların yanlış olduğunu tüm platformlarda lisana getirdiğine işaret eden Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

“Bu vesileyle Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı’nın (KOEP) yine işler hale gelmesi için tüm tarafların gerekli adımları atması gerektiğini düşünüyoruz. Bilhassa bu muahededen çekilenlerin gerekli adımları atması gerekiyor. İran’a yönelik tek taraflı yaptırımların da kalkması gerekiyor. Viyana’da görüşmelerin tekrar başlayacak olmasından da memnunluk duyduğumuzu vurgulamak isterim. Bu görüşmelerin olumlu neticelenmesi yalnızca ekonomik münasebetlerimiz bakımından değil bölgenin istikrarı bakımından da kıymetli olacaktır.”

Çavuşoğlu, iki ülkenin bölgesinde değerli gelişmeler olduğunu belirterek bölgesel hususlarda diyalog ve iş birliğinin sürdürülmesinin her zamankinden daha fazla kıymet arz ettiğini söyledi.

Afganistan’ın bu bahislerden biri olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Suriye’de siyasi tahlil için çalışmaya devam etmemiz lazım. Irak, ikimizin de komşusu. Körfez’de gelişmeler var. Yemen’deki sorun devam ediyor. Güney Kafkasya’nın istikrarı için başta 3+3 formatı olmak üzere bu mevzularda İran’la yakın çalışma isteği içindeyiz.” diye konuştu.

Çavuşoğlu, Irak’ın istikrarı için İran ve Türkiye’nin kıymetli katkı sağlayabileceğine işaret ederek “Suriye’de Astana formatında iş birliğimizi sürdüreceğiz. Önümüzdeki süreçte hem önderler hem de dışişleri bakanları seviyesinde toplantı gerçekleştirmeyi istek ediyoruz.” tabirini kullandı.

Afganistan’ın kalıcı barışı ve istikrarı için birçok bahiste Türkiye ve İran’ın görüşlerinin örtüştüğüne dikkati çekerek “Afganistan’daki şu anki durumdan telaş duyuyoruz. İnsani kriz bir taraftan ekonomik dert öbür taraftan zorluklar var. Kapsayıcı, herkesi kucaklayan bir hükümetin kurulması isteğimiz.” dedi

Çavuşoğlu, son vakitlerde IŞİD’in toplumun değişik kısımlarına yönelik hücumlarını kınayarak Afganistan’ın istikrarı için İran’la çalışmaya hazır olduklarını kaydetti.

Ziyaretinin son derece yararlı geçtiğini belirten Çavuşoğlu, “İran’la esaslı ilgilerimizi, bölgemizin yanı sıra öteki global bahislerde da iş birliğimizi geliştirmek istiyoruz.” sözünü kullandı.

Çavuşoğlu, İranlı şair Sohrab Sepehri’nin “Dostumun meskeni nerede?” dizesini hatırlatarak “Her vakit olduğu üzere Tahran’da kendimi dostumun konutunda hissettim. Bu sıcak misafirperverlik için bir kez daha teşekkür ediyorum.” dedi.

‘BÖLGEMİZDE İLİŞKİLERİ GÜÇLENDİRECEK HER TÜRLÜ PROJENİN İÇİNDE OLUYORUZ’

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İran ve Türkiye ortasındaki transit yola ait bir soru üzerine Çavuşoğlu, “Türkiye olarak bölgemizde ticareti artıracak ve ülkeler ortasındaki kontakları güçlendirecek her türlü projenin içinde oluyoruz, destekliyoruz.” tabirini kullandı.

Çavuşoğlu, Türkiye’nin, İran’ın da içinde olduğu birçok üçlü ve dörtlü sisteme dahil olduğunu hatırlatarak “Bunun da gayesi budur. Natürel bunu yalnızca dörtlü değil, başta Körfez ülkeleri, Pakistan ve Orta Asya ülkeleri olmak üzere bu cins projeleri biz olumlu buluyoruz ve destekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Lübnan’a yarın yapacağı ziyaret hakkındaki bir soru üzerine Çavuşoğlu, ülkede yeni hükümetin kurulduğunu hatırlatarak “Sayın Başbakan’la ve Dışişleri Bakanı’yla telefon görüşmemde kendileri beni davet etmişlerdi. Yaklaşık iki ay evvel bu ziyaretin kararını almıştık.” dedi.

Çavuşoğlu, Lübnan’ı Tahran’ın akabinde ziyaret edecek olmasının hoş bir tesadüf olduğunu belirtti.

‘BU SENE GERÇEKLEŞTİRMEYİ İSTEK EDİYORUZ’

Çavuşoğlu, Türkiye-İran Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu’nun 7. Toplantısı’nın ne vakit düzenleneceğine ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İran’ı ziyaret edip etmeyeceğine ait soruya, İranlı mevkidaşıyla toplantıya ait bir tarih belirlemek için fikir alışverişinde bulunduklarını belirterek “Bu sene içinde gerçekleştirmeyi istek ediyoruz.” cevabını verdi.

Toplantının sonuç odaklı olabilmesi için hazırlıkların tamamlanması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Sadece bir ortaya gelmek için değil bağlarımıza tekrar bir ivme kazandırmak için bu ziyareti ve Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu Toplantısı’nı gerçekleştirmek istiyoruz.” diye konuştu.

Çavuşoğlu, iki ülkenin imzalaması gereken mutabakatlar olduğunu ve daha evvel alınan kimi karar ve imzalanan mutabakatların da gözden geçirilmesi gerektiğini belirterek şunları kaydetti:

“Geleceğe yönelik yol haritamızı, ilgilerimizi istediğimiz amaca götürmek için belirlememiz gerekiyor. İki tarafta da deneyimli diplomatlar var. Bizler de iki dışişleri bakanları olarak esasen hazırlığı yapmakla mükellefiz. Sorumluluk bizde. İnşallah en kısa vakitte tarihi belirleyip, Sayın Cumhurbaşkanımız da uygun görürlerse, bu yılın sonuna kadar yapma önerisi de geldi. Bu ziyareti ve Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu Toplantısı’nı inşallah gerçekleştiririz.”

Karar