BDDK’nın yaptığı kontroller sonucu intibak taleplerinin reddi ve tasfiyelerine karar verilen tasarruf finansman şirketlerinin listesi, Resmi Gazete’de yayımlandı. Kararı kıymetlendiren hukukçu Sinan Keskin bu şirketlere para yatıran vatandaşların içinin rahat olması gerektiğini belirterek yatırılan paraların müract sırasına nazaran geri alınacağını söyledi. İşte BDDK’nın kararının ayrıntıları ve vatandaşların tasarruflarını geri almasına dair detaylar…

Faizsiz konut ve taşıt edindirme sistemi olarak bilinen ‘tasarruf finansman’ sistemi bünyesinde çalışma yürüten 35 şirket Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na (BDDK) müract yapmıştı. Bu şirketlerden 23’ü tek başına, 12’si ise 5 şirket çatısı altında birleşmek üzere başvurmuştu.

BDDK dün tasarruf finansman fliyeti yürüten fakat intibak kaidelerini sağlayamayan 21 şirketin intibak taleplerinin reddine ve tasfiyelerine karar verdi. BDDK ayrıyeten, intibak müractında bulunan 6 şirketin intibak sürecinin devam ettirilmesi, 8 şirketin ise iradi tasfiyeye yönlendirilmesi kararını aldı.

İntibak talebi reddedilen şirketler, ret kararından itibaren yani dün prestijiyle yeni bir yükümlülük altına giremeyecek; bu şirketlere yapılan ödemeler kamusal bir teminat altında bulunmayacak.

Tasarruf finansman fliyeti yürüten tüm kişi ve kuruluşların 7 Nisan 2021 tarihine kadar gerekli bilgi ve dokümanlarla, kanun kararlarına intibak etmek yahut tasfiye olmak üzere BDDK’ya müract yapmaları zaruriydi.

Bu süreçte intibak talebi reddedilen şirketlerin tasfiye planına uygun hareket etmediği yahut müşterilerin hak ve menftlerinin ziyana uğratılmasına neden olduğu tespit edildi. İlgili kanuna nazaran, tasfiyesi gerçekleşen şirketlerin; likidite seviyeleri başta olmak üzere sürdürülebilirlikleri incelendi, şirketlerin rehabilite edilip edilmeyeceğine bakıldı.

Düzenleme ile kelam konusu şirketlerin fliyet göstermesi için en az 100 milyon lira sermayeye sahip olması ve her bir şube için 1 milyon lira meblağında sermaye bulundurmaları gerekiyordu. İradi tasfiyesine karar verilen şirketler, heyet tarafından atanacak tasfiye kurulu tarafından genel kararlara nazaran tasfiye ediliyor.

Düzenleme olmadığı için kâfi sermaye gücü ve şeffaflığı olmayan birçok şirketin bölüme girdiğini söyleyen FuzulEv İdare Heyeti Lideri Eyüp Akbal, “BDDK, müract yapan şirketleri her tarafıyla inceliyor, şirketlerin her türlü alanda sürdürülebilirliğine bakılıyor” dedi.

Tasarruf finansman modeline dahil olan 350 bin iştirakçinin olduğu kestirim edilirken, tasfiye edilen firmalardaki müşteri sayısının bunun yüzde 10’ununu oluşturduğu belirtiliyor. Akbal, “Söz konusu tasfiye edilen şirketler yeni olduğu için vatandaşların bunlara çok fazla ödeme yaptıklarını düşünmüyoruz. BDDK’nın bu tasfiye edilen şirketlerdeki müşterileri, intibaktan geçen şirketlere yönlendirmesi kelam konusu olabilir. İlerleyen günlerde ayrıntılar netlik kazanacaktır” dedi.

Düzenleme ile gayrimenkul ve oto satışında tasarruf finansman hissesinin artacağını söyleyen Birevim Genel Müdürü Becerikli Orak ise kesimin bugüne kadar 300 binden fazla tasarruf sahibine ulaştığını söyledi. Ayda ortalama 30 bin şahsa ulaşıldığını aktaran Orak, iktisada 3.2 milyar lira katkı sağlandığını söyledi. Kesimin yasal süreçle birlikte yılda 1 milyon tasarruf sahibine ulaşmayı amaçladığı belirtildi.

