Akaryakıta, dizele, LPG’ye artırım haberi, son günlerde haber bültenlerinin en sık yer verdiği son dakika haberleri ortasında yer alıyor. Son 1 ayda şimdiki akaryakıt fiyatlarında yaşanan artış devam edecek üzere görünüyor. Çünkü, AK Parti hükümeti, nedeniyle ekim ayından beri 1 kuruş dahi alamadığı akaryakıt ÖTV’si için 2022 bütçesine 32.1 milyar lira gelir amacı koydu. Bu durum, akaryakıta ek olarak ÖTV artırımlarının da geleceği olarak yorumlandı.
AKARYAKITA NE VAKİT ARTIRIM YAPILACAK?
, akaryakıt fiyatlarında da artırımları beraberinde getiriyor. Akaryakıt dalı kaynaklarından gelen bilgiye nazaran, akaryakıtın litresi 25 Ekim 2021 Pazartesi gününü 26 Ekim 2021 Salı gününe bağlayan geceden itibaren geçerli olmak üzere 44 kuruş zamlanacak.
AKARYAKIT FİYATLARI NEDEN YÜKSELİYOR, ÖTV YÜZDE KAÇ?
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu’na nazaran, litre başına akaryakıt satışlarından 2 lira 53 kuruş, motorinden 2 lira 5 kuruş ve LPG’den de 1 lira ÖTV kesilmesi gerekiyor.
Hükümet 2019 yılında Eşel Taşınabilir Sistemi’ne geçerek, memleketler arası piyasalardan kaynaklı akaryakıta gelecek artırımları pompaya yansıtmak yerine bu fiyatlardan karşılamaya, böylelikle vergi gelirinin azalması değerine akaryakıtın pahalanmamasına karar verdi. Böylelikle dışarıda petrol fiyatları artsa da, döviz içeride yükselse de akaryakıt fiyatları daima sabit kaldı. Ama bu durum Temmuz 2021’de değişti…
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine nazaran, LPG’deki 1 liralık ÖTV, temmuz başında büsbütün sıfırlandı. 2 Temmuz 2021’den itibaren Maliye LPG satışlarından 1 kuruş bile ÖTV geliri elde edemez hale geldi. ÖTV sıfırlandığı için LPG’ye gelen her artırım pompaya yansıdı. O günden bugüne LPG’nin satış fiyatına 1 lira 25 kuruş artırım geldi.
AKARYAKITA, MOTORİNE, LPG’YE NE KADAR ARTIRIM GELECEK?
16 Ekim 2021 prestijiyle artık bütçeye akaryakıt satışlarından 1 kuruş bile ÖTV girmiyor. Hükümet gelecek yıl için 32.1 milyar liralık akaryakıt ÖTV gelirini ya Eşel Taşınabilir Sistemi’ni sonlandırarak ya da ÖTV’ye en az 1 lira artırım yaparak sağlayabilecek.
Eşel Taşınabilir Sistemi sona ererse, akaryakıta bugünden itibaren otomatik olarak KDV dahil 2.98 lira, motorine 2.42 lira ve LPG’ye 1.18 lira artırım gelecek. Akaryakıt 10.9, motorin 10.6, LPG 7.36 liraya çıkacak.
1 liralık ÖTV artışıyla yetinilirse artırımlı fiyatlar daha aşağıda olacak. Akaryakıta kur ve petrol fiyatlarının yanı sıra bir de ÖTV artırımı gelirse iğneden ipliğe her esere adeta artırım yağacak.
AKARYAKIT FİYATLARINDA SON ARTIRIMLAR
Eşel Taşınabilir Sistemi’nin etkisiz kalmasıyla birlikte motorindeki (dizel) 2 lira 5 kuruşluk ÖTV 7 Ekim 2021’de, akaryakıttaki 2 lira 53 kuruşluk ÖTV de 16 Ekim 2021’de bitti. Pompa fiyatları savunmasız kalınca, o günden bu yana motorine 87 kuruş, akaryakıta de 14 kuruş artırım geldi.
AKARYAKIT, MAZOT (MOTORİN), LPG (OTOGAZ) FİYATLARI (23 EKİM 2021)
* İstanbul‘da akaryakıtın litresi 7 lira 91 kuruştan, motorinin litresi 8 lira 15 kuruştan, LPG’nin litresi 6 lira 14 kuruştan satılıyor.
* Ankara‘da akaryakıtın litresi 7 lira 99 kuruştan, motorinin litresi 8 lira 23 kuruştan, LPG’nin litresi 6 lira 15 kuruştan satılıyor.
* İzmir‘de akaryakıtın litresi 8 liradan, motorinin litresi 8 lira 26 kuruştan, LPG’nin litresi 6 lira 03 kuruştan satılıyor.
AKARYAKIT FİYATLARI NASIL BELİRLENİYOR?
Petrol Piyasası Kanunu gereği 1 Ocak 2005 tarihi prestijiyle Özgür Fiyatlandırma Sistemi’ne geçildi.
Bu sistem ile daldaki akaryakıt dağıtım şirketleri, farklı fiyat siyasetlerine nazaran depo satış fiyatını belirlemekte hür olduğu üzere, bayiler de dağıtım şirketleri tarafından kendilerine tavsiye edilen tavan pompa satış fiyatlarını uyguluyor yahut bulundukları bölgenin rekabet şartlarına nazaran kendi pompa satış fiyatlarını uygulamakta hür.
Türkiye’de akaryakıt pompa fiyatları, rekabet şartları göz önünde bulundurularak oluşturuluyor.
Rafineri fiyat oluşumu şöyle:
Gümrüksüz rafineri fiyatı + ÖTV + EPDK hissesi = Rafineri Satış Fiyatı (KDV hariç)
GÜMRÜKSÜZ RAFİNERİ FİYATI NE DEMEK?
Akdeniz-İtalyan piyasasında yayınlanan CIF Akdeniz eser fiyatları, ‘gümrüksüz rafineri fiyatı’ manasına gelir.
Türkiye’de bu piyasa izlenir, son fiyat değişiminden itibaren, günlük CIF Akdeniz eser fiyatları ve günlük dolar kuru takip edilerek aşikâr bir fiyat değişim farkında gümrüksüz rafineri tavan satış fiyatı oluşur.
Karar
