1 Mart seçimlerinin akabinde büyükşehir belediyelerinin yetkilerini kısıtlamaya yönelik düzenlemeler, AVM ruhsatının ilçelere verilmesinden İstanbul’da UKOME çoğunluğunun düşürülmesine, imar yetkilerine kadar geniş bir alana yayıldı. Belediye meclislerini işaret eden Erdoğan’ın ise “Çoğunluğu bizde. Bunlar topal ördek” tabirleri kamuoyuna yansımıştı. En büyük tartışma ise iştiraklere idare atama yetkisinin kaldırılması oldu.
İTİRAZCILAR: HEM YÖNETİP HEM DENETLEYEMEZLER
Ticaret Bakanlığı, 15 Mayıs 2019’da belediye şirket ve iştiraklerine idare şurası ve müdür atama yetkisini liderden alıp belediye meclislerine veren bir genelge çıkardı. Bugüne kadar daima liderde olan yetkinin seçim sonrası alınması reaksiyon çekti. Son basamakta Danıştay da Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin itirazını reddetti. 4 üye itiraz şerhinde “Meclisin şirketleri hem idare hem denetlemesi hukuk mantığına aykırı” tabirine yer verdi
KENDİ KALELERİNE GOL ATARLAR
Karar sonrası İBB Lideri hukuksal sürecin devam ettiğini vurguladı. İmamoğlu “İktidar temsilcilerinin bu türlü bir kararı alkışlamaması lazım. Bu onlar için de kendi kalelerine gol atmak olur. Yönetemezler bu türlü bir süreci, halka da anlatamazlar” dedi. Kararın 4’e karşı 5 oyla alınmasının değerli olduğunu belirten İmamoğlu şöyle devam etti: Umarım tekrar gözden geçirirler. Hukuk bu türlü bir şey yapamaz, hukuksuzluğu devreye sokmuş olur.
LIDERLERE 'SEN YÖNETME' KİLİDİ
Ticaret Bakanlığı bir genelgeye, daha evvelce belediye liderlerinin yetkisinde olan belediye şirketlerine yönetici atama yetkisi belediye meclislerine verdi. Ankara Büyükşehir belediyesi ise ‘yürütmenin durdurulması’ istemiyle Danıştay’a başvurdu. Fakat yüksek duruşma talebi reddetti. İBB Lideri İmamoğlu “Böyle bir süreci halka da anlatamazlar” kelamlarıyla reaksiyon gösterdi.
Ticaret Bakanlığı, AK Parti’nin çok sayıda büyükşehir belediyesinin idaresini kaybettiği mahallî seçimlerin çabucak akabinde 15 Mayıs 2019’da belediye şirket ve iştiraklerine idare şurası ve müdür atama yetkisinin belediye liderinden alıp belediye meclislerine veren bir genelge çıkardı. Ankara Büyükşehir Belediyesi, genelgenin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Danıştay’a dava açtı. Danıştay, tüm belediyelerin merakla beklediği yürütmeyi durdurma konusunda birinci kararını verdi. Yürütmeyi durdurma talebini oy çokluğuyla reddeden Danıştay, genelgenin iptaline yönelik müracta ait olarak daha sonra karar verecek. Ankara Büyükşehir Belediyesi, dava dilekçesinde genelgenin ‘üst hukuk normlarına karşıt olduğunu’ argüman ederek, bugüne kadar yalnızca lider tarafından kullanılan yetkinin değiştirilmesindeki hedefin siyasi olduğunu, maddede belediye ve bağlı işletmelerde direktörün lidere ilişkin bir yetki olduğunun kanunla belirlendiğini, çıkan genelge ile meclisin bu şirketleri hem yönetip hem de denetlemesi üzere bir durumun ortaya çıktığını belirterek bu durumun hukuk mantığına ters olduğunu vurgulamıştı.
Danıştay tetkik hakimi, belediyenin yürütmenin durdurulması istikametindeki talebi haklı buldu. Danıştay 8 ve 10. dairelerinden 9 üyenin katıldığı müzakere sonrasında ise yürütmenin durdurulması talebi 5 üyenin oyuyla reddedildi. Karara muhalefet şerhi koyan 4 üye ise şerh münasebetlerini şöyle lisana getirdi: Şirketlere ait fliyetler konusunda 5393 sayılı Yasanın 56. Unsuru uyarınca fliyet raporu hazırlayıp, meclisin kontrolüne sunan ve yetersiz bulunması halinde meclisçe 26. Unsur uyarınca vazifesine son verilebilen liderin, kelam konusu şirketleri yönetme yetkisi kapsamında Idare Heyetindeki temsilcisini de değiştirme hak ve yetkisi bulunmaktadır. Bu yetkinin meclise ilişkin olduğunun kabulü formundaki yaklaşımın, meclisin bu şirketleri hem yönetip, hem denetleyebileceği üzere yasanın gaye ve sistematiğine karşıt bir sonuca yol açacağı açıktır.
Karar