Geçen martta sürece alınan yasa ile tasarruf finansman şirketlerinin kuruluş müsdesi ve kontrolü için BDDK’ya yetki verilmişti. Birinci başlangıcı otomotiv finansmanına dayanan şirketlerin vakit içinde konut alanında da arttığı görüldü. Daha evvel yasal bir altyapısı olmayan sistemde; faiz hassaslığı olan, imece yönteminden faydalanmak isteyen tüketiciler yer alıyor.

Muhakkak bir müddet mevduat tutması karşılığında konut ya da otomotiv alımında tasarrufu toplanan sistem, ‘altın günü’ üzere işliyor. Tüketiciler ortasında alacakları meskenin fiyatına ve ödeyebileceği taksit ölçüsüne nazaran kümeler oluşturuluyor. Her ay kimin mesken sahibi olacağı noter huzurunda yapılan çekilişler ile belirleniyor.

BDDK’ya müract yapan fakat gerekli koşulları sağlayamayan şirketler için tasfiye süreci başlatılacak. İradi tasfiye durumunda şirket topladığı tasarrufları ve öbür borçlarını bir plan çerçevesinde geri ödemesi mecburî.

Bu durumdaki şirketler, vadelerine nazaran varlık ve yükümlülükleri sona erene kadar fliyetine devam eder, lakin tasfiye müsdesi verilmesinden sonra yeni müşteri edinemez ve yükümlülüklerini yerine getirmesini engelleyecek hiçbir yeni thhüt altına giremez.

İntibak talebinin reddine karar verilen şirketler için Tasfiye Kurulu kurulacak ve şirket varlıklarının en aktif formda nakde çevrilmesi, alacaklarının tahsil edilmesi ve borçlarının ödenmesi konusunda vazifeli olacak.

Tasfiyesine karar verilenler:

İktisatevim, Vizyonevim, Gerçek konutum, Finansevim, Birikimevim, Finalevim, Yaşamevim, HH Aydın Yatırım, İhtiyaçevim, Varlıkevim, İstek Konutum, İkizlerevim, Destekevim, Gerçekevim, Kıymet Tasarruf, Önceevim, Morevim, Hedefevim, Gelecek Tasarruf, Birlikbirikim, Tasarruf Tertip.

Garanti Tasarruf, Benimevim, Yenievim, Narevim, Kumbaraevim, Umutevim, Ezogelin Tasarruf, Pamuk Meskenim.

İradi tasfiyesine karar verilenler:

Teminat Tasarruf, Benimevim, Yenievim, Narevim, Kumbaraevim, Umutevim, Ezogelin Tasarruf, Pamuk Meskenim.

İntibak:

Emin Meskenim, Fuzul Gayrimenkul, Sinpaş Yapı, İmece Yatırım; Birleşme Yoluyla İntibak: Katılımevim ve Meskenfinans, Birevim ve Tahlil Tasarruf.

BDDK’nın kararı ile ilgili açıklama yapan Hukukçu Sinan KeskinHukukçu Sinan Keskin, yatırımcıların parasının tamamını alıp alamayacağına dair soruyu ‘Hukuken yatırılan paranın tamamı alınır. Lakin şöyle bir vaziyette tamamını alamama kelam konusu olabilir ya da hiç alamama kelam konusu olabilir. Şöyle ki, şayet şirketin mal varlığı yok ise, hiçbir parası yok ise o vakit kasvetler baş göstermeye başlar.’ diyerek yanıtladı.

Keskin bahis ile ilgili vatandaşların içinin rahat olması gerektiğini belirterek “Mart ayında bu husus Meclis’te maddeleşti. Nisan ayında da Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu kelam konusu şirketlere sermaye artırımı getirildi. Sermaye kaidelerini yerine getiremeyen şirketler de tasfiye sürecine girmiş bulundular. Bu stten sonra değerli olan bahis vatandaşlarımız tasfiye edilen şirketlerden alacaklarını nasıl tahsil edecekler? Asıl başlardaki soru işareti bu. Şu anda TMSF ve BDDK ortak bir çalışma yürütüyor. Bununla ilgili bir heyet kuruldu. Onların nezaretinde bu şirketler tasfiyeye girecekler. Tasfiye halinde o şirketlerin mal varlıkları var. Yani gayrimenkulleri var, şirkete yatırılmış olan paralar var. Bunlar tasfiye sürecinde TMSF ve BDDK bünyesinde bu mallar nakde çevrilmek suretiyle vatandaşların mağduriyeti giderilecek” dedi.